Podkast 99. Ewa Szczurek: Ludzie + roboty? Siódme niebo

Jeszcze niedawno dziedzina badań, którą zajmuje się Ewa Szczurek, nie istniała. Aż mniej więcej 20 lat temu doszło do istnego wybuchu danych. I to wielowymiarowych, szczegółowych, dziś dotyczących wręcz pojedynczych komórek. Tym właśnie ich cudownym zaawansowaniem karmiła się medycyna i – szerzej – biologia obliczeniowa.

Owa cudowność miała i ma jednak dwa oblicza. Dane to skarb. Ich mnogość, będąca odzwierciedleniem niewyobrażalnej wręcz złożoności życia, to jednak także wyzwanie, z którym ludzki umysł nie poradzi sobie tak jak ze zrozumieniem newtonowskich praw ruchu. Do poszukiwania wzorców, prawidłowości, struktur ludzie muszą angażować narzędzia informatyczne – choćby w tym właśnie celu projektowane modele generatywne sztucznej inteligencji.

Z talentem napisane i z wiedzą trenowane mogą dawać wyniki o trudnej do przecenienia wartości. Na przykład proponować i optymalizować nowe peptydy przeciwdrobnoustrojowe – co, ujmując rzecz w prostszym języku, może się tłumaczyć na nowe antybiotyki, skuteczne w konfrontacji z coraz liczniejszymi bakteriami lekoopornymi. Tym m.in. zajmuje się Ewa Szczurek (na realizację związanego z tym projektu otrzymała prestiżowy grant Europejskiej Rady ds. Badań Naukowych).

Naukowczyni wykorzystuje też metody AI do modelowania mikrośrodowisk nowotworowych – bytów nie dość, że skomplikowanych przestrzennie, to też czasowo, bo procesy ewolucyjne zachodzą w nich zawrotnie szybko.

Zaproszona do studia pulsara badaczka nie podziela tak dobitnie wyrażanych w mediach lęków związanych z AI. Przynajmniej tych związanych z nauką. – Jestem zafascynowana pomysłem zautomatyzowanego laboratorium eksperymentalnego. Byłabym w siódmym niebie, mogąc rozwijać działające w nim roboty. Jest tu miejsce i dla ludzi, i dla robotów, i dla sztucznej inteligencji – mówi.