Pyłek miejskich brzóz uczula bardziej
Każda substancja występująca na świecie może wywołać alergię, ale niektóre są do tego szczególnie predystynowane. Należy do nich białko Bet v1, któremu nazwy użyczyła Betula verrucosa, czyli brzoza brodawkowata (obecnie znana raczej pod nazwą Betula pendula). Odpowiada ono za ponad połowę przypadków alergii na jej pyłek.
Bet v1 może w nim występować w różnym stężeniu. Dokładniej temu zagadnieniu przyjrzała się ostatnio grupa krakowskich badaczy. Do analiz wzięła pyłek z kilku lokalizacji w Krakowie i okolicach. Badane brzozy z reguły rosły blisko stacji monitoringu jakości powietrza Inspekcji Ochrony Środowiska, a zatem i przy drogach leśnych, i przy największych krakowskich arteriach. Dzięki temu można powiązać wyniki analiz ze stężeniami takich składników smogu komunikacyjnego jak tlenki azotu. Ich szkodliwość wynika stąd, że w połączeniu z wodą tworzą kwasy azotowe i atakują rośliny na poziomie tkankowym i molekularnym. Na tym ostatnim mogą też powodować nitrowanie związków organicznych, zmieniając ich właściwości.
Okazało się, że średnia zawartość Bet v1 w badanym pyłku to ok. 2000 ng na 10 mg pyłku. W pyłku z lasu, gdzie spalin samochodowych prawie nie ma, jest go jednak dwu- trzykrotnie mniej niż w tym z miasta. Zatem miejski, a zwłaszcza wielkomiejski pyłek jest bardziej alergenny. Na tym jednak nie koniec: w zależności od typu lokalizacji, zmieniają się proporcje łańcuchów Bet v1 przyjmujących formę alfa-helisy i beta-harmonijki, co ma wpływ na jej właściwości biologiczne. Również skład pozostałych alergenów pyłku, o kolejnych nazwach Bet v2, Bet v3 itd. zależy od zanieczyszczenia powietrza.
Artykuł na ten temat opublikowano w PLOS ONE.