Pulsar - wyjątkowy portal naukowy. Pulsar - wyjątkowy portal naukowy. Shutterstock
Środowisko

Księżycowy kompas mrówek

Owady te wykorzystują światło naszego satelity, by odnaleźć drogę do domu.

Niepozorne mrówki po raz kolejny zaskoczyły badaczy, którzy od wielu lat głowią się nad źródłem ich niesłychanych umiejętności nawigacyjnych. W poszukiwaniu pożywienia przemierzają one całkiem spore dystanse, liczone w dziesiątkach, a nawet tysiącach metrów. Kiedy niosą niewielką zdobycz do gniazda, podążają zwyczajnie. Ale gdy ta jest sporych rozmiarów i przewyższa masę ich ciała, ciągną ją, zwrócone tyłem do kierunku ruchu. Nietypowy sposób chodu nie przeszkadza im jednak w odnalezieniu drogi powrotnej. Mrówki mają się czym pochwalić, bo stosunek masy mózgu do masy ciała wynosi u nich aż 1/7 (u człowieka 1/40, a u kota 1/100). Jak się okazuje, ten mały, acz wielki mózg skrywa sporo tajemnic. Koduje nie tylko skomplikowane zachowania społeczne, ale i zdolności nawigacyjne. Do tej pory stwierdzono, że mrówki orientują się w terenie po zapachu, wykorzystując pole magnetyczne Ziemi, system punktów orientacyjnych znajdujących się w otoczeniu oraz pozycję Słońca na niebie określaną na podstawie kąta padania światła spolaryzowanego.

Mrówka z gatunku Myrmecia midas.Tony BushMrówka z gatunku Myrmecia midas.

Tym razem badacze z Macquarie University w Sydney pod lupę wzięli australijskie mrówki z gatunku Myrmecia midas, prowadzące nocny tryb życia. Po zachodzie słońca opuszczają gniazdo i wędrują na drzewa w poszukiwaniu pokarmu. Jak się okazało, ich trasę wyznacza Księżyc, a właściwie kierunek polaryzacji jego światła. Gdy naukowcy zmienili go, wykorzystując specjalny filtr, owady wpadły w konsternację i zaczęły błądzić, oddalając się od mrowiska. Kiedy filtr usunięto, od razu wracały na właściwy tor.

Oprócz Myrmecia midas innym znanym gatunkiem zwierzęcia wykorzystującym polaryzację światła Księżyca jest afrykański chrząszcz Scarabaeus zambesianus. Dzięki temu utrzymuje kurs po linii prostej, kiedy toczy przed sobą kulkę ze zwierzęcych odchodów (służy ona jako pokarm dla larw). Mrówki natomiast uczyniły z niej swoisty GPS, pozwalający na bezbłędne poruszanie się po okolicy.


Dziękujemy, że jesteś z nami. Pulsar dostarcza najciekawsze informacje naukowe i przybliża wyselekcjonowane badania naukowe. Jeśli korzystasz z publikowanych przez Pulsar materiałów, prosimy o powołanie się na nasz portal. Źródło: www.projektpulsar.pl.

Wiedza i Życie 6/2024 (1074) z dnia 01.06.2024; Sygnały; s. 8

Ta strona do poprawnego działania wymaga włączenia mechanizmu "ciasteczek" w przeglądarce.

Powrót na stronę główną