Podkast 76. Wiesław Bartkowski: Twórzmy albo zostaniemy przetworzeni

Pociąga mnie tworzenie obiektów ucieleśnionych – mówi nasz gość. Lubi doświadczać poczucia ich obecności. To upodobanie ma uzasadnienie głębsze niż tylko zmysłowe. Większość otaczających nas technologii jest bowiem niemal bezcielesna, niewidzialna. A jednocześnie jej algorytmy regulują nasze kontakty z otoczeniem, zawieranie przyjaźni, znajdywanie miłości. Cedujemy na nie – zwykle mimowolnie – zadania, które do niedawna uważaliśmy za kluczowe dla zachowania człowieczeństwa.

Jak bardzo pozwolimy technologii nas zmienić? Kiedy przestaniemy być Homo sapiens? Kiedy stracimy głowę i – jak mówi Bartkowski – zamiast własnych zaczniemy myśleć myśli suflowane przez sztuczną inteligencję, przestaniemy rozumieć, co dzieje się wokół nas?

Nie ma niczego fundamentalnie złego w sztucznej inteligencji – jeśli tylko nie zapomnimy, że, po pierwsze, nie nosi ona cech prawdziwie ludzkich i, po drugie, jest nosicielką ideologii, przekonań, strategii korporacji, które powołały ją do działania. Jej nieludzki charakter to potencjalna zaleta – niech wzmacnia nasze umysły tam, gdzie są słabe. Jej komercyjny cel to niekoniecznie wada – jeśli tylko wykorzystamy ten produkt mądrze.

Jednocześnie nie nabierajmy się na opowieści, że AI nas zniszczy – mówi Bartkowski. Tam nie ma autonomii. Jest natomiast w nas. I jej istnienie stara się zaakcentować nasz gość. Pokazuje, że technologię można i należy kształtować. Programować, żeby nie zostać zaprogramowanym – jak pisał Douglas Rushkoff, amerykański badacz mediów.

Technologia sprawia, że boimy się samodzielnych decyzji. Paraliżuje wyobraźnię. Ucieczkę od tego stanu zalęknienia daje tylko twórczość. Bez twórczości nie ma wolności. Jej właśnie oddaje się i jej akuszerem jest Wiesław Bartkowski.