Rolnictwo w Andach zaczęło się łagodnie
Zespół naukowców z University of California oraz instytucji peruwiańskich przeanalizował datowane na lata 5300–3000 p.n.e. szczątki szesnastu osób pochowanych w osadach Kaillachuro i Jiskairumoko nad jeziorem Titicaca. Badania izotopowe kości i zębów, uzupełnione o analizę resztek roślin i zwierząt, ujawniły, że podstawą diety były takie rośliny jak komosa ryżowa i dzikie kuzynki quinoa (stanowiły aż 84 proc. pozyskiwanego białka). Udział mięsa był stosunkowo niewielki, a ryby i kukurydza praktycznie nie występowały. Co ważne, proporcje te nie różniły się znacząco od diety wcześniejszych łowców-zbieraczy sprzed 8–6 tys. lat.
To właśnie ta ciągłość, nie zaś radykalna zmiana, jest największym zaskoczeniem. Dotychczas dominował pogląd, że wzrost liczby ludności i wyczerpanie zasobów wysokiej jakości (jak mięso dużych ssaków) zmuszały społeczności do intensyfikacji upraw i udomowienia roślin. Tymczasem ludzie w rejonie jeziora Titicaca wcale nie musieli przechodzić na rolnictwo – robili to stopniowo, w sposób elastyczny i dostosowany do warunków.
Nowością jest również rozpoznanie wysokiego zróżnicowania diety wśród poszczególnych osób, co może świadczyć o eksperymentach z nowymi strategiami żywieniowymi, zanim utrwalił się model osiadły. Analiza szczątków zwierzęcych nie wykazała też żadnego dramatycznego wzrostu spożycia drobnych ssaków, ptaków czy ryb, a to przeczy tezie o kryzysie żywnościowym. Mięso pochodziło głównie z lam i alpak, których znaczenie rosło, ale nie zastępowały one roślin jako podstawy pożywienia.
Przejście do rolnictwa nie było zatem efektem upadku, lecz wyrazem odporności i umiejętności spokojnej adaptacji. A to oznacza, że nasza opowieść o początkach rolnictwa – jako dramatycznym zwrocie wymuszonym przez niedobory – powinna zostać zrewidowana. Przynajmniej w przypadku Altiplano.
Dziękujemy, że jesteś z nami. To jest pierwsza wzmianka na ten temat. Pulsar dostarcza najciekawsze informacje naukowe i przybliża najnowsze badania naukowe. Jeśli korzystasz z publikowanych przez Pulsar materiałów, prosimy o powołanie się na nasz portal. Źródło: www.projektpulsar.pl.