Drodzy Czytelnicy!
Jednym z nieuzasadnionych twierdzeń antyszczepionkowców było to, że mRNA (kodujące jedno z białek wirusa) zawarte w szczepionce przeciw COVID-19 może wbudować się w nasze DNA. Chociaż oczywiście wirusy potrafią wbudowywać się w DNA różnych organizmów, w tym ludzkiego, co robiły od wielu tysięcy lat. Okazuje się, że 8% naszego genomu składa się z fragmentów należących do pradawnych retrowirusów. Czasami dobrze wychodziliśmy na takiej integracji – tak było z powstaniem łożyska, które poprawiło rozrodczość ssaków. Niestety retrowirusy bywają też przyczyną śmiertelnych chorób – patrz artykuł „Wirusy w ludzkim DNA”.
Wracając do antyszczepionkowców, to czy zauważyli Państwo, jak zmieniały się ich poglądy? Kiedyś mieliśmy masowo powielane w sieci (i bez zastanowienia) informacje, jak to dostaje się ciężkiej grzybicy płuc od noszenia maseczek. Przy czym nie pomagały argumenty, że przecież np. chirurdzy w nich pracują i pozostają zdrowi. W końcu nastąpił kres sprawy z grzybicą, tak jak przekonania, iż w szpitalach leżą dobrze opłacani statyści. Teraz z kolei panuje moda na straszenie zawartym w szczepionkach tlenkiem grafenu, o czym piszemy w rubryce „Obalamy mity medyczne”. Na szczęście nauka nie zależy od antycovidowców, a szczepionki oparte na mRNA mogą być dalej rozwijane. I chociaż Nagrody Nobla z medycyny nie trafiły do twórców tej technologii (trzymam kciuki, żeby tak się stało w przyszłym roku), to i tak uhonorowano nimi autorów bardzo wartościowych odkryć. Więcej informacji o tegorocznych Noblach znajdą Państwo na str. 12.
Wirus COVID-19 nie rozlałby się tak szybko po świecie, gdyby nie łatwość podróżowania po nim. A turyści trafiają już nawet w tak odległe i nieprzyjazne zakątki jak Antarktyda. Dziś są to dziesiątki tysięcy odwiedzających rocznie, ale za dekadę lub dwie może ich już być kilkaset tysięcy. Jak wygląda taka wycieczka? Czy naturalne środowisko nie zostanie zaburzone? Kto pierwszy dotarł na Antarktydę? O tym wszystkim piszemy w artykule na str. 56.
Innym problemem współczesnego świata jest ekorasizm. Okazuje się, że konsekwencją urodzenia się niebiałym bywają wdychanie toksycznych substancji i ekspozycja na wysokie temperatury (str. 32). Z kolei specjaliści od bezpieczeństwa martwią się możliwością użycia broni chemicznej, która cały czas jest rozwijana. O tym, na czym się opiera i jak działa na ludzki organizm, przeczytają Państwo na str. 26. Poraża też skala nielegalnego wydobycia złota, co wiąże się z zatruciem środowiska rtęcią, likwidowaniem osiedli górniczych przez wojsko i rozkwitem grup przestępczych (str. 36).
W numerze poruszamy również tematy techniczne. Skupiamy się m.in. na półprzewodnikach, które odgrywają kluczową rolę w naszej cywilizacji, a ich niedobór przekłada się na problemy w gospodarce, finansach, transporcie i zdrowiu. Piszemy także o tym, jak precyzyjnie wyznaczać pozycję statku kosmicznego na podstawie sygnałów emitowanych przez pulsary. A dla zainteresowanych biologią mamy artykuł o śledziowym królu (str. 42) i gigantycznych wijach, które pożerają pisklęta (str. 52).