Zielone płuca Afryki w kryzysie

Badania przeprowadzone przez naukowców z trzech brytyjskich uniwersytetów – w Leicester, Sheffield i Edynburgu – wskazują na dramatyczną zmianę, która nastąpiła w Afryce po 2010 r. Wcześniej kontynent jako całość odbierał z atmosfery znacznie więcej cieplarnianego gazu, aniżeli go oddawał do atmosfery. Między innymi dzięki temu jego stężenie w powietrzu rosło wolniej, co z kolei hamowało wzrost temperatur na Ziemi. Przypomnijmy, że oceany i rośliny (głównie lasy) przejmują ok. połowy antropogenicznych emisji CO₂ i w ten sposób łagodzą zmiany klimatyczne. Jednakże nie będzie to trwać wiecznie.

Kłopot w tym, że sprawność działania tych naturalnych pochłaniaczy węgla zależy od wielu czynników, w tym od samego klimatu. Autorzy wielu analiz zwracają uwagę, że im będzie cieplej na globie, tym gorzej ekosystemy lądowe i oceaniczne będą sobie radziły z pochłanianiem antropogenicznych emisji. Część ekspertów jest zdania, że szczególnie leśne magazyny zaczynają coraz częściej odmawiać odbierania zwiększonych dawek CO₂. Nikt jednak, nawet autorzy badań, które publikuje „Scientific Reports”, nie spodziewał się, że w przypadku Afryki stało się to już jakiś czas temu i na dodatek dość gwałtownie „Wygląda to tak, jakby po przekroczeniu pewnego progu ruszała lawina niekorzystnych zmian w ekosystemie. To ostrzeżenie dla nas. W pewnym momencie może się okazać, że roślinność nie jest już naszym sojusznikiem” – mówi Heiko Balzter, który kierował zespołem badawczym.

Naukowcy sięgnęli po dane satelitarne zbierane przez amerykańskie i japońskie sondy teledetekcyjne, a także po dane pochodzące z tysięcy pomiarów terenowych. Dzięki temu powstała mapa zmian wielkości biomasy leśnej w Afryce Subsaharyjskiej. Do końca pierwszej dekady XXI w. ten zasób i zarazem magazyn węgla, był stabilny, a nawet nieco się powiększał. Z początkiem kolejnej dekady zaczął się jednak kryzys, który trwa do dziś: biomasa lasów tropikalnych Afryki zaczęła się zmniejszać w średnim tempie 106 mld kg na rok. „Stało się tak w wyniku wylesień i innych ingerencji człowieka oraz za sprawę degradacji ekosystemów powodowanej przez susze, pożary, choroby i inne plagi towarzyszące zmianie klimatu” – wyjaśnia Baltzer. Jego zdaniem, najgorzej pod tym względem jest w Demokratycznej Republice Konga, na Madagaskarze i w części krajów Afryki Zachodniej. Teoretycznie nieco lepiej ma się obecne afrykańska sawanna, na której odnotowano przyrost biomasy, jednakże nie rekompensuje on olbrzymich strat w lasach tropikalnych.

Dziękujemy, że jesteś z nami. To jest pierwsza wzmianka na ten temat. Pulsar dostarcza najciekawsze informacje naukowe i przybliża najnowsze badania naukowe. Jeśli korzystasz z publikowanych przez Pulsar materiałów, prosimy o powołanie się na nasz portal. Źródło: www.projektpulsar.pl.