Szczupłe i pulchne lorisy zostały rozdzielone

Są też bardzo trudne do obserwacji, gdyż spędzają czas na drzewach i są aktywne nocą. „Próbowałam dziesięć nocy z rzędu i żadnego nie udało mi się zobaczyć” – mówi Mary Blair, biolożka z American Museum of Natural History.

Wiadomo o nich tak niewiele, powiada Blair, że „za każdym razem, gdy ich obserwacja staje się możliwa, możemy spodziewać się czegoś nowego”, nawet odnalezienia nowego gatunku. A to, jak zauważa, w przypadku naczelnych wydarzenie, bo jest to grupa szczególnie dobrze przebadana. W najnowszej pracy opublikowanej w czasopiśmie „Genes” Blair wraz ze współpracownikami przekonuje, że gatunek zwany kukang (lori) mały składa się w rzeczywistości z dwóch: szczuplejszego i o dłuższym pysku, zamieszkującego południowy Wietnam, południowy Laos i Kambodżę (badacze proponują, by zachować jego nazwę Xanthonycticebus pygmaeus) i pulchniejszego, z guzikowatym nosem, występującego w północnym Wietnamie, północnym Laosie i w południowych Chinach, nazwanego teraz Xanthonycticebus intermedius.

Kariera X. intermedius zaczęła się już w roku 1960, kiedy to zoolog Dao Van Tien uznał go za odrębny gatunek, ale ten pomysł został odrzucony, gdyż cechy okazu, na którym pracował, nie były przekonujące.

Inni wciąż jednak podejrzewali, że mamy do czynienia z dwoma gatunkami. W roku 2016 na przykład japoński handlarz zwierzętami powiedział ekolożce z Oxford Brookes University Annie Nekaris, która brała udział w omawianej pracy, że lori mały występuje w dwóch odmianach – „brzydkim” i „uroczym”, i że jego klienci optowali zdecydowanie za tym drugim.

Obecne badania genetyczne ostatecznie potwierdziły te obserwacje. Zamiast przeczesywać dżunglę w poszukiwaniu dzikich kukangów badacze pobrali próbki DNA z 41 okazów muzealnych w Wietnamie i USA. Dzięki sekwencjonowaniu genów udało im się wykazać, że północne i południowe kukangi to odrębne gatunki, które rozdzieliły się od wspólnego przodka jakieś 1,2 mln lat temu.

Dzisiejsze lorisy, nawet te najbardziej urocze, to jedne z nielicznych znanych jadowitych ssaków; gotując się do walki, zlizują z gruczołów podłokciowych specjalną wydzielinę, która wypełnia bruzdy w ich zębach. Lori mały już wcześniej uznany był za zagrożonego, teraz – gdy mowa jest o dwóch gatunkach – trzeba otoczyć szczególną ochroną każdą ich populację. „Obszar występowania tych gatunków jest dziś znacznie mniejszy niż kiedyś – mówi Truong Nguyen, zoolog z Wietnamskiej Akademii Nauk i Technologii. – Musimy więc zadbać pilnie o ich los”.

To jest pierwsza wzmianka na ten temat. Jeśli z niej korzystasz, powołaj się na źródło, czyli na www.projektpulsar.pl. Dziękujemy.