Ochłodzone zwierzęta zmieniają płeć

Zjawisko to opisano m.in. u wybranych gatunków jajorodnych krokodyli, jaszczurek, węży i żółwi. Co ważne, zmiana płci następuje poza organizmem rodzicielskim, w trakcie rozwoju zarodka w jaju.

Ostatnio badacze z University of Tasmania i University of Canberra (Australia) udowodnili, że płeć mogą zmieniać też zwierzęta jajożyworodne, a więc takie, u których rozwój młodych w jajach następuje w ciele samicy. Występowanie tego zjawiska opisano u jaszczurek z gatunku Carinascincus ocellatus (rodzina scynkowate). W ramach prowadzonych badań ze środowiska naturalnego – górskich rejonów Tasmanii – odłowiono 100 ciężarnych samic. Następnie umieszczono je w laboratoryjnych terrariach o różnej temperaturze otoczenia, aby sprawdzić, jak wpływa to na proporcje płci u potomstwa. Płeć określano zarówno na poziomie anatomicznym, jak i genetycznym. Okazało się, że wszystkie samice, zgodnie z oczekiwaniami, posiadają dwa chromosomy X. Tym samym potwierdzono, iż zmiana samców w samice nie jest możliwa. Jednak 7% osobników z męskimi narządami płciowymi miało dwa chromosomy X – zatem część samic zmieniła płeć na męską w trakcie rozwoju zachodzącego w ciele matki. Ta przemiana częściej zachodziła u samic, które zamieszkiwały wyższe partie gór o cieplejszym klimacie, a potem trafiły do chłodniejszych terrariów.