Rzuć palenie i żyj. Cykl artykułów edukacyjnych „Planuję długie życie”
Spójrzmy na dane dotyczące przyczyn raka płuca. Aż 90% osób, u których wykrywana jest ta choroba, to czynni palacze. Pozostałe 10% to osoby biernie palące lub u których wpływ na rozwój choroby miało środowisko pracy, zanieczyszczone powietrze lub uwarunkowania dziedziczne. Tak, jak w przypadku pozostałych chorób nowotworowych warunkiem skutecznego leczenia jest wczesne wykrycie, że coś się dzieje.
Jak rozpoznać chorobę?
– Rak płuca we wstępnej fazie nie daje żadnych objawów. Jednym z nich może być zmiana charakteru kaszlu, choć subtelna, trudna do uchwycenia dla osoby długotrwale palącej, zwłaszcza jeśli cierpi na inne choroby układu oddechowego wywoływane przez palenie tytoniu. Warto zwracać uwagę, czy następują nawracające infekcje dróg oddechowych, zwłaszcza kiedy nie mijają po antybiotykoterapii. To bezwzględne wskazanie do prześwietlenia klatki piersiowej – mówi prof. Adam Płużański, naczelny specjalista onkologii klinicznej z Narodowego Instytutu Onkologii w Warszawie.
Najbardziej niepokojącym objawem jest krwioplucie. Występuje ono jednak już w zaawansowanej fazie choroby. Należy w takim przypadku jak najszybciej zgłosić się do lekarza.
Badania przesiewowe
Kluczową rolę pełni tu profilaktyka. Od 2021 roku prowadzony jest Ogólnopolski Program Wczesnego Wykrywania Raka Płuca. Program jest skierowany do osób w wieku 55–74, które palą paczkę papierosów dziennie od 20 lat lub 2 paczki papierosów dziennie przez 10 lat, a w przypadku dodatkowych wskazań już od 50 r.ż.
– Badanie polega na wykonaniu niskodawkowej tomografii komputerowej, która pomaga wykryć pierwsze objawy choroby. W przypadku ujawnienia nieprawidłowości, chory kierowany jest do ośrodka w celu rozpoczęcia leczenia – mówi prof. Płużański.
Palacze niezależnie od wieku mogą również skorzystać z Programu profilaktyki chorób odtytoniowych, w ramach którego zostaną przeprowadzone podstawowe badania diagnostyczne. Osoby w wieku 40–65 lat mogą dodatkowo wykonać spirometrię, polegającą na zmierzeniu pojemność płuc i szybkości wydechu.
Listę placówek, które wykonują takie badania, można znaleźć na stronie NFZ.
Jak rzucić palenie
Z palenia tytoniu można zrezygnować w każdym wieku. Chorobę powoduje długotrwałe narażenie na dym papierosowy. Im wcześniej zrezygnujemy z palenia, tym mniejsze będzie ryzyko pojawienia się komórek nowotworowych w płucach. Rzucić palenie warto również wtedy, kiedy mamy już zdiagnozowaną chorobę. Znacznie poprawia to wyniki leczenia.
Jak pozbyć się nałogu? Pierwszym krokiem może być kontakt z Telefoniczną Poradnią Pomocy Palącym (tel. 801 108 108 lub 22 211 80 15). Doradcy pomogą w opracowaniu Indywidualnego Planu Terapii i wesprą przez cały proces rzucania palenia. Warto też wejść na stronę jakrzucicpalenie.pl.
Pamiętaj, osoby palące żyją średnio o 10 lat krócej niż osoby niepalące.
Szukasz więcej informacji?
Wejdź na planujedlugiezycie.pl lub zadzwoń na bezpłatną infolinię 800 190 590*.
*Infolinia jest czynna 24 godziny na dobę, 7 dni w tygodniu.