Ptaki jak ludzie

W Sekcji Archeo w Pulsarze prezentujemy archiwalne teksty ze „Świata Nauki” i „Wiedzy i Życia”. Wciąż aktualne, intrygujące i inspirujące.

Kagu Rhynochetos jubatus żyją na wolności do 30 lat, są terytorialne i przez całe życie pozostają w trwałych związkach rodzinnych. Rodziny, składające się z jednej samicy i jednego–trzech spokrewnionych samców (braci) oraz ich potomstwa, zajmują terytoria od 5 do 40 ha. Takie – poliandryczne – rodziny kagu są tworzone przez braci osiedlających się na obrzeżach terytorium rodziców i kojarzących się z imigrującymi samicami. Wędrujące samice wybierają nie tylko rodziny, w których chcą się osiedlić, ale także samce dominujące w rodzinie – ojcem większości młodych w rodzinie jest jeden samiec. Sąsiednie rodziny tworzą klany spokrewnione w linii męskiej. Tego rodzaju struktura klanowa oraz fakultatywna, ale zawsze braterska poliandria znana jest tylko z ludzkich społeczeństw zamieszkujących między innymi Tybet.

Niektóre aspekty relacji socjalnych kagu także bardziej przypominają ludzkie niż ptasie. Dorosłe samce, które od wielu lat zajmują własne terytoria i rozmnażają się, utrzymują relacje socjalne z rodzicami. Odwiedzają rodziców w ich terytoriach, a niekiedy spędzają razem z nimi noc, śpiąc w tym samym miejscu. Co ciekawe, podobne wizyty składają także samice swoim teściom.

Kagu są również wyjątkowe pod innymi względami. Żyją i rozmnażają się w środowisku o bardzo dużej – w przypadku kilku pierwiastków największej na świecie – zawartości metali ciężkich. Co ciekawe, nie są to tereny poprzemysłowe, tylko tropikalny las deszczowy rosnący na ubogich, ultrazasadowych glebach bogatych w ciężkie pierwiastki. Wydaje się, że kagu zostały wyparte z lepszych środowisk przez ludzi. Presja ze strony myśliwych doprowadziła prawdopodobnie też do redukcji masy ciała. Analizy kopalnych szczątków kagu sprzed około 1800 lat pokazują, że ptaki te były wtedy o 40% cięższe (około 900 g vs 1300 g).

Pracownia Ekologii Behawioralnej Muzeum i Instytutu Zoologii PAN prowadzi badania na Nowej Kaledonii od 17 lat. Program zaowocował serią publikacji dotyczących różnych aspektów biologii i ekologii kagu. Najnowsze wyniki publikujemy w majowym numerze „Current Biology” (2018), a omówienie artykułu zamieścił tygodnik „Nature”.

Dziękujemy, że jesteś z nami. Pulsar dostarcza najciekawsze informacje naukowe i przybliża wyselekcjonowane badania naukowe. Jeśli korzystasz z publikowanych przez Pulsar materiałów, prosimy o powołanie się na nasz portal. Źródło: www.projektpulsar.pl.