Kultura w pigułce
Nie oznacza to, że nie można podjąć próby wykonania takiego zadania. I jeśli ktoś osiągnął w tym ambitnym przedsięwzięciu względny sukces, wyróżnienie to należy się zapewne brytyjskim uczonym z wydziału lingwistyki, filologii i fonetyki Oxford University. Produkt, na którym rozpoczęli oni pracę w 1991 r., został nazwany dość stosownie Brytyjskim Korpusem Narodowym (British National Corpus, czyli w skrócie BNC) i stanowi dziś powszechnie dostępne narzędzie (kilkakrotnie już udoskonalane), mogące służyć do badania współczesnego języka angielskiego (czy może raczej brytyjskiego).
Co ów korpus zawiera? Otóż jest kolekcją próbek 100 mln słów pisanego i mówionego angielskiego pobranych z najrozmaitszych źródeł, mających reprezentować „szeroki przekrój” języka używanego w Wielkiej Brytanii pod koniec XX i na początku XXI w. Stanowi on zatem jakby migawkowe zdjęcie współczesnej brytyjskiej kultury. Część pisana BNC (90%) zawiera np. fragmenty tekstów z lokalnej i krajowej prasy, czasopism, książek naukowych, literatury popularnej, opublikowanych i nieopublikowanych listów i memoriałów czy wypracowań studenckich. W części mówionej (10%) zarejestrowane są transkrypty nieformalnych konwersacji oraz języka „podsłuchanego” w najrozmaitszych okolicznościach. Wszystkie te słowa są odpowiednio zindeksowane, tak aby odróżnić czasowniki od rzeczowników i zmierzyć ich wzajemne odległości.
W ten sposób przygotowany BNC stanowi surowy materiał do dalszych analiz. Wyniki jednej z nich, dotyczącej częstości używania poszczególnych słów, a przeprowadzonej przez lingwistów z Lancaster University Vaclava Brezinę i Danę Gablasovą, zostały właśnie opublikowane w brytyjskiej prasie. Co ciekawe, ogłoszona przez tych badaczy wstępna analiza brytyjskiego języka angielskiego jest w gruncie rzeczy zaskakująco przewidywalna. Można w nim wyróżnić 5 szerokich tematów koncentrujących się wokół kwestii czasu i punktualności, pogody i klimatu, jedzenia i picia, emocji oraz części ciała. Typowo brytyjskie idiosynkrazje kulturowe manifestowane są głównie przez pierwsze trzy grupy, które tradycyjnie definiują popularny stereotyp angielskiej kultury. Punktualność, pogoda i herbata – to kojarzy nam się z życiem codziennym mieszkańców Wysp Brytyjskich. Słowa year (rok) i time (czas) pojawiają się w korpusie BNC z częstością odpowiednio 1963 i 1898 razy na milion słów. Są powtarzane do znudzenia niezależnie od pory roku. Podkreślające walor punktualności wyrażenia on time i in time przywoływane są średnio 47 razy/mln słów. Morning (poranek) jest dwukrotnie bardziej popularny (206 razy/ mln słów) od evening (wieczór), który wzywany jest 103 razy/mln słów.
Drugim wyświechtanym stereotypem jest przekonanie, że Brytyjczycy czują się zagubieni, jeśli nie mogą pogadać o pogodzie. Rzeczywiście, słowo weather (60 razy/mln słów) pojawia się w korpusie z częstością zbliżoną do słów pub (knajpa) czy restaurant (restauracja) i jest szczególnie popularne w e-mailach i telefonicznych tekstach, a także w codziennej prasie. O optymizmie Brytyjczyków świadczyć może fakt, że częściej mówią o słońcu (91 razy/mln słów) niż o deszczu (51 razy/mln słów jako rzeczownik i 15 razy/ mln jako czasownik), a idąc z duchem czasu, 29 razy/mln słów wymieniają „zmiana klimatu”. Co do jedzenia i picia, dinner (68 razy/mln słów) wydaje się popularniejszy niż lunch (51 razy/mln) bądź breakfast (43 razy/mln). Kwintesencjonalnie brytyjski napój, herbata, wspominany jest blisko 6 razy częściej niż szampan. Wyniki tej naukowej analizy rozczarowały wielu czytelników, którzy mieli może nadzieję, że dowiedzą się o sobie jakichś nieznanych rewelacji. No, ale mądrość ludowa też jest coś warta i należy ją doceniać. Nie tylko nauka powinna trafiać pod strzechy, ale też czasem strzechy do nauki…
Dziękujemy, że jesteś z nami. Pulsar dostarcza najciekawsze informacje naukowe i przybliża wyselekcjonowane badania naukowe. Jeśli korzystasz z publikowanych przez Pulsar materiałów, prosimy o powołanie się na nasz portal. Źródło: www.projektpulsar.pl.