Pulsar - najciekawsze informacje naukowe. Pulsar - najciekawsze informacje naukowe. Pixabay
Strona główna

Donosy

Ze Skidmore College w USA donosi Krzysztof Szymborski

Park Jurajski dla białych nosorożców?
19 marca 2018 r. zmarł w kenijskim parku narodowym ostatni samiec nosorożca północnego, podgatunku nosorożca białego, 45-letni Sudan, który do roku 2009 był mieszkańcem czeskiego ogrodu zoologicznego w Dvůr Králové. Pozostające przy życiu dwie ostatnie samice okazały się już wcześniej bezpłodne. W obliczu tego kryzysu naukowcy poważnie rozważają przywrócenie tego praktycznie wymarłego gatunku do życia za pomocą metod inżynierii genetycznej, podobnych do przedstawionych w popularnym filmie „Park jurajski”. Próbki materiału genetycznego nosorożca północnego przechowywane są w kilku laboratoriach, a i sam Sudan pozostawił zapewne po sobie sporo genów.

Naukowe espresso
Christopher Hendon, profesor University of Oregon, zwany przez swych kolegów „Dr Coffee”, wygłosił na 255. spotkaniu Amerykańskiego Towarzystwa Chemicznego w Nowym Orleanie referat na temat parzenia doskonałej kawy espresso. W badaniach swych uwzględnił wiele rozmaitych parametrów mających wpływ na smak tego napoju – m.in. szczegóły procesu mielenia, twardość wody użytej do parzenia, świeżość kawy, właściwości opakowania itp. Kawiarstwo stało się w Ameryce w ostatnich latach wielkim przemysłem o obrotach rzędu 40 mld dol. i Hendon twierdzi, że rozpowszechnienie jego naukowej kontroli procesu produkcji może przynieść 300 mln dol. oszczędności w skali roku. Nie mówiąc o poprawie jakości.

Wczesna troska o wizerunek
Już małe dzieci martwią się o to, jak prezentują się w oczach innych. Dotychczas sądzono, że ta troska o publiczny wizerunek zaczyna się u nich pojawiać w okolicach 9. roku życia. Okazuje się jednak, że następuje to znacznie wcześniej – a tak przynajmniej twierdzi profesor psychologii rozwoju z University of Chicago Alex Shaw. Jego zdaniem dzieci zaczynają być świadome swego statusu społecznego w wieku 5 lat.

Postępy emancypacji
Kiedy w 1983 r. David Chambers przeprowadził eksperyment z dziećmi, prosząc je o narysowanie uczonego, spośród 5000 „obiektów badawczych” tylko 28 narysowało kobietę – i były to wyłącznie dziewczynki. Po 35 latach kontynuujący jego badania David Miller z Northwestern University zauważył istotne zmiany w dziecięcym wizerunku badacza – dziś kobiety stanowią około 30% narysowanych uczonych (choć nadal zwykle noszą okulary). Rzeczywisty udział kobiet w pracach badawczych wynosił w Ameryce w 2013 r. 49% w zakresie nauk biologicznych, 37% w zakresie chemii i 11% w zakresie fizyki i astronomii.

Najstarszy cedr w Ontario
Gdyby nie dociekliwość Caedmona Nasha, który jako student University of Guelph w latach 80. prowadził badania wieku drzew w kanadyjskiej prowincji Ontario, zapewne żaden zwiedzający nie zwróciłby uwagi na niepozorny cedr rosnący przy początku popularnego szlaku turystycznego na półwyspie Bruce u brzegów Georgian Bay. Drzewo to, które ma rozmiary przeciętnej choinki bożonarodzeniowej, wykiełkowało ok. roku 688. Ma zatem dziś 1330 lat i tak gęste słoje, że Nash musiał je liczyć pod mikroskopem.

Postępy piwowarstwa
Innym popularnym nie tylko w Stanach Zjednoczonych napitkiem jest piwo, którego produkcja długo opierała się na tradycjach niepopartych wnikliwymi badaniami naukowymi. Jak wiadomo, jednym z podstawowych surowców do produkcji piwa jest dość kłopotliwy w uprawie (wymaga wysokich pali) chmiel. Na dodatek, by uwarzyć litr tego napoju, trzeba zużyć 50 l wody. Niewątpliwie więc korzystne skutki ekologiczne miałoby szerokie wykorzystanie w piwowarstwie wyników badań Charlesa Denby’ego i jego doktorantki Rachel Li (oboje z University of California w Berkeley), którzy stosując inżynierię genetyczną, całkowicie wyeliminowali chmiel z procesu produkcji piwa. Zamiast niego zastosowali zmodyfikowane drożdże zawierające geny mięty i bazylii. Próby organoleptyczne wypadły podobno pomyślnie.

Wiedza i Życie 5/2018 (1001) z dnia 01.05.2018; Sygnały; s. 12