Stado działa efektywniej, gdy jego członkowie zapominają o własnej osobowości

Każda ryba ma osobowość. Jedne osobniki chętniej, szybciej i częściej podejmują inicjatywę, inne są bardziej wycofane. Bywają ryby śmielsze i aktywniejsze oraz te raczej nieśmiałe i bierne. Cechy te można badać behawioralnie, np. analizując sposób, w jaki zwierzę żeruje. Czy chętnie opuszcza bezpieczne schronienie i wypływa na otwartą przestrzeń? Czy zbliża się do obiektów, które ją zaciekawią? A może zachowuje się raczej asekuracyjnie i nie podejmuje ryzykownych zachowań?

Kiedy tego typu testy dają powtarzalne wyniki dla danego osobnika, uczeni mogą wyciągać wnioski na temat jego osobowości. Najnowsze badania wykazały jednak, że naturalne skłonności behawioralne ulegają u zwierząt stadnych supresji, gdy te są w grupie. Upraszczając, osobniki śmiałe i podejmujące ryzyko stają się wtedy bardziej wycofane. Te zaś, które zwykle same dążą do rozwiązywania problemów, wolą zrezygnować z własnych pomysłów. Działa to także w drugą stronę: zwierzęta nieśmiałe, będąc w stadzie częściej podejmują ryzyko, gdy widzą, że decydują się na to współtowarzysze.

To, że członkowie stada dostosowują się do norm, które w nim panują, czujemy intuicyjnie, ale pierwszy raz dowiedziono na tak precyzyjnym modelu komputerowym oraz zwierzęcym (ryby ciernikowate), że ta supresja osobowości przynosi istotne korzyści tak dla grupy, jak i dla poszczególnych jej członków. Dzięki synchronizacji behawioru zwierzęta zwiększają swoją efektywność, np. w zakresie zdobywania pożywienia. Uzyskane wyniki sugerują również, że u zwierząt stadnych ewolucja wpływa w mniejszym stopniu na samą osobowość członków stada (czy zwierzę jest śmiałe czy wycofane, aktywne czy bierne), a w większym – na ich skłonność do kompromisu.