Demencja: Wirtualna rzeczywistość poprawia pamięć seniorów

W Sekcji Archeo w Pulsarze prezentujemy archiwalne teksty ze „Świata Nauki” i „Wiedzy i Życia”. Wciąż aktualne, intrygujące i inspirujące.

Naukowcy od dawna zastanawiali się, jak zapobiec słabnięciu zdolności zapamiętywania, która postępuje wraz z wiekiem, ale problem wydawał się trudny. Niedawno badacze opublikowali w czasopiśmie „Scientific Reports” (2021) wyniki eksperymentu, który pokazuje, jak wykorzystać wirtualną rzeczywistość, aby pomóc osobom w zaawansowanym wieku przypominać sobie różne fakty i zdarzenia na podstawie charakterystycznych szczegółów.

W badaniach wzięły udział 42 zdrowe starsze osoby z rejonu Zatoki San Francisco. Uczestników trwającego cztery tygodnie eksperymentu podzielono na dwie grupy. Połowa z nich w trakcie zajęć przez wiele godzin brała udział w opartej na wirtualnej rzeczywistość grze Labyrinth – zakładali na głowy hełmy i poruszali się w wirtualnym terenie, wykonując przy tym różne zadania. Pozostali stanowili grupę kontrolną; w tym samym czasie, korzystając z tabletów, brali udział w grach komputerowych, które nie wymagały poruszania się w przestrzeni i zapamiętywania szczegółów. Na wstępie eksperymentu i po 15 sesjach przeprowadzono testy pamięci długookresowej polegające na rozpoznawaniu przedmiotów widzianych godzinę wcześniej. Grupa referencyjna w testach początkowych i końcowych uzyskała zbliżone wyniki. Ale grupa, która grała w Labyrinth, wyraźnie je poprawiła – należące do niej osoby znacznie rzadziej myliły się, co do przedmiotów wyglądających podobnie, jak rzeczy widziane wcześniej.

Co więcej, „poprawa zbliżyła ich wyniki do wyników uzyskanych w tych samych testach pamięciowych przez osoby młodsze” – podkreśla Peter Wais, kognitywista z University of California w San Francisco. Razem ze swoimi współpracownikami zaprojektował on grę VR, która miała stymulować hipokamp, obszar mózgu odpowiedzialny za pamięć długookresową. Zespół nie stwierdził poprawy w innych testach badających pamięć autobiograficzną i przestrzenną.

„Pomysł doskonale wkomponowuje się w zastosowania wirtualnej rzeczywistości” – ocenia Meredith Thompson, dydaktyczka z Massachusetts Institute of Technology, która zajmuje się zastosowaniem VR w narzędziach dydaktycznych i nie uczestniczyła w opisywanym eksperymencie. Podkreśla też, że wirtualna rzeczywistość zwiększa zaangażowanie w gry. Uważa ponadto, że uczestników tego testującego „słuszność koncepcji” eksperymentu „należałoby obserwować przez dłuższy czas, aby stwierdzić, czy pozytywny wpływ gry na pamięć jest trwały”. Zespół Wais bada obecnie, jak długo utrzymują się obserwowane efekty i jakie elementy treningu mają największe znaczenie.

„Bardzo dobrze, że porównano grupę poddaną eksperymentowi, dla której efekt badano, z grupą kontrolną” – podkreśla Daniel Simons, psycholog kognitywista z University of Illinois w Urbana-Champaign, który nie uczestniczył w badaniach. I wyjaśnia, że w wielu innych doświadczeniach badających wpływ gier na trening mózgu pominięto taką ocenę. Simons zwraca jednak uwagę, że testowanie trzech parametrów zamiast jednego zwiększa prawdopodobieństwo dostrzeżenia poprawy. Nie jest także oczywiste, jak wyniki zmierzone w testach laboratoryjnych przełożą się na sytuacje w świecie rzeczywistym. Simons sugeruje, że rezultaty „należałoby zweryfikować, najlepiej z udziałem znacznie większej grupy, zanim zostaną uznane za przekonujące”.

Na razie, jak mówi Wais, jego zespół ma nadzieję, że badania grup podobnej wielkości pomogą zebrać środki na testy ze znacznie większym zbiorem uczestników.

Dziękujemy, że jesteś z nami. To jest pierwsza wzmianka na ten temat. Pulsar dostarcza najciekawsze informacje naukowe i przybliża najnowsze badania naukowe. Jeśli korzystasz z publikowanych przez Pulsar materiałów, prosimy o powołanie się na nasz portal. Źródło: www.projektpulsar.pl.