Pierwszy troskliwy rodzic

Paleontolodzy prowadzący badania na wyspie Cape Breton u atlantyckich wybrzeży Kanady stanęli jak wryci, gdy ujrzeli ułożone tuż obok siebie szczątki doskonale zachowanych dwóch osobników – dorosłego i młodocianego. Mniejszy był skulony i wyraźnie chronił się w objęciach większego. Okazało się, że okazy pochodzą sprzed 306 mln lat, należą do jednego gatunku i reprezentują wymarłą rodzinę waranopidów (nie były krewniakami waranów, ale je przypominały). Nadano im nazwę Dendromaia unamakiensis. Nazwa rodzajowa (pierwszy człon) znaczy „matka w drzewie” (okazy tkwiły pomiędzy skamieniałymi pniami drzew), natomiast gatunkowa (drugi człon) pochodzi od słowa Unama’kik, oznaczającego wyspę Cape Breton w mowie jej rdzennych mieszkańców. Dendromaia, choć przypomina dzisiejsze jaszczurki, była raczej poprzedniczką ssaków niż gadów.

Znalezisko stanowi dowód na istnienie opieki rodzicielskiej u bardzo wczesnych owodniowców. Tym terminem określa się łącznie ssaki, ptaki i gady, czyli trzy gromady zwierząt, których zarodki mogą rozwijać się na lądzie. Owodniowce pojawiły się na Ziemi ok. 312 mln lat temu i wygląda na to, że od początku część z nich inwestowała w opiekę nad potomstwem, co zwiększało ich szansę na przetrwanie. Wyniki badań opublikowało w grudniu 2019 r. czasopismo „Nature Ecology & Evolution”.