Czar muzyki? Dar neurobiologicznego okablowania

Czasem wystarczy zaledwie kilka taktów – znajoma melodia, dźwięk smyczków, nagłe crescendo – by ciało zadrżało, a serce przyspieszyło rytm. U innych jednak ten sam fragment utworu wywoła tylko wzruszenie ramion. Co dziwniejsze: są osoby, które potrafią czerpać przyjemność z jedzenia, kontaktów społecznych czy sukcesów zawodowych, ale muzyka nie porusza ich ani trochę. Jak to możliwe?

Naukowcy z University of Barcelona i McGill University postanowili przyjrzeć się, co dzieje się w głowach takich osób – mimo że pod względem neurologicznym są całkowicie zdrowe. Przez lata sądzono, że układ nagrody w mózgu działa niewybiórczo: jeśli ktoś odczuwa przyjemność, powinna być dla niego dostępna we wszystkich kategoriach, których jest w stanie doświadczyć – jedzeniu, seksie, muzyce czy uznaniu społecznym. Okazuje się jednak, że to zbyt uproszczony obraz.

Badacze postanowili skonfrontować teorię z rzeczywistością. Starannie wybrali grupę uczestników. Analizowano nie tylko ich deklaracje, ale i reakcje fizjologiczne – od zmian tętna po przewodnictwo skóry. Efekt? Gdy słuchali muzyki, ich ciała pozostawały obojętne. Ale kiedy nagrodą była gotówka, ich reakcje nie różniły się od osób „muzykalnie wrażliwych”.

To był trop. Sięgnięto po neuroobrazowanie – funkcjonalny rezonans magnetyczny – by zobaczyć, jak wygląda aktywność mózgu. Wyniki były jednoznaczne: choć ośrodek nagrody – m.in. jądro półleżące – działał prawidłowo przy innych nagrodach, w przypadku muzyki milczał. Muzyka nie potrafiła się do niego przebić. Problem tkwił nie w samych strukturach, lecz w połączeniach między nimi.

W mózgach osób niewrażliwych na muzykę zaobserwowano słabszą łączność między zakrętem skroniowym górnym – odpowiedzialnym za analizę dźwięków – a jądrami nagrody. Nie dlatego, że struktury były uszkodzone. Po prostu nie „rozmawiały” ze sobą wystarczająco intensywnie. Pokazuje to, że niektóre mózgi są skonfigurowane w unikatowy sposób: mogą „przeoczyć” muzykę jako źródło nagrody. A inne osoby mogą przeżywać ją niemal euforycznie. Ta różnorodność może być w dużym stopniu uwarunkowana genetycznie.

To nie tylko ciekawostka – to okno na zrozumienie, jak mózg filtruje świat. Przeżywanie sztuki, uczenie się przez emocje, radzenie sobie z trudnymi momentami – wszystko to może być głęboko zależne od tego, jak połączone są ze sobą sensoryczne i emocjonalne sieci mózgu.

Dziękujemy, że jesteś z nami. To jest pierwsza wzmianka na ten temat. Pulsar dostarcza najciekawsze informacje naukowe i przybliża najnowsze badania naukowe. Jeśli korzystasz z publikowanych przez Pulsar materiałów, prosimy o powołanie się na nasz portal. Źródło: www.projektpulsar.pl.