Długotrwałe siedzenie na kanapie wpływa na osobowość
W Sekcji Archeo w Pulsarze prezentujemy archiwalne teksty ze „Świata Nauki” i „Wiedzy i Życia”. Wciąż aktualne, intrygujące i inspirujące.
Siedzący tryb życia od dawna uważano za szkodliwy dla zdrowia, a obecnie coraz więcej badań wykazuje, że może prowadzić do niekorzystnych zmian osobowościowych. Już wcześniej stwierdzono związek pomiędzy brakiem ruchu a pogarszaniem się takich cech charakteru, jak sumienność, badając ich poziom od czterech do 10 lat po pierwszych wywiadach. Obecnie w najszerzej dotychczas zakrojonej analizie tego rodzaju zastosowano dłuższe okresy pomiędzy wywiadami, co pozwoliło potwierdzić te korelacje i wykazać, że utrzymują się przez prawie 20 lat.
Zespół kierowany przez psychologa Yannicka Stephana z Université de Montpellier we Francji doszedł do tego wniosku na podstawie połączonych danych z dwóch dużych programów wykorzystujących badania ankietowe. Wisconsin Longitudinal Study (WLS) obejmowało absolwentów szkół średnich z 1957 roku w tym stanie oraz częściowo ich rodzeństwo, natomiast w programie MIDUS (The Midlife in the United States) uczestniczyły osoby z całego kraju. W obydwu przypadkach bezpośrednio po zwerbowaniu w latach 90. respondenci wypełniali kwestionariusze osobowościowe oraz odpowiadali na pytania dotyczące uprawianych rodzajów aktywności fizycznej i stanu zdrowia.
W prawie 20 lat później w sumie około 9000 osób wzięło ponownie udział w takim samym sondażu. Stephan i jego zespół stwierdzili, że respondenci, którzy przyznali się do jedynie niewielkiej aktywności fizycznej, wypadli teraz, średnio rzecz biorąc, znacznie niżej w skali sumienności, otwartości na doświadczenie, przyjazności i ekstrawersji – czterech z tak zwanej wielkiej piątki cech osobowościowych – nawet po uwzględnieniu różnic indywidualnego charakteru i stanu zdrowia. Nie dostrzeżono żadnej korelacji z piątą cechą – neurotycznością. Zmiany poziomu tych cech były wprawdzie niewielkie, niemniej wyraźnie korelowały z aktywnością fizyczną. Poziom aktywności fizycznej miał ewidentnie większy wpływ na zmiany osobowościowe niż, na przykład, choroby, na jakie cierpieli badani. Wyniki te zostały opublikowane w kwietniu 2018 r. w czasopiśmie „Journal of Research in Personality”. Może tu wchodzić w grę wiele mechanizmów – od czynników fizjologicznych, takich jak reakcje stresowe, po utratę sprawności fizycznej, upośledzającą chęć nawiązywania kontaktów z innymi ludźmi. „Nasza osobowość jest po części wyznaczana przez powtarzalne schematy naszych zachowań, stąd skumulowane zmiany nawyków mogą w rezultacie prowadzić do zmian osobowości” – mówi epidemiolog Markus Jokela z Uniwersytetu w Helsinkach, który nie był zaangażowany w te nowe badania.
Jednakże korelacje nie oznaczają jeszcze związku przyczynowego. Inne czynniki, takie jak wyposażenie genetyczne lub wcześniejsze przeżycia, mogą oddziaływać zarówno na poziom aktywności fizycznej, jak i na osobowość. Wyniki te wymagają jeszcze weryfikacji z użyciem prób reprezentatywnych z innych kultur oraz badań wykorzystujących obiektywne mierniki aktywnego stylu życia.
Niemniej jednak ta nowa analiza wzmacnia tezę, że osobowość człowieka kształtuje się przez całe jego życie. Jest ona również zgodna z badaniami wskazującymi na ścisły związek pomiędzy cechami osobowościowymi a stanem zdrowia. „Ustalenia te jeszcze mocniej podkreślają potrzebę promowania aktywności fizycznej ludzi w wieku średnim i zaawansowanym” – mówi Stephan.
Dziękujemy, że jesteś z nami. Pulsar dostarcza najciekawsze informacje naukowe i przybliża najnowsze badania naukowe. Jeśli korzystasz z publikowanych przez Pulsar materiałów, prosimy o powołanie się na nasz portal. Źródło: www.projektpulsar.pl.