Ryzyko chorób serca pojawia się przed narodzinami
Ginekolodzy od dawna przestrzegają kobiety, by starały się planować swoje ciąże. Odpowiednie przygotowanie organizmu do zapłodnienia może zmniejszyć ryzyko rozmaitych powikłań u rozwijającego się płodu. Nie chodzi tylko o zaprzestanie picia alkoholu, by nie doszło do rozwoju tzw. syndromu FAS (z ang. Fetal Alcohol Syndrome), objawiającego się groźnymi następstwami u noworodków czy o konieczność przyjmowania kwasu foliowego zmniejszającego ryzyko pojawienia się u dziecka rozszczepu kręgosłupa. W panelu badań dla przyszłej ciężarnej powinna się znaleźć ocena morfologii krwi i hormonów tarczycy. A zdaniem American Heart Association (AHA) – niezbędna jest także ocena parametrów pracy serca i stanu naczyń krwionośnych.
Jak zapewniają autorzy raportu (pod mało przystępnym tytułem) „Optymalizacja zdrowia sercowo-naczyniowego przed ciążą w celu poprawy wyników u ciężarnych oraz ich potomstwa”, który publikuje czasopismo AHA „Circulation”, okres bezpośrednio poprzedzający ciąże jest u kobiet krytycznym etapem życia – wpływa na zdrowie ich i ich dzieci. Procesy biologiczne prowadzące do powikłań ciąży często bowiem rozpoczynają się, zanim do niej dojdzie. „Istnieje znaczna szansa na poprawę zdrowia w ciągu całego życia i dla wielu pokoleń poprzez poprawę zdrowia układu sercowo-naczyniowego przed ciążą” – podsumowuje prof. Sadiya S. Khan, przewodnicząca zespołu AHA, który przygotował artykuł w „Circulation”, na co dzień pracująca w Feinberg School of Medicine Northwestern University w Chicago.
Zaprezentowane przez jej zespół kluczowe czynniki mające wpływ na dobry stan układu sercowo-naczyniowego to zdrowe dieta i sen, regularna aktywność fizyczna, niepalenie tytoniu oraz utrzymywanie właściwych ciężaru ciała, ciśnienia krwi, poziomu cholesterolu i cukru. Jeśli kobiety nie będą na te kwestie zwracać uwagi, grozi to przedwczesnym porodem, cukrzycą ciążową, nadciśnieniem i stanem przedrzucawkowym lub urodzeniem dziecka ze zbyt niską masą ciała.
Co jednak najciekawsze, powyższe powikłania ciąży oznaczają również zwiększone ryzyko chorób sercowo-naczyniowych u potomstwa, kiedy będzie już dorosłe. Przedwczesny poród wiąże się bowiem z 53 proc. wyższym ryzykiem chorób serca w 4. dekadzie życia, a cukrzyca typu 2 u kobiety przed zajściem w ciążę – o 39 proc.
W ocenie ekspertów odpowiedzialność za stan zdrowia kobiecych serc ponoszą jednak również opiekujący się nimi lekarze. To oni powinni przyglądać się międzypokoleniowym uwarunkowaniom zdrowotnym, podkreślać wagę profilaktyki, zachęcać do zdrowego stylu życia i kierować przyszłe matki na ewentualne badania.