Gigantyczne lodowce Pamiru zaczynają przegrywać z klimatem?

Wznoszące się na wysokość ponad 7 km pasmo Pamiru zajmuje obszar równy 1/3 terytorium Polski. To potężne gniazdo górskie jest też matecznikiem lodowców: ich łączna powierzchnia przekracza 10 tys. km kw. Największy – zwany do niedawna Lodowcem Fedczenki, a ostatnio przemianowany na Vanch-Yakh – ma długość 77 km i sam jeden zawiera więcej lodu niż wszystkie lodowce w Alpach. Dotychczasowe obserwacje satelitarne wskazywały, że ta forteca broni się dzielnie przed globalną zmianą klimatu. Była to dobra wiadomość dla dziesiątek milionów ludzi korzystających z wód roztopowych prowadzonych przez wielkie rzeki, takie jak Amu-daria i Syr-daria.

Najnowsze badania sugerują jednak, że i ten matecznik zaczyna powoli słabnąć, choć – jak zastrzegają naukowcy – na formułowanie zbyt daleko idących wniosków jest za wcześnie. Pamir jest bowiem przez glacjologów bardzo słabo rozpoznany. Nie ma tu sieci pomiarowych stale monitorujących zachowanie choćby części lodowców. Austriaccy badacze, którzy pojawili się tu w 2019 r., próbowali wypełnić tę lukę. Do szczegółowych obserwacji wybrano średniej wielkości lodowiec Kyzylsu, z którego wypływa rzeka zasilająca jeden z dopływów Amu-darii. Wokół lodowca i w dolinie poniżej niego założono szereg posterunków pomiarowych, tworząc system podobny do tych, które funkcjonują na wielu alpejskich lodowcach. Dane terenowe uzupełniono symulacjami komputerowymi obejmującymi dwie wcześniejsze dekady.

Po kilku latach obserwacji (projekt zakończył się w tym roku) naukowcy doszli do wniosku, że Kyzylsu zaczął chudnąć najpóźniej w 2018 r., a główną przyczyną utraty masy jest dość raptowne zmniejszanie się opadów śniegu. Podejrzewają, że zmiana dotyczy większości lodowców północnego Pamiru, ale – jak zauważa Francesca Pellicciotti, liderka grupy badawczej – brakuje długich serii danych, które mogłyby to potwierdzić. „Dlatego nie możemy jednoznacznie zadeklarować, że całe pasmo górskie przekroczyło punkt krytyczny i zaczęło tracić lód. Jeśli rzeczywiście tak się stało, wyraźniejsze symptomy słabnięcia pamirskich lodowców powinny się ujawnić w ciągu dekady” – mówi badaczka.

Dziękujemy, że jesteś z nami. To jest pierwsza wzmianka na ten temat. Pulsar dostarcza najciekawsze informacje naukowe i przybliża najnowsze badania naukowe. Jeśli korzystasz z publikowanych przez Pulsar materiałów, prosimy o powołanie się na nasz portal. Źródło: www.projektpulsar.pl.