Shutterstock
Kosmos

Wszechświat na wodę nie czekał zbyt długo

Kula w kosmosie jak igła w stogu siana
Kosmos

Kula w kosmosie jak igła w stogu siana

Które z obiektów kosmicznych są najdoskonalszymi geometrycznie kulami? Trochę poszperałem, myśląc o wszystkich możliwych ciałach niebieskich, i w końcu otrzymałem zaskakującą odpowiedź. [Artykuł także do słuchania]

Kiedy lód skuł cały świat. Mrożąca opowieść o pochodzeniu organizmów wielokomórkowych
Środowisko

Kiedy lód skuł cały świat. Mrożąca opowieść o pochodzeniu organizmów wielokomórkowych

Mowa o wydarzeniach, które rozegrały się 720–635 mln lat temu. Zakrawa na cud, że planecie udało się wyjść cało z lodowej pułapki. [Artykuł także do słuchania]

Woda starsza od świata
Kosmos

Woda starsza od świata

Znaczna część wody, która faluje w ziemskich morzach i oceanach, liczy więcej lat niż Słońce i wzięła się z zimnego kosmosu. Dużo później sporo tej substancji przyniosły też asteroidy i komety. Wreszcie mamy na to koronny dowód.

Kiedy się pojawiła? Odpowiedzi miały dostarczyć symulacje wykonane za pomocą modeli komputerowych rekonstruujących wybuchy supernowych.  

Jeśli wyliczenia badaczy są prawidłowe, oznaczałoby to, że nasz Wszechświat bardzo wcześnie, właściwie już w wieku niemowlęcym, wygenerował podstawową dla życia substancję chemiczną. Co więcej, zdaniem naukowców ta sama substancja odegrała kluczową rolę w narodzinach pierwszego pokolenia galaktyk. Formowały się one z dość dobrze nawilżonej materii.

Woda składa się – jak wiadomo – z wodoru i tlenu. Oba pierwiastki powstały jednak w inny sposób. Wodór wyłonił się już podczas Wielkiego Wybuchu, natomiast tlen, jak wszystkie inne cięższe pierwiastki, narodził się podczas nukleosyntezy zachodzącej w gwiazdach lub podczas wybuchów supernowych. Pytanie, które intrygowało Daniela Whalena i jego współpracowników, brzmiało: kiedy we Wszechświecie mógł pojawić się tlen i jak doszło do powstania wody?

Sięgnij do źródeł

Badania naukowe: Abundant water from primordial supernovae at cosmic dawn

Odpowiedzi miały dostarczyć symulacje wykonane za pomocą modeli komputerowych rekonstruujących przebieg supernowych. Pierwsza dotyczyła gwiazdy o masie 13 razy większej od masy Słońca, w drugiej eksplodowała gwiazda mająca masę 200 razy większą. Badacze analizowali produkty tych wybuchów. Jednym z nich był tlen. Szczególnie dużo powstało go podczas większej supernowej, za sprawą wyższych temperatur i gęstości. Po zakończeniu tych symulowanych eksplozji tlen ochładzał się i ulegał wymieszaniu z wodorem, a następnie oba pierwiastki łączyły się ze sobą, tworząc dobrze znaną substancję. Fabryki wody – całkiem wydajne, jak pokazały modele – powstawały tam, gdzie gęstość materii pozostałej po pierwszym pokoleniu supernowych była największa. Były to przede wszystkim centralne części obłoków molekularnych, czyli – zagęszczeń pyłów i gazów, z których wykluła się druga generacja gwiazd i planet.

Wszystko to działo się zaledwie 100–200 mln lat po Wielkim Wybuchu – wskazują symulacje. Sugerują one również, że ta pierwotna woda przetrwała w większości dość burzliwy moment w dziejach Wszechświata, czyli fazę formowania się pierwszych galaktyk. Nawet jeśli część cząsteczek H2O została zniszczona podczas rozmaitych reakcji chemicznych zachodzących w gwiazdach, to większość z nich ocalała. „Z naszych symulacji wynika, że woda była prawdopodobnie kluczowym składnikiem pierwszych galaktyk” – stwierdzają naukowcy w pierwszym akapicie swojego artykułu.


Dziękujemy, że jesteś z nami. To jest pierwsza wzmianka na ten temat. Pulsar dostarcza najciekawsze informacje naukowe i przybliża najnowsze badania naukowe. Jeśli korzystasz z publikowanych przez Pulsar materiałów, prosimy o powołanie się na nasz portal. Źródło: www.projektpulsar.pl.

Ta strona do poprawnego działania wymaga włączenia mechanizmu "ciasteczek" w przeglądarce.

Powrót na stronę główną