Tilapia pomaga w regeneracji ludzkiego oka

Skóra tilapii jest bogata w kolagen, a obfitość tego białka strukturalnego powoduje, że ryba ta jest powszechnie wykorzystywana w weterynarii i medycynie. Naukowcy badają możliwości wykorzystywania jej w różnych wskazaniach, od bandażowania oparzeń i korygowania przepuklin brzusznych po naprawianie zastawek serca i zabiegi odtwórcze waginy.

Mirza Melo, okulistka weterynaryjna ze stanu Ceará w północno-wschodniej Brazylii, zainspirowana działaniami lekarzy wielu innych specjalizacji, przetestowała użycie skóry tilapii w leczeniu powszechnego problemu w swojej dziedzinie: owrzodzeń i perforacji rogówki, koncentrując się szczególnie na psach z krótkimi pyskami. „Te gatunki mają bardzo wyłupiaste oczy – mówi. – Dlatego często doznają urazów”.

Takie urazy rogówki zwykle leczy się poprzez chirurgiczne pokrycie uszkodzonego obszaru membraną wykonaną z łożyska końskiego (stanowiącego według Melo również źródło kolagenu, ale o niższym stężeniu niż skóra tilapii), co wspomaga regenerację. Melo po raz pierwszy użyła skóry tilapii zamiast tej membrany w 2019 roku, kiedy z powodzeniem przeprowadziła zabieg na psie rasy shih tzu z poważną perforacją rogówki.

Brazylijski Burn Support Institute i Federal University of Ceará – gdzie powstał Tilapia Skin Project, w ramach którego po raz pierwszy zastosowano skórę w leczeniu oparzeń – zwróciły się do niej z pytaniami dotyczącymi jej techniki chirurgicznej. Z pomocą tych ośrodków Melo rozpoczęła badania nad membraną, którą nazwała bezkomórkową macierzą skórną (acellular dermal matrix, ADM), zbudowaną z czystego kolagenu pozyskiwanego z rybiej skóry.

Kolagen pobudza wzrost komórek i „steruje powstawaniem różnych tkanek”, mówi Melo. Tilapia utrzymuje przez całe życie wysoką ilość i jakość kolagenu, podczas gdy zawartość kolagenu w łożysku końskim jest różna w zależności od czynników takich, jak wiek i masa ciała zwierzęcia.

Membrana ADM przypomina gruby arkusz papieru. Przed zabiegiem lekarz weterynarii przeprowadza jej rehydratację z użyciem roztworu soli fizjologicznej, a następnie pokrywa nią zmienioną rogówkę psa i mocuje szwami. Macierz działa jak rusztowanie dla komórek odpowiedzialnych za regenerację.

Dotychczas Melo zastosowała tę metodę leczenia u ponad 400 psów. Po zabiegach nie obserwowała oznak bólu ani zakażenia. Gojenie przebiegało szybko i z minimalnym bliznowaceniem, co ma znaczenie dla dalszej opieki pozabiegowej.

Obecne strategie regeneracji rogówki, takie jak wykorzystanie łożyska końskiego, materiałów do wszczepiania i przeszczepów, przynoszą dobre wyniki, ale problemem są blizny, mówi Robson Santos, okulista weterynaryjny, który nie bierze udziału w projekcie dotyczącym wykorzystania ADM. „Skóra tilapii stanowi doskonałe rozwiązanie alternatywne dla dotychczasowych, dobrze poznanych metod” – mówi.

Melo zamierza teraz wykorzystać tę technikę u kotów, trwają również dyskusje nad jej dostosowaniem do u ludzi. Ma także nadzieję rozpocząć badania nad siatkówką oka, której leczenie stanowi szczególne wyzwanie ze względu na obecność wyjątkowo wrażliwych i wyspecjalizowanych neuronów.

„Tu właśnie nasze zasoby są najbardziej ograniczone – zarówno w zakresie okulistyki weterynaryjnej, jak i ludzkiej – mówi Melo. – Dlatego mamy nadzieję, że pewnego dnia to się uda”.

Dziękujemy, że jesteś z nami. To jest pierwsza wzmianka na ten temat. Pulsar dostarcza najciekawsze informacje naukowe i przybliża najnowsze badania naukowe. Jeśli korzystasz z publikowanych przez Pulsar materiałów, prosimy o powołanie się na nasz portal. Źródło: www.projektpulsar.pl.