Pulsar - portal popularnonaukowy Pulsar - portal popularnonaukowy Europejska Agencja Kosmiczna / Archiwum
Kosmos

Pierwsza w historii europejska misja do Jowisza i jego trzech księżyców

Ganimedes i woda utleniona – nowe odkrycie Kosmicznego Teleskopu Jamesa Webba
Kosmos

Ganimedes i woda utleniona – nowe odkrycie Kosmicznego Teleskopu Jamesa Webba

Nie było do tej pory dowodów, że na tym księżycu Jowisza jest H2O2. Ich pojawienie się może mieć ważne konsekwencje. Na przykład dla badania egzoplanet.

W sześcioletnią podróż wyrusza właśnie JUICE – sonda Europejskiej Agencji Kosmicznej. Będzie szukać śladów życia. Niespodzianki mile widziane.

67 okrążeń wokół Jowisza, dwa bliskie przeloty nad Europą, 21 zbliżeń z Callisto i na koniec główny cel wyprawy: dziewięć miesięcy orbitowania wokół Ganimedesa, największego księżyca w Układzie Słonecznym o średnicy większej od średnicy Merkurego. Taki jest plan podróży sondy JUICE (skrót od pełnej angielskiej nazwy JUpiter ICy moons Explorer), której start zaplanowano na dziś z Gujany Francuskiej (po godz. 14, ze względu na warunki pogodowe, odłożono start na jutro).

To jedno z największych przedsięwzięć w historii Europejskiej Agencji Kosmicznej. Sześciotonowa sonda, kosztująca ponad 1,5 mld euro i konstruowana przez dziesięć lat, jest pierwszym pojazdem wysłanym przez Europejczyków w stronę Jowisza. Do tej pory gazowy olbrzym był fotografowany i oglądany z bliska tylko przez pojazdy wysłane przez NASA. Największa i najsłynniejsza z tych misji o nazwie „Galileo” zakończyła się w 2003 r. Była pierwszą, która odwiedziła również trzy wielkie księżyce jowiszowe: Ganimedesa, Callisto i Europę. Szczególne zainteresowanie naukowców budzi ten ostatni glob ze względu na możliwość przetrwania tam życia w podlodowym oceanie. Sonda JUICE odwiedzi Europę, ale tylko dwukrotnie, ponieważ księżyc ten będzie celem amerykańskiej misji „Europa Clipper”, która ma się rozpocząć w przyszłym roku.

W ramach podziału pracy uznano więc, że Europejczycy skupią się na Callisto i przede wszystkim na Ganimedesie, do którego JUICE zbliży się na odległość 500 km i wejdzie na jego orbitę. Jeśli ten trudny manewr się powiedzie, stanie się pierwszym w historii pojazdem krążącym wokół księżyca innej planety niż Ziemia. Choć Ganimedes jest rzadziej niż Europa wymieniany jako potencjalny matecznik pozaziemskiego życia, to od czasu misji „Galileo” wiadomo, że pod jego lodową skorupą także znajduje się olbrzymi ocean zawierający więcej wody niż ziemskie oceany. Niespodzianki nie są więc wykluczone.

Zanim jednak sonda dotrze w pobliże Jowisza, czeka ją długa i bardzo kręta podróż przez Układ Słoneczny. Potrwa ona aż do czerwca 2031 r. Najpierw bowiem sonda musi nabrać odpowiedniej prędkości, aby móc oddalić się na tak znaczny dystans od Słońca. Do tego potrzebnych jej będzie kilka asyst grawitacyjnych – najpierw obok Ziemi i Księżyca (w 2024 r.) potem obok Wenus (w 2025 r.) i na koniec jeszcze dwukrotnie obok Ziemi (w 2026 i 2029 r.). Zbliżenia JUICE do Callisto i Europy zaplanowano na 2032 r., natomiast w grudniu 2034 r. europejski pojazd powinien wejść na orbitę Ganimedesa, aby jesienią 2035 r. rozbić się o jego powierzchnię i w ten sposób zakończyć swój żywot.

Dwa z 10 instrumentów statku zostały opracowane przez polskich naukowców z Centrum Badań Kosmicznych PAN.

Ta strona do poprawnego działania wymaga włączenia mechanizmu "ciasteczek" w przeglądarce.

Powrót na stronę główną