Pulsar - wyjątkowy portal naukowy. Pulsar - wyjątkowy portal naukowy. Shutterstock
Człowiek

Co zapamiętać, co zapomnieć? Decyzja zapada natychmiast

W czasie czuwania mózg bombardowany jest tysiącami wrażeń zmysłowych, refleksji, przeżyć. Niektóre zostaną później utrwalone w pamięci długotrwałej. Mózg ma sposób na to, które konkretnie.

Obserwuj nas. Pulsar na Facebooku:

www.facebook.com/projektpulsar

Choć podstawowe mechanizmy związane z tymi procesami są znane od dawna, dotychczas nie było wiadomo, na jakiej podstawie dokonywany jest wybór: to wyrzucić, a to zapamiętać. Danych na ten temat dostarczają nowe badania opublikowane właśnie na łamach „Science”.

Wynika z nich, że swego rodzaju „decyzja” zapada nie w czasie snu, ale już na jawie. Tuż po doświadczeniu jakiegoś bodźca informacja na jego temat jest przez mózg etykietowana jako ważna lub jako nieistotna. Kiedy później – we śnie – wydarzenia minionego dnia są odtwarzane, te oznaczenia są kluczowe.

Przydzielanie etykiet odbywa się za pośrednictwem tzw. fali ostrych (SWR – ang. sharp wave-ripples). Są to synchroniczne wzrosty aktywności neuronalnej, które można zobrazować – chociażby za pomocą EEG – jako wysokie amplitudy w odczycie. Dotychczas potwierdzono ich istnienie np. w hipokampie, czyli obszarze odpowiedzialnym m.in. właśnie za pamięć. Kiedy SWR się uruchamiają, aż kilkanaście procent neuronów budujących ten rejon mózgu „odpala się” w taki sam sposób.

Autorzy pracy z „Science” wykazali, że po każdym jednostkowym doświadczeniu mózg przeprowadza ekspresową ewaluację. Jeśli przebiega ona z 5–20 „wystrzałami” fal ostrych, to dane zdarzenie zostaje oznaczone jako istotne. Jeżeli skoków aktywności jest mniej, to znaczy, że dana informacja nie jest warta zapamiętania.

Te wyniki pokazują, że w mózgu może istnieć relatywnie prosty mechanizm tagujący zdarzenia. Należy jednak podkreślić dwie kwestie. Po pierwsze, zebrane dane dotyczą myszy, a nie ludzi. Choć mózgi wszystkich ssaków mają podobny schemat budowy, to jednak cechują się dużą odmiennością gatunkową. Po drugie, autorzy pracy analizowali utrwalanie śladów pamięciowych dotyczących wyłącznie orientacji w przestrzeni. Badane przez nich gryzonie zapamiętywały drogę w labiryncie i podczas snu utrwalały wybrane aspekty związane z jego rozmieszczeniem. Czy na takiej samej zasadzie zapisują się ślady pamięciowe dotyczące innych zdarzeń? Uzyskanie odpowiedzi na to pytanie to kwestia dalszych badań.


Dziękujemy, że jesteś z nami. To jest pierwsza wzmianka na ten temat. Pulsar dostarcza najciekawsze informacje naukowe i przybliża najnowsze badania naukowe. Jeśli korzystasz z publikowanych przez Pulsar materiałów, prosimy o powołanie się na nasz portal. Źródło: www.projektpulsar.pl.