Anna Amarowicz / pulsar
Człowiek

Podkast 91. Agnieszka Krzemińska, Marta Alicja Trzeciak: Niewierna jak łabądź, czyli jak zglajchszaltowaliśmy bogactwo

Skromne, nieśmiałe i monogamiczne? Płeć żeńska nie zgadza się ze stereotypem
Środowisko

Skromne, nieśmiałe i monogamiczne? Płeć żeńska nie zgadza się ze stereotypem

W świecie zwierząt występuje znacznie większa płynność płci i zachowań, niż sądziliśmy. Czy powinniśmy więc inaczej spojrzeć także na ludzi?

Cudzołóstwo, dzieciobójstwo, kanibalizm – tym starym słowom przypisywane są nowe, fascynujące znaczenia. Kreatywność, elastyczność, dzielność – te epitety znowu dotyczą nie tylko samców. Nauka odsłania zachwycające, a związane z płcią zniuansowania przyrody i kultury. Opowiadają o tym dziennikarki pulsara i pisarki naukowe – archeolożka Agnieszka Krzemińska oraz lekarka weterynarii Marta Alicja Trzeciak.

Nawet geniusze krępowani są siecią uwarunkowań kulturowych. Taki Karol Darwin, na przykład. Bezpowrotnie odmienił postrzeganie przyrody, ale też utrwalił tradycyjny obraz samicy i kobiety: biernej i uległej.

Ten stan rzeczy trwał ponad sto kolejnych lat, aż do lat 70. ubiegłego wieku, kiedy to do głosu udało się przebić badaczkom. Niesione falą rewolucji społecznej, ale i wsparte nowymi narzędziami nauki większą uwagą obdarzyły to, co mężczyźni uznawali za wyjątki potwierdzające regułę – a sugerujące, że zachowania samic, także ludzkich, daleko odbiegają od męskocentrycznych mniemań.

Kilka tygodni temu opublikowaliśmy w pulsarze znakomity tekst na ten temat („Skromne, nieśmiałe i monogamiczne? Płeć żeńska nie zgadza się ze stereotypem”). Jedna autorka spoglądała nań z perspektywy biologicznej, druga – kulturowej, historycznej. Choć bogaty w wątki, artykuł rozbudził apetyt, którego sam nie był w stanie zaspokoić. Stąd pomysł, by rozwinąć go w rozmowie.

Szukamy odpowiedzi na pytanie o istotę człowieczeństwa w świecie zwierząt, ale okazuje się, że jest on dużo bardziej zniuansowany i dynamiczny niż nam się wydawało – powie Marta Alicja Trzeciak.

Ale i ludzie się zmieniają – zauważy Agnieszka Krzemińska.

Bagaż dziwności natury i kultury jest ogromny. Udźwignąć go można tylko interdyscyplinarnie i głowę otwierając bardziej nawet niż Darwin.

Cieszymy się, że słuchacie naszych podkastów. Powstają one także dzięki wsparciu naszych cyfrowych prenumeratorów. Aby do nich dołączyć – i skorzystać w pełni z oferty pulsara, „Scientific American” oraz „Wiedzy i Życia” – zajrzyjcie tutaj.

WSZYSTKIE SYGNAŁY PULSARA ZNAJDZIECIE TUTAJ