Boczniaki wydzielają 3-oktanon, gdy nicienie znajdą się w pobliżu. Boczniaki wydzielają 3-oktanon, gdy nicienie znajdą się w pobliżu. Yi-Yun Lee, Sheng-Chian Juan
Środowisko

Boczniak: sprytny morderca nicieni

Grzyb paraliżuje swoje ofiary związkiem zaliczanym do ketonów, który służy mu także do komunikacji.

W ostatnich latach boczniak ostrygowaty stał się prawdziwym przysmakiem kulinarnym, szczególnie popularnym wśród wegetarian. Ten niepozorny grzyb zawiera łatwo przyswajalne białko, witaminy z grupy B, kwas foliowy, sole mineralne, związki o charakterze przeciwzapalnym, a nawet obniżające poziom cholesterolu we krwi. Uprawia się go na słomie, a w środowisku naturalnym występuje na martwym drewnie drzew liściastych.

Strzępka boczniaka widziana w skaningowym mikroskopie elektronowym. W okrągłych strukturach, tzw. toksocystach, znajduje się paraliżująca nicienie trucizna.Yi-Yun Lee, Sheng-Chian JuanStrzępka boczniaka widziana w skaningowym mikroskopie elektronowym. W okrągłych strukturach, tzw. toksocystach, znajduje się paraliżująca nicienie trucizna.

Boczniaki potrafią w nietypowy dla grzybów sposób zdobywać pokarm. Poza rozkładem martwej materii organicznej i pasożytnictwem aktywnie polują na niewielkie nicienie. Wydzielają bowiem paraliżującą robaki substancję. W organizmie zaatakowanej ofiary dochodzi do tzw. fali wapniowej (wyrzutu jonów wapnia), która prowadzi do rychłej śmierci. Tajemniczą substancję udało się ostatnio zidentyfikować naukowcom z Academia Sinica i Taipei Medical University (Tajwan) oraz Uniwersytetu Kioto (Japonia), a wyniki badań ukazały się w „Science Advances”. Analizy przeprowadzone z wykorzystaniem chromatografii gazowej sprzężonej ze spektrometrią mas (GC- MS) wykazały, że tajną bronią boczniaków jest 3-oktanon, związek zaliczany do ketonów. Grzyby wykorzystują go również do przesyłania sygnałów i wzajemnej komunikacji. Co ciekawe, 3-oktanon występuje też w wielu gatunkach roślin, m.in. lawendzie, bazylii, rozmarynie, a nawet nektarynkach. W przemyśle zaś jest używany do produkcji perfum.

Wiedza i Życie 3/2023 (1059) z dnia 01.03.2023; Sygnały; s. 6
Oryginalny tytuł tekstu: "Mięsożerne boczniaki"

Ta strona do poprawnego działania wymaga włączenia mechanizmu "ciasteczek" w przeglądarce.

Powrót na stronę główną