NASA
Środowisko

Starzec o nazwie Yarrabubba

Takie odkrycia zdarzają się raz na pokolenie.

Australia Zachodnia to jeden najstarszych kawałków lądu. Tamtejsza skorupa ziemska liczy wiele miliardów lat. Jest rdzeniem kontynentalnym, który z upływem czasu obrósł młodszymi warstwami skalnymi. Tam właśnie, na terenie rozległej farmy bydła i owiec o nazwie Yarrabubba, naukowcy natrafili na pozostałości najstarszego krateru impaktowego na świecie. Powstał on w wyniku uderzenia o powierzchnię dużego meteorytu. Stało się to 2,23 mld lat temu – twierdzą autorzy odkrycia opisanego w styczniu w czasopiśmie „Nature Communications”.

Wygląda na to, że krater Yarrabubba może mieć ok. 200 mln lat więcej od słynnego krateru Vredefort z Republiki Południowej Afryki. Ten drugi jest olbrzymem o średnicy 300 km, został bardzo dokładnie opisany przez geologów i ponad dekadę temu trafił na listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. Yarrabubba pod tym względem mu nie dorównuje – jego średnica wynosi jakieś 70 km. Poza tym wynik pierwszego datowania musi zostać potwierdzony przez inne zespoły naukowe. Dopiero wtedy można będzie z czystym sumieniem wpisać Yarrabubbę na pierwsze miejsce listy najstarszych kraterów impaktowych o zweryfikowanym wieku i genezie.

Moment kolizji meteorytu zbiega się w czasie z końcem najstarszego znanego zlodowacenia w historii planety, zwanego hurońskim. Temperatury na globie spadły prawdopodobnie w wyniku pojawienia się tlenu w atmosferze. A uderzenie meteorytu w zlodzony kontynent, w którego skład wchodziła wówczas Australia Zachodnia, mogło doprowadzić do pojawienia się w ziemskiej atmosferze dużych ilości pary wodnej – gazu cieplarnianego, który podniósł temperaturę globalną, przyczyniając się do stopnienia lodów.

Wiedza i Życie 3/2020 (1023) z dnia 01.03.2020; Sygnały; s. 7

Ta strona do poprawnego działania wymaga włączenia mechanizmu "ciasteczek" w przeglądarce.

Powrót na stronę główną