Ziemskie archiwum na Księżycu

W Sekcji Archeo w Pulsarze prezentujemy archiwalne teksty ze „Świata Nauki” i „Wiedzy i Życia”. Wciąż aktualne, intrygujące i inspirujące.

Przez dwa pierwsze miliardy lat Ziemia, której wiek ocenia się na 4,5 mld lat, była bardzo przyjaznym miejscem dla pierwszych jednokomórkowych beztlenowców. Potem nadeszła katastrofa. Atmosfera naszej planety, wcześniej mało zasobna w tlen, w krótkim czasie zaczęła w niego obfitować, co oczywiście doprowadziło do zagłady wielu dotychczasowych mieszkańców globu oraz pojawienia się nowych typów organizmów coraz lepiej radzących sobie z tlenem, choć oczywiście wciąż jednokomórkowych.

Naukowcy wiele by dali, żeby dokładnie zrekonstruować przebieg tej katastrofy tlenowej, a także późniejszą ewolucję ziemskiej atmosfery. Okazuje się, że sporo cennych informacji na ten temat może się znajdować na Księżycu. Japońska sonda Kaguya, która przez dwa lata okrążała Srebrny Glob, a na koniec w niego łupnęła (taki był plan), odkryła w jego regolicie – luźnej zewnętrznej warstwie skał i gleby – tlen pochodzący z Ziemi. Jak się tam znalazł? – Księżyc jest przez większość czasu bombardowany wysokoenergetycznymi cząsteczkami słonecznymi, ale w każdym miesiącu przez pięć dni skrywa się w ziemskiej magnetosferze. Wtedy docierają do niego jony tlenu – mówi Kentaro Terada z Uniwersytetu Osakijskiego, główny autor badań (2017).

W przeciwieństwie do Ziemi, której powierzchnia stale się odmładza, oblicze Księżyca – globu tektonicznie martwego – jest bardzo stare, dlatego wielu naukowców uważa, że w księżycowym regolicie mógł się zachować ziemski tlen, który pojawił się tutaj przed miliardami lat. – Moglibyśmy dzięki niemu zrekonstruować wczesną historię ziemskiej atmosfery – mówi astrobiolog Caleb Scharf z Columbia University w Nowym Jorku. Zwraca on uwagę, że Księżyc może też być magazynem innych „przesyłek” z pradawnej Ziemi, w tym nawet szczątków roślin i zwierząt.

Dziękujemy, że jesteś z nami. Pulsar dostarcza najciekawsze informacje naukowe i przybliża wyselekcjonowane badania naukowe. Jeśli korzystasz z publikowanych przez Pulsar materiałów, prosimy o powołanie się na nasz portal. Źródło: www.projektpulsar.pl.