Człowiek przekazuje wiedzę od 600 tys. lat

W świecie zwierząt ludzie wyraźnie wyróżniają się umiejętnością stopniowego gromadzenia innowacji i doświadczenia oraz przekazywania ich z pokolenia na pokolenie. Pozwala to na tworzenie technologii i rozwiązań, których nigdy nie wymyśliłyby działające zupełnie samodzielnie jednostki. Nie wiadomo jednak, na którym etapie ewolucji człowieka pojawiło się zjawisko kumulacji wiedzy.

Na to pytanie starają się odpowiedzieć dwaj naukowcy, Jonathan Paigea z University of Missouri i Charles Perreault z Arizona State University, na łamach nowego wydania PNAS. Przeanalizowali oni zmiany w złożoności technik wytwarzania narzędzi kamiennych w ciągu ostatnich 3,3 mln lat (tyle liczą najstarsze odkryte narzędzia; ich autorstwo przypisywane jest australopitekom). Jako punkt odniesienia posłużyły zaś narzędzia wytwarzane przez inne naczelne oraz wykonane w ramach eksperymentu przez współczesne osoby bez doświadczenia w obróbce kamieni.

Na tej podstawie udało się wyróżnić trzy okresy:

• pierwszy – od ok. 3,3 do 1,8 mln lat temu – charakteryzował się stosunkowo prostymi narzędziami wytwarzanymi za pomocą niewielkiej liczby technik;
• drugi – od ok. 1,8 mln do 600 tys. lat temu – przyniósł umiarkowany wzrost złożoności technik produkcji, ale wyższy niż u innych naczelnych;
• w trzecim – rozpoczętym ok. 600 tys. lat temu – narzędzia stały się znacznie bardziej skomplikowane i wymagały bardzo zaawansowanych technik obróbki.

Na przykład ok. 300 tys. lat temu pojawiła się tzw. technika lewaluaska (jej nazwa pochodzi od stanowiska archeologicznego Levallois-Perret we Francji), polegająca na odpowiednim przygotowaniu „surowego” kawałka kamienia (rdzenia), z którego odłupywano duże, regularne płatki lub ostrza o pożądanym kształcie. Według autorów publikacji nie byłoby to możliwe bez kumulowania i przekazywania wiedzy z pokolenia na pokolenie. Pomogły w tym również zmiana anatomii rąk, zwiększenie objętości mózgu oraz idący za tym rozwój zdolności poznawczych. A także wydłużenie życia, co pomogło gromadzeniu i przekazywaniu wiedzy. Zdolność do jej kumulowania miała fundamentalny wpływ na rozwój ludzkiej technologii i adaptacji do różnych środowisk – od tropikalnych lasów po arktyczną tundrę.

Zatem już ok. 600 tys. lat temu nasi przodkowie mogli wejść na ścieżkę, która prowadziła do dzisiejszej złożonej kultury technologicznej.

Dziękujemy, że jesteś z nami. To jest pierwsza wzmianka na ten temat. Pulsar dostarcza najciekawsze informacje naukowe i przybliża najnowsze badania naukowe. Jeśli korzystasz z publikowanych przez Pulsar materiałów, prosimy o powołanie się na nasz portal. Źródło: www.projektpulsar.pl.