Wyżyna Irańska: ojczyzna mieszkańców Eurazji, Oceanii i obu Ameryk

Dzisiaj wnętrze Wyżyny Irańskiej jest suche i niegościnne. Jej środek zajmują pustynie. Kilkadziesiąt tysięcy lat temu sprawy miały się jednak inaczej. Wiatry docierające znad Morza Śródziemnego przynosiły, szczególnie w okresie zimowym, intensywne opady deszczu. Większość spadała w górach Zagros i Elburs otaczających od zachodu i północy tę wyżynną krainę położoną na wysokości 1000–1500 m n.p.m. Ta woda, która do niej docierała, wystarczała jednak do podtrzymania gęstej sieci hydrograficznej z rzekami oraz wielkimi jeziorami.

Właśnie tu – według autorów publikacji w „Nature Communications” – osiedlili się na dłużej nasi przodkowie, którzy 70–60 tys. lat temu opuścili Afrykę. Nie była to pierwsza grupa Homo sapiens, która wyściubiła nos ze swojego afrykańskiego matecznika – pionierzy pojawili się w Azji już ponad 100 tys. lat temu i prawdopodobnie dotarli aż do wschodniej Azji. Pozostawili po sobie nieliczne skamieniałości i narzędzia, ale nie ślad w genach współczesnych mieszkańców Europy, Azji, Oceanii i Nowego Świata. Badania DNA wskazują, że wszyscy wywodzimy się od tej późniejszej fali, która jednak po opuszczeniu Afryki nie od razu wyruszyła na podbój świata, lecz zrobiła sobie w zachodniej Azji „małą” przerwę trwającą ok. 20 tys. lat.

Naukowcy od pewnego czasu próbują ustalić, gdzie znajdowała się ta pierwsza eurazjatycka kolonia Homo sapiens. Jedni szukali tropów genetycznych, inni – archeologicznych i antropologicznych, jeszcze inni – środowiskowych. W końcu śledczy postanowili połączyć siły i porównać zgromadzony materiał. Lider zespołu Leonardo Pallini, genetyk z Uniwersytetu w Padwie, i pozostali autorzy artykułu dowodzą, że to właśnie Wyżyna Irańska wraz z otaczającymi ją od zachodu i północy zielonymi pasmami górskimi była, jak to określają, „głównym pozaafrykańskim hubem Homo sapiens”.

Nasi bezpośredni przodkowie mieli się tu pojawić przed około 65 tys. lat. Prawdopodobnie było ich niewielu, Homo sapiens wygrzebywał się bowiem wtedy z dramatycznego zjazdu demograficznego (być może spowodowanego gigantyczną eksplozją indonezyjskiego wulkanu Toba przed 74 tys. lat). Później na Wyżynę zaczęły docierać kolejne fale afrykańskich migrantów, które mieszały się z wcześniejszymi. Mała początkowo populacja powiększyła się, aż w końcu przed 45–50 tys. lat ruszyliśmy przez świat. Jedna fala ruszyła ku wschodniej Azji, inna na północ – ku Europie. Ta druga zepchnęła na północ Neandertalczyków, którzy mieszkali w górach Elburs i nad południowym Morzem Kaspijskim. Oba gatunki sąsiadowały tu ze sobą i krzyżowały się od czasu do czasu.

Dziękujemy, że jesteś z nami. To jest pierwsza wzmianka na ten temat. Pulsar dostarcza najciekawsze informacje naukowe i przybliża najnowsze badania naukowe. Jeśli korzystasz z publikowanych przez Pulsar materiałów, prosimy o powołanie się na nasz portal. Źródło: www.projektpulsar.pl.