Małpy lubią się kręcić na sznurze. I to wszystko
Uczeni z University of Warwick i University of Birmingham przeanalizowali 40 nagrań z YouTube przedstawiających człowiekowate (ang. great apes – goryle, szympansy, orangutany) podczas zabawy. Skupili się na tych klipach, na których uwieczniono małpy kręcące się wokół własnej osi na linie. Oceniali, jak długo małpy wirują podczas jednej sesji, ile razy średnio się kręcą oraz z jaką zwykle prędkością. Uzyskane wyniki można byłoby streścić w jednym zdaniu: naczelne lubią wirować.
Jednak badacze wyciągnęli ze swoich obserwacji inne wnioski (publikacja w „Primates”). Uznali, że w przeanalizowanych nagraniach można znaleźć wyjaśnienie genezy ludzkiego zamiłowania do substancji zmieniających świadomość (ang. mind altering experiences). Ich argumentacja jest następująca: ludzie lubią przyjmować coś, od czego kręci się w głowie, małpy wirują na sznurze w tym samym celu, więc mogą nam pomóc wytłumaczyć, jak i dlaczego zachowywali się nasi przodkowie. Czy taki tok myślenia jest prawidłowy?
Po pierwsze, uczeni przeanalizowali zaledwie 40 nagrań, często pozbawionych kontekstu. Z takiego materiału nie można wywnioskować, czy wszystkie zwierzęta w stadzie kręcą się tak samo często, czy jest to behawior typowy, czy raczej niezwykły i dlatego uwieczniony.
Po drugie, to, że jakieś zachowanie występuje u naszych bliskich krewnych, nie znaczy jeszcze, że występowało u wspólnych przodków i że wyjaśnia genezę jakiegoś zachowania. Na YouTube można znaleźć setki nagrań z różnymi zwierzętami kręcącymi się wokół własnej osi, a przecież nie świadczy to o tym, że np. wspólny przodek człowieka i papugi szukał doznań zmieniających świadomość.
Wszystkie kręgowce o rozwiniętych mózgach lubią się bawić. Krukowate korzystają ze ślizgawek albo latają „do góry nogami”, delfiny wyskakują z wody lub płyną na odkosie (fali) statku, psy tarzają się w śniegu i gonią własny ogon (co zdarza się także kotom). W każdym z tych zachowań można dostrzec pewne dążenie do zmiany percepcji, ale to jeszcze nie znaczy, że wyjaśniają one, dlaczego ludzie biorą psychodeliki, piją alkohol czy palą konopie.
Być może analiza behawioru blisko spokrewnionych z nami naczelnych pozwoli lepiej zrozumieć genezę naszych własnych zachowań. Tym razem naukowcy nie zaproponowali wystarczającego wyjaśnienia skłonności człowieka do zmieniania stanów świadomości.
To jest pierwsza wzmianka na ten temat. Jeśli z niej korzystasz, powołaj się na źródło, czyli na www.projektpulsar.pl. Dziękujemy.