Podkast 78. Piotr Szymczak: Paszczaki szukają zagadek w mezoskali

Dwie wielkie rewolucje naukowe sprzed wieku – każda ma własną domenę. Mechanika kwantowa – skalę cząstek, atomów, cząsteczek. Ogólna teoria względności – kosmos. Mają urok, któremu łatwo ulegają fizycy, wiedzeni młodzieńczym, romantycznym impulsem naukowym. W obu tych skalach bowiem zdaje się panować swego rodzaju porządek – nieintuicyjne, ale (dość) klarowne zasady, symetrie. Zastosowanie znajdują (stosunkowo) proste modele.

Między tymi dwiema skalami rozciąga się obszar mezo – świat rzeczy miękkich, mokrych, obłych i bezkształtnych lub przeciwnie – szorstkich, suchych, poszarpanych. To w nim rzeki żłobią koryta, wody rzeźbią skałę, drążą jaskinie. To w szumie komórkowych fabryk rozwija się cud życia. Opis tych zjawisk jest niebywale trudny. Nie może uwzględnić całej złożoności, jak chcieliby biolodzy czy geolodzy, ale i nie może uciekać się do charakterystycznych uproszczeń kochanych przez fizyków.

Tym właśnie – wyjaśnianiem zagadek mezoskali – zajmuje się Szymczak, znakomity fizyk, którego można też zaklasyfikować do kategorii naturalistów. – Jestem teoretykiem z małą doświadczalną skazą – mówi. W aranżowanych we własnym laboratorium pozornie prostych eksperymentach wchodzi w realny dialog z przyrodą. Sprytnie zaprojektowane doświadczenia prowokują duże pytania.

Czy szukając odpowiedzi, nasz gość sięgnie po narzędzia sztucznej inteligencji? – Chciałbym, żeby zostało jakieś pole dla paszczaków – mówi Szymczak. A dlaczego? Więcej o tym w podkaście.