Model standardowy Wszechświata do korekty?

Młody Wszechświat był rozgrzaną plazmą. W tym gorącym gazie rozchodziły się fale, które w pewnym momencie, gdy doszło do wystarczającego schłodzenia, zastygły w materii. Aż do dziś możemy obserwować ich ślady, które rozszerzają się wraz z Wszechświatem. Ponieważ mają one swój charakterystyczny rozmiar, znajdując ich delikatne echo w strukturze galaktyk i międzygalaktycznego gazu jesteśmy w stanie poznać historię rozszerzania się Wszechświata. To specyficzna metoda, gdzie pojedyncza zaobserwowana galaktyka nie ma w zasadzie żadnego znaczenia, dopiero z milionów obiektów rozsianych po trójwymiarowej mapie Wszechświata wyłania się wielkoskalowa struktura, przypominająca pajęczą sieć.

Kluczowa w tej metodzie jest zdolność do zarejestrowania ogromnej ilości obiektów. Dark Energy Spectroscopic Instrument potrafi jednocześnie rozszczepić światło z 5 tys. obiektów, dzięki robotycznie sterowanym czujnikom, które precyzyjnie ustawiają się zależnie od lokalizacji obiektów. W efekcie w ciągu miesiąca DESI zbiera informacje o ponad milionie obiektów.

Oczywiście do przygotowania i analizy tak ogromnego przedsięwzięcia potrzebna jest bezprecedensowa współpraca. DESI to międzynarodowa inicjatywa zrzeszająca bez mała tysiąc naukowców z ponad 70 instytucji. Podzielili się oni właśnie – na konferencji American Physical Society – wynikami podsumowującymi rok pracy. Udostępniono je również na portalu preprintowym arXiv.

Co udało się zaobserwować w gąszczu danych DESI? Po pierwsze: Stała Hubble’a jest w pełni zgodna z tym, co do tej pory wiedzieliśmy z obserwacji mikrofalowego promieniowania tła. A więc jednocześnie niezgodna z tym, co wywnioskowano z obserwacji pobliskich Galaktyk. To o tyle ważne, że DESI używa innej metody pomiaru.

Kolejny wynik jest nieco frapujący, ale też – jak na razie – mniej pewny. Otóż naukowcy zbierając obserwacje Wszechświata w różnym wieku, zauważyli wskazówki, że stała odpowiadająca za ciemną energię może wcale nie być aż tak stała. Gdyby więc okazało się, że wartość ta się zmienia wraz z historią Wszechświata, być może cały model standardowy opisujący jego powstanie i ewolucję Wszechświata należy nieco przeformułować.

Do tych wyników należy podchodzić jednak z rezerwą – naukowcy przyznają, że jak do tej pory brakuje statystycznej pewności, że model standardowy został złamany, a sama publikacja nie przeszła jeszcze procesu niezależnej recenzji. Pozostaje nam więc czekać na więcej danych z DESI – instrument będzie jeszcze przez kilka lat zbierał dane, a jego wyniki staną się dzięki temu dużo dokładniejsze.

Dziękujemy, że jesteś z nami. To jest pierwsza wzmianka na ten temat. Pulsar dostarcza najciekawsze informacje naukowe i przybliża najnowsze badania naukowe. Jeśli korzystasz z publikowanych przez Pulsar materiałów, prosimy o powołanie się na nasz portal. Źródło: www.projektpulsar.pl.