Shutterstock
Człowiek

Uśmiech: może być przyjazny i wrogi

Niekoniecznie na dobre.

W Sekcji Archeo w Pulsarze prezentujemy archiwalne teksty ze „Świata Nauki” i „Wiedzy i Życia”. Wciąż aktualne, intrygujące i inspirujące.


Podobno zawsze warto się uśmiechać, nawet w trudnych chwilach. Przekonanie to znalazło potwierdzenie naukowe, o czym świadczy eksperyment przeprowadzony w 1988 roku. Część badanych trzymała w zębach ołówek, co miało na celu rozciągnięcie ust podobnie jak w uśmiechu. Wszystkim uczestnikom dano do oceny humorystyczne rysunki – ci z ołówkami w ustach, zgodnie z hipotezą mimicznego sprzężenia zwrotnego, uznali je za zabawniejsze.

A co nasz uśmiech mówi innym osobom? Czy zawsze jest odbierany pozytywnie? Zespół naukowców pod kierownictwem dr Magdaleny Rychlowskiej ze School of Psychology Queen’s University w Belfaście przeprowadził badanie dotyczące reakcji na uśmiech i jego wpływu na ich ocenę sytuacji oraz uśmiechającej się osoby. W serii złożonej z pięciu eksperymentów wzięło udział łącznie ponad 900 osób. Zadaniem uczestników była gra w zespołach w gry dotyczące podziału zasobów, w tym opierające się na dylemacie więźnia. Uczestnicy widzieli, jak reprezentant grupy przeciwnej po podjęciu decyzji niekorzystnych dla ich grupy uśmiechał się na różne sposoby: przyjaźnie, w sposób wyrażający zadowolenie lub dominację. Następnie byli pytani o swoje odczucia dotyczące partnera interakcji oraz przewidywania dotyczące jego zachowania w przyszłości. Osoba uśmiechająca się przyjaźnie była odbierana jako chcąca naprawić relacje, natomiast ktoś uśmiechający się po tym, jak zachował się w sposób egoistyczny lub niegodny zaufania, był postrzegany jako zadowolony ze swojego nieetycznego postępku. Wydawało się więc prawdopodobne, że zachowa się w ten sam sposób ponownie. Badanie zostało opublikowane 6 lipca 2021 r. na łamach „Cognition and Emotion”.

Jak podsumowuje wyniki badań dr Rychlowska, sposób, w jaki ktoś się uśmiecha do drugiej osoby, może zmienić znaczenie sytuacji – na dobre albo na złe. Reagujemy odmiennie na różne rodzaje uśmiechu i kontekst, w jakich się on pojawia. Badaczka przywołuje również przykład negatywnych bohaterów filmowych, jak chociażby w serii filmów z agentem Jamesem Bondem. Wyrażający zadowolenie uśmiech antagonisty oznaczał, że właśnie wydarzyło się coś złego lub wydarzy się wkrótce. Taki kontekst powoduje, że normalny uśmiech jest odbierany jako złowieszczy i nieprzyjemny. Badanie pokazuje, jak istotne są subtelności dotyczące wyrazu twarzy i jak pozytywne skutki może mieć przyjazny uśmiech w trudnych sytuacjach. Uwydatnia również znaczenie społecznego kontekstu. W zależności od okoliczności taki sam wyraz twarzy może zostać odczytany jako sygnał pozytywny albo dowód złych intencji.


Dziękujemy, że jesteś z nami. Pulsar dostarcza najciekawsze informacje naukowe i przybliża najnowsze badania naukowe. Jeśli korzystasz z publikowanych przez Pulsar materiałów, prosimy o powołanie się na nasz portal. Źródło: www.projektpulsar.pl.

Świat Nauki 11.2021 (300363) z dnia 01.11.2021; Skaner; s. 14
Oryginalny tytuł tekstu: "Wróżenie z uśmiechu"

Ta strona do poprawnego działania wymaga włączenia mechanizmu "ciasteczek" w przeglądarce.

Powrót na stronę główną