Shutterstock
Środowisko

Goryle i szympansy zamiast walki wybierają przyjaźń

Trwająca 20 lat analiza potwierdza dotychczasowe przypuszczenia dotyczące interakcji między różnymi gatunkami naczelnych. I sugeruje odpowiedź na pytanie o relacje człowiekowatych.

Goryle i szympansy żyją w zhierarchizowanych stadach. W nich każdy osobnik musi przestrzegać praw i obowiązków związanych ze swoją rangą – w przeciwnym wypadku czeka go agresywna reakcja ze strony pobratymców. Konflikt o zasoby, przestrzeń i przywileje jest jeszcze większy, gdy rywalizują ze sobą przedstawiciele innych stad, a tym bardziej – gatunków. Z tego powodu grupy naczelnych starają się siebie unikać. A jednak prymatolodzy od lat opisywali przypadki przyjaznych relacji pomiędzy gorylami i szympansami. Przedstawiano nawet anegdotyczne dowody na istnienie osobistej więzi pomiędzy konkretnymi osobnikami z odmiennych gatunków. Relacje te były jednak słabo udokumentowane, a część badaczy nie traktowała ich poważnie.

Zespół antropologów i prymatologów opublikował właśnie na łamach „iScience” wnioski z obserwacji prowadzonych przez 20 lat na terenie Narodowego Parku Nouabalé-Ndoki (Kongo), gdzie grupy goryli i szympansów zajmują pokrywające się ze sobą terytoria. Okazało się, że małpy pielęgnują się nawzajem, razem żerują i wspólnie opiekują się potomstwem. Młode zaś bawią się ze sobą, a podrostki wykazują nawet zachowania przypominające kopulację (typowe dla tego wieku próby, które nie kończą się faktycznym rozrodem). Występowały także akty agresji, ale sporadyczne.

Autorzy analizy uznali, że goryle i szympansy żyjące na tym samym terenie stanowią dla siebie konkurencję (ich dieta jest bardzo podobna), ale czerpią też wiele korzyści ze swoich relacji. Mogą na przykład ostrzegać się przed niebezpieczeństwem, zwłaszcza drapieżnikami (zagrażają im szczególnie duże kotowate, takie jak lamparty). Usprawniają także swoje zdolności społeczne, co ma przełożenie na przetrwanie. Przebywanie z innym stadem to także okazja do transferu informacji, np. jak użyć narzędzi, gdzie znaleźć pokarm, jakich roślin unikać itp. Oba gatunki różnią się też anatomicznie i dysponują nieco innymi umiejętnościami, dlatego mogą korzystać ze swoich indywidualnych predyspozycji. Na przykład szympansy dużo sprawniej odnajdują dojrzałe figi, o czym informują za pomocą charakterystycznej wokalizacji, która dla goryli jest wskazówką, gdzie znaleźć jedzenie.

Te obserwacje pozwalają lepiej poznać relacje międzygatunkowe współczesnych naczelnych. Sugerują także, jak kiedyś mogły wyglądać stosunki pomiędzy różnymi gatunkami człowiekowatych.

Ta strona do poprawnego działania wymaga włączenia mechanizmu "ciasteczek" w przeglądarce.

Powrót na stronę główną