Móżdżek pomaga przewidywać przyszłość

Nasz mózg cały czas zajęty jest przewidywaniem. I nie chodzi tu o nadnaturalne zdolności prekognicji – robi to, aby na podstawie przeżytych doświadczeń i dostępnych informacji podejmować jak najlepsze decyzje. Choć każdy z nas dokonuje takich przewidywań setki razy każdego dnia, ich neurologiczne mechanizmy nie są do końca jasne.

W ostatnich latach mówi się, że to móżdżek – część mózgu odpowiedzialna za koordynację ruchową – tworzy modele predykcyjne i na ich podstawie kontroluje motorykę organizmu. Zespół badaczy z Indii postanowił sprawdzić jego rolę u larw rybek danio, które muszą umieć ocenić, że nagłe zmiany w ruchu wody mogą oznaczać wiry lub silne prądy albo że zbliża się drapieżnik.

W opisanym eksperymencie sprawdzano reakcje larw rybek na nieoczekiwany bodziec. Następnie powtarzano ten sam eksperyment na larwach, którym uszkodzono móżdżek. Dodatkowo badano aktywność ich komórek nerwowych w trakcie eksperymentów.

Po zarejestrowaniu nieoczekiwanego bodźca u larw dało się zauważyć u nich zawahanie i wydłużony czas reakcji, po którym rybki zmieniały swój ruch. Dostrzeżono też, że po uszkodzeniu móżdżku czas reakcji nie ulegał wydłużeniu. Wyglądało na to, że larwy z uszkodzonym móżdżkiem nie były zaniepokojone nagłą zmianą otoczenia. To dowodzi, że móżdżek istotnie odgrywa rolę w mechanizmie przewidywania i planowania.

Dodatkowo zaobserwowano, że komórki połączone z móżdżkiem zwane jądrami oliwkowymi są związane z generowaniem błędów i fałszywych przewidywań. Takie błędy również opierane są na odbieranych bodźcach, a następnie być może porównywane przez móżdżek z innymi informacjami – w celu ustalenia trafności przewidywania.

Pozostaje pytanie, czy podobne funkcje móżdżek pełni u ssaków.