Medieval Wall System: mury, które nie miały dzielić

Wschodnia Mongolia, rozciągnięta pomiędzy pasmami gór Khentii i Khingan, przez wieki była miejscem spotkań koczowniczych tradycji i cesarskich ambicji. To tu, w prowincjach Sukhbaatar i Dornod, archeolodzy odkryli fragment Medieval Wall System – sieci murów i rowów wzniesionych w czasach dynastii Liao i Jin (X–XIII w.). Przez lata interpretowano je głównie jako umocnienia obronne.

W 2023 r. dzięki połączeniu zdjęć satelitarnych, lidarów i rozpoznania terenowego zmapowano odcinek południowo-wschodni MWS i wytypowano najlepiej zachowaną platformę MA03 do badań wykopaliskowych. Już wtedy pojawiły się pierwsze przesłanki, że mury były również elementem systemu kontroli mobilności i organizacji lokalnej przestrzeni społecznej.

Najnowsze badania wykazały, że na terenie otoczonej rowami prostokątnej platformy z kamienia i ubitej ziemi o wymiarach 30 x 31 m są resztki zabudowań, a także kości zwierząt, ceramika, narzędzia, a nawet moneta z czasów dynastii Song. Centralnym punktem piece do ogrzewania, od których biegły kanały cieplne – a to świadczy o całorocznym zamieszkiwaniu. Odkryto także fragment żelaznego pługa, czyli dowód na uprawę roli, choć region jest kojarzony z pasterstwem.

Mury i rowy przy MA03 trudno uznać za masywne fortyfikacje. Wykop ujawniony w jednym z sektorów miał jedynie 60–70 cm głębokości i był raczej symboliczną linią kontroli niż zaporą. Poza tym znaleziska militarne (np. fragmenty zbroi, grot strzały) są nieliczne, co potwierdza, że nie był to klasyczny fort.

Najciekawsze jest to, że dwa wieki po opuszczeniu osady, ok. 1440 r., miejsce to wybrano na grób mężczyzny, pochowanego z koszem z kory brzozy, fragmentem zielonej tkaniny i metalowymi przedmiotami. To pokazuje, że nawet w ruinie miejsce to było symboliczne.

Badania dostarczają jednego z najdokładniejszych obrazów życia codziennego poza wielkimi centrami epoki Jin. I dowodzą, że mury były nie tyle po prostu granicą, ile miejscami spotkań ludzi i technologii, działania administracji i handlu oraz przestrzenią pamięci.

Dziękujemy, że jesteś z nami. To jest pierwsza wzmianka na ten temat. Pulsar dostarcza najciekawsze informacje naukowe i przybliża najnowsze badania naukowe. Jeśli korzystasz z publikowanych przez Pulsar materiałów, prosimy o powołanie się na nasz portal. Źródło: www.projektpulsar.pl.