Najpierw przestrzeń, potem liczby. Pawiany wskazują początki matematyki

Wyniki eksperymentów już od jakiegoś czasu wskazywały, że rozumowanie przestrzenne we wczesnym dzieciństwie kładzie podwaliny pod późniejsze rozumienie liczb. Nie było jednak jasne, czy ta zależność, nazywana „pomostem poznawczym”, jest efektem ludzkiej kultury, czy też ma głębsze, ewolucyjne korzenie.

Aby to zbadać, naukowcy z Carnegie Mellon University i Rochester Institute of Technology przez ponad dwa lata prowadzili eksperyment w zoo Seneca Park w Nowym Jorku. Jego uczestnikami były cztery pawiany oliwkowe (Papio anubis), które dobrowolnie wykonywały dwa zadania na ekranie dotykowym.

Małpy dopasowywały do siebie tablice z kropkami na podstawie ich liczby (od 1 do 18), a w zadaniu geometrycznym – figury o tej samej liczbie boków, np. trójkąt do trójkąta. Co istotne, badacze celowo manipulowali wyglądem bodźców, aby upewnić się, że pawiany nie kierują się prostym podobieństwem wizualnym – np. kropki w pasujących do siebie liczbowo obrazkach różniły się wielkością, podobnie figury geometryczne. Dzięki temu można było zweryfikować, czy zwierzęta faktycznie opierają się na abstrakcyjnych pojęciach. Analiza ich wyborów potwierdziła, że podczas dopasowywania nie kierowały się wyłącznie powierzchownym podobieństwem.

Najważniejsze odkrycie dotyczyło jednak transferu umiejętności między tymi dwiema dziedzinami. Lepsze wyniki w zadaniu geometrycznym pozwalały bowiem przewidzieć przyszłe sukcesy w zadaniu numerycznym. Co ciekawe, zależność ta była asymetryczna – umiejętności numeryczne nie przekładały się w ten sam sposób na szybszą naukę „geometrii”. Taki jednokierunkowy wpływ przypomina procesy rozwojowe u ludzkich dzieci, u których rozumowanie przestrzenne także wydaje się stanowić rusztowanie dla rozwijających się zdolności liczbowych. Fakt, że podobny mechanizm zaobserwowano u małp, które nie posługują się językiem ani nie przechodzą formalnej edukacji, wyraźnie sugeruje, że poznawczy pomost między zdolnościami przestrzennymi a liczbami jest ewolucyjnie starszy od naszego gatunku.

Autorzy badania zaznaczają jednak w swojej publikacji w „PNAS”, że ich wnioski opierają się na modelach korelacyjnych, które – choć rygorystyczne – nie pozwalają na ostateczne ustalenie związków przyczynowo-skutkowych. Z kolei zastosowanie tylko jednego zadania kontrolnego (prostego dopasowywania obrazków żaby i żółwia) sprawia, że nie można wykluczyć wpływu innych, nieuwzględnionych w analizie czynników. Mimo to wyniki wydają się mieć fundamentalne znaczenie dla zrozumienia pochodzenia ludzkiej matematyki.

Dziękujemy, że jesteś z nami. To jest pierwsza wzmianka na ten temat. Pulsar dostarcza najciekawsze informacje naukowe i przybliża najnowsze badania naukowe. Jeśli korzystasz z publikowanych przez Pulsar materiałów, prosimy o powołanie się na nasz portal. Źródło: www.projektpulsar.pl.