Myślenie o Jedwabnym Szlaku jako o jednej trasie to błąd
Archeolodzy Georg-August-Universität Göttingen i University of Haifa przesiewali śmieci na wysypisku w Nahal Omer. Znaleźli pozostałości luksusowych tkanin. Były to bawełniane i jedwabne elementy garderoby, tasiemki i szmaty sprzed 1,3 tys. lat, które zachowały się w bardzo dobrym stanie dzięki wyjątkowym warunkom klimatycznym panującym na pustyni Negew. Na to, że pochodzą z daleka, wskazuje wyjątkowa jakość tkanin, ale też charakterystyczne wzory i sploty. Jedna ma indonezyjski wzór ikat, inna to przykład materiału utkanego w wątku typowym dla Azji Środkowej. Różnorodność i bogactwo pokazują, że te luksusowe towary cieszyły się popytem. A według badaczy znalezisko sugeruje istnienie nieznanego wcześniej izraelskiego rozgałęzienia jedwabnego szlaku.
Od starożytności towary z Dalekiego Wschodu przybywały na Bliski Wschód i do Europy dwoma drogami – morską oraz lądową. Szlak wodny nie był oczywisty, bo dopóki nie istniał Kanał Sueski, statki musiały wypływać z portów Zatoki Perskiej. Towary i tak musiały zatem przebyć długą drogę lądem. Kłopotem były też groźne monsuny oraz fakt, że nie wszystkie towary dobrze znosiły wilgoć ładowni statków. Najgorzej dawały sobie radę tkaniny, dlatego unikano transportowania ich w ten sposób.
Szlak lądowy między Chinami a Bliskim Wschodem liczył ponad 12 tys. km. Omijał Himalaje, ale na jego drodze znajdowały się pustynie (w tym ogromna Taklamakan) i inne wysokie góry, więc wyprawy były ryzykowne i długotrwałe. Przebieg tras zmieniał się w zależności od okresu historycznego i potrzeb kupców, którzy chcieli trafiać z towarem do różnych miast. Droga z Indii była krótsza, ale równie męcząca i trudna.
Nazwa „jedwabny szlak” została nadana trasie między Chinami a Bliskim Wschodem dopiero w XIX w. i jest myląca nie tylko dlatego, że nie byłą jedna, ale też dlatego, że przewożono nią nie tylko jedwab, ale i inne dobra (np. przyprawy).
Ważnym punktem docelowym na Bliskim Wschodzie była starożytna Palmira. Tam archeolodzy znaleźli najwięcej resztek importowanych jedwabi i innych szlachetnych tkanin z Dalekiego Wschodu i Indii. Izraelska odnoga „jedwabnego szlaku” przecinała Arawę i łączyła się z głównymi historycznymi szlakami handlowymi przecinającymi kraj, w tym z Palmirą oraz portami w Gazie i Aszkelonie.
Hałdy śmieci w Nahal Omer datowane są na VII w. czyli początek ery islamu w regionie. Odkrycie jest ważne dlatego, że dotychczasowa wiedza o handlu z tego okresu opierała się głównie na relacjach historycznych, a pozostałości materiałów (niezidentyfikowane jeszcze fragmenty trafiły do laboratoriów, gdzie będą badane, by zlokalizować również i ich miejsca produkcji) mogą dodać wiele nowych informacji na ten temat.
To jest pierwsza wzmianka na ten temat. Jeśli z niej korzystasz, powołaj się na źródło, czyli na www.projektpulsar.pl. Dziękujemy.