Reklama
Kosmos
Magazyny wody na Księżycu to niepozorne szklane kulki
Marzenia o eksploracji Srebrnego Globu właśnie stały się dużo bardziej realne. I to bez transportowania cystern 400 tys. km w jedną stronę.
Łukasz Tychoniec
28 marca 2023
Kosmos
Możliwie, że wielkie asteroidy są częstsze niż sądziliśmy
Naukowcy zakładali dotychczas, że kilometrowi lub więksi intruzi uderzają w nasz glob mniej więcej raz na 600–700 tys. lat. Nowe badania sugerują, że mogli nie docenić skali zagrożenia.
Andrzej Hołdys
24 marca 2023
Kosmos
Asteroida Ryugu zawiera związki chemiczne niezbędne dla życia
Naukowcy znaleźli je w próbkach, które pobrała i przywiozła na Ziemię japońska sonda.
Marcin Rotkiewicz
21 marca 2023
Kosmos
Czarne dziury lubią bałagan i karmią się gazem
Interakcje galaktyk są istotnym czynnikiem wpływającym na ich ewolucję. Okazuje się, mają także inne konsekwencje.
Łukasz Tychoniec
16 marca 2023
Kosmos
Jak odnaleźć dziewiątą planetę Układu Słonecznego? Drogę wskażą jej księżyce
Dziwne zachowanie ciał lodowych w pasie Kuipera może sugerować istnienie Planety 9. Jej poszukiwania zakończyły się jednak porażką. Być może dlatego, że patrzono w niewłaściwy sposób.
Andrzej Hołdys
12 marca 2023
Kosmos
Woda na Ziemi jest starsza od Słońca
Astronomowie doszli do tego wniosku dzięki obserwacji dysku protoplanetarnego wokół gwiazdy V883 Orionis.
Łukasz Tychoniec
10 marca 2023
Reklama
Podkast
Podkast 46. Tomasz Bulik: Czekaliśmy z tymi „mikrofonami” i zdarzyło się bum
Kto „wymyślił” fale grawitacyjne? Jak ich poszukiwano? Jak doszło do pierwszej detekcji? O czym opowiadają te zmarszczki czasoprzestrzeni? Jakie nowiny o ewolucji Wszechświata przyniosą planowane obserwatoria? Rozmowa z prof. Tomaszem Bulikiem z Centrum Naukowo-Technologicznego Astrofizyki Cząstek i Obserwatorium Astronomicznego UW – astrofizykiem, który do badania ruchów czarnych dziur, pulsarów i innych potężnych, odległych zjawisk kosmicznych używa fal sto lat temu uważanych za nieistniejące.
Karol Jałochowski
10 marca 2023
Kosmos
Po uderzeniu DART z planetoidy uleciało tysiąc ton pyłu
Dimorphos okrąża teraz Didymosa o 33 minuty szybciej. Z analizy danych wynika, że większość pędu, który za to odpowiada, powstało w wyniku odrzutu 0,5 proc. masy.
Łukasz Tychoniec
8 marca 2023
Kosmos
W sąsiedztwie czarnej dziury w jądrze Galaktyki dzieją się rzeczy niebywałe
Żaden tamtejszy inny obiekt nie uległ ostatnio tak dramatycznym zmianom, jak obserwowana przez astronomów gazowo-pyłowa chmura.
Łukasz Tychoniec
2 marca 2023
Kosmos
Nowe dowody wyjaśniają pochodzenie najcięższych pierwiastków chemicznych we Wszechświecie
Naukowcy od dawna mniej więcej wiedzieli, jak powstają te pierwiastki, ale przez wiele lat ostro się na ten temat spierali. Sytuacja uległa zmianie niedawno – gdy astronomowie pierwszy raz zaobserwowali ich syntezę w akcji.
Sanjana Curtis
1 marca 2023
Scientific American z dnia 1 marca 2023
Kosmiczna alchemia
Kosmos
Statki kosmiczne na orbicie przyćmiewają gwiazdy
Ostatnie raporty zespołu Obserwatorium Rubin oraz amerykańskiego Rządowego Urzędu Kontrolnego (Government Accountability Office; GAO) opisują tragiczną sytuację, w której astronomia – pierwsza nauka – staje się bezpośrednio zagrożona.
Rebecca Boyle
1 marca 2023
Scientific American z dnia 1 marca 2023
Satelity zamiast gwiazd
Kosmos
JWST obserwuje olśniewające gwiezdne spirale
Dzięki nowemu obrazowi gwiazd otoczonych przez dziwne wiry poznajemy nieznany rozdział historii kosmosu
Phil Plait
1 marca 2023
Scientific American z dnia 1 marca 2023
JWST obserwuje olśniewające gwiezdne spirale
Reklama
Kosmos
Życie na Marsie mogło okazać się swoim najgorszym wrogiem
Życie samo w sobie może stworzyć warunki do własnego rozkwitu – lub zaniku – na każdym z kosmicznych światów – ilustrują wyniki badań.
Allison Gasparini
1 marca 2023
Scientific American z dnia 1 marca 2023
Upadek Marsa
Kosmos
Marzec. Wieczorne planety
Obserwacje nieba.
Weronika Śliwa
1 marca 2023
Wiedza i Życie z dnia 1 marca 2023
Marzec. Wieczorne planety
Kosmos
Wiosenna bogini urodzaju
Marzec przynosi nam okazję do oglądania Ceres – planety karłowatej królującej w pasie planetoid.
Weronika Śliwa
1 marca 2023
Wiedza i Życie z dnia 1 marca 2023
Wiosenna bogini urodzaju
Kosmos
Zagadki galaktyk
O tym, że istnieją, wiemy od lat 20. XX w., gdy m.in. Edwin Hubble dokonywał swoich największych odkryć. Ale jak powstawały i jak przebiegała ich ewolucja? To wciąż otwarte pytania, chociaż dowiadujemy się na ten temat coraz więcej.
Przemek Berg
1 marca 2023
Wiedza i Życie z dnia 1 marca 2023
Zagadki galaktyk
Kosmos
Globy podobne do naszego prawdopodobnie powstają dość łatwo
Wiele nowych badań sugeruje, że ingrediencje niezbędne do powstania Ziemi były we właściwym momencie pod ręką i że jest to raczej reguła niż wyjątek we Wszechświecie.
Andrzej Hołdys
1 marca 2023
Wiedza i Życie z dnia 1 marca 2023
Przepis na Ziemię
Kosmos
Diabły pyłowe na Marsie są fabryką chloru
Wiry są tak potężne, że zmieniają skład chemiczny atmosfery Czerwonej Planety.
Andrzej Hołdys
27 lutego 2023
Reklama
Kosmos
Aparatura do poszukiwania życia na Marsie nie potrafi wykryć go na Ziemi
Naukowcy testowali ją na pustyni Atakama. Wyniki okazały się mocno rozczarowujące.
Marcin Rotkiewicz
23 lutego 2023
Kosmos
Czy to kwantowe fluktuacje próżni napędzają ekspansję Wszechświata?
Bez zrozumienia istoty ciemnej energii wielkoskalowa dynamika kosmosu pozostanie zagadką. Fizycy sugerują, że wyjaśnienie może mieć związek z pewnym subtelnym efektem odkrytym 80 lat temu.
Grzegorz Łach
16 lutego 2023
Kosmos
Śmierć masywnej gwiazdy w głębi Wszechświata wpłynęła na ziemskie pioruny
GRB 221009A – tak nazwano pierwszy rozbłysk gamma zaobserwowany w 2022 r. – został wykryty przez czujniki umieszczone na orbitującym Kosmicznym Teleskopie Promieniowania Gamma Fermiego. Nawet jak na błysk długotrwały, trwał on niezwykle długo.
Phil Plait
1 lutego 2023
Scientific American z dnia 1 lutego 2023
Nocny błysk
Kosmos
Luty. Wieczorne planety
Choć zachód nieba wciąż zdobią potężny Orion i jasny Syriusz, znad wschodniego horyzontu wynurza się już Lew, a nieco później Panna. Nad południowo-wschodnim horyzontem wije się też Hydra.
Weronika Śliwa
1 lutego 2023
Wiedza i Życie z dnia 1 lutego 2023
Luty. Wieczorne planety
Kosmos
Kepler-1658 b ukazuje nam przyszłe losy Ziemi
Planeta stopniowo przybliża się ku Kepler-1658 i za jakiś czas zanurzy się w gorącej atmosferze tej gwiazdy. Jej los jest więc przesądzony. Obserwując tę stopniową zagładę, pomyślmy, że mamy okazję do spojrzenia i w naszą przyszłość.
Weronika Śliwa
1 lutego 2023
Wiedza i Życie z dnia 1 lutego 2023
Ginąca planeta
Kosmos
Podglądanie ciepła, czyli co w kosmosie widać w niewidzialnym świetle
Od tysiącleci głównym zakresem obserwacji kosmosu było światło widzialne. Teraz jednak bardzo przydają się inne zakresy promieniowania elektromagnetycznego, które dają nam o wiele dokładniejszy wgląd w niektóre zjawiska zachodzące we wszechświecie i dzięki którym możemy patrzeć dalej.
Przemek Berg
1 lutego 2023
Wiedza i Życie z dnia 1 lutego 2023
Podglądanie kosmicznego ciepła
Kosmos
Fizycy strzelali z dział, by szukać życia na Enceladusie
Czy w podlodowym oceanie księżyca Saturna mogło przetrwać życie? Żeby to sprawdzić, trzeba wysłać sondę, zebrać próbki materii wyrzuconej w kosmos i poszukać w niej aminokwasów. I mieć pomysł, jak ich nie zdeformować.
Andrzej Hołdys
1 lutego 2023
Wiedza i Życie z dnia 1 lutego 2023
Jak złowić dowody na życie?
Kosmos
Na Io dochodzi do zadziwiających erupcji
Wyjątkowo wybuchowy glob w Układzie Słonecznym – najbliższy księżyc Jowisza – zadał naukowcom nową zagadkę. Czy rozwiąże ją sonda Juno?
Andrzej Hołdys
27 stycznia 2023
Kosmos
Asteroidy z gruzu są trwalsze i groźniejsze niż przypuszczaliśmy
Próbki materii pobrane przez sondę Hayabusa z Itokawy każą zmienić sposób myślenia o dziejach asteroid i ochronie Ziemi przed obiektami nadlatującymi z kosmosu.
Przemek Berg
25 stycznia 2023
Kosmos
Mroczna chemia kosmosu, czyli jak w świecie molekuł działał odpowiednik darwinowskiej ewolucji
Przestrzeń międzygwiazdowa może się wydawać zastraszająco pusta i zimna. Ale to z niej właśnie docierają na Ziemię związki organiczne niezbędne dla powstania i rozwoju życia.
Michał Różyczka
17 stycznia 2023
Kosmos
Spis zawartości Drogi Mlecznej
Satelita Gaia tworzy najbardziej szczegółową i kompletną mapę gwiazd w naszej Galaktyce
Clara Moskowitz
1 stycznia 2023
Scientific American z dnia 1 stycznia 2023
Spis zawartości Drogi Mlecznej
Kosmos
Kosmiczne portrety
Na wykonanych przez Kosmiczny Teleskop Jamesa Webba zdjęciach znanych obiektów widać wiele nowych szczegółów
Clara Moskowitz
1 stycznia 2023
Scientific American z dnia 1 stycznia 2023
Kosmiczne portrety
Kosmos
Za kulisami
Jak powstają obrazy JWST
Clara Moskowitz
1 stycznia 2023
Scientific American z dnia 1 stycznia 2023
Za kulisami
Kosmos
Bogactwo „pustej” kosmicznej przestrzeni
Minęło prawie 200 lat od wynalezienia fotografii, kiedy to ludzkości po raz pierwszy udało się bezpośrednio uchwycić i zarejestrować fotony po to, aby stworzyć obraz. Dziś wysoce złożone kamery na pokładzie teleskopu kosmicznego oddalonego o półtora miliona kilometrów wstrząsają naszą wiedzą o Wszechświecie, otwierając nowe okna na przestrzeń i czas.
Fabio Pacucci
1 stycznia 2023
Scientific American z dnia 1 stycznia 2023
Bogactwo „pustej” przestrzeni
Kosmos
Zdjęcia z teleskopu Webba podważają modele powstawania galaktyk
Gra toczy się o zrozumienie tego, w jaki sposób znany nam, uporządkowany Wszechświat wyłonił się z pierwotnego chaosu. Wczesne rewelacje, jakich dostarczył JWST, mogą przysłużyć się do napisania na nowo początkowych rozdziałów kosmicznej historii, która obejmuje nie tylko odległe epoki i dalekie galaktyki, ale także nasze istnienie tutaj, w dobrze znanej Drodze Mlecznej.
Jonathan O’Callaghan
1 stycznia 2023
Scientific American z dnia 1 stycznia 2023
Przełom w kosmologii
Kosmos
Nowa era astronomii
Jak Kosmiczny Teleskop Jamesa Webba zmienia nasze spojrzenie na Wszechświat
Clara Moskowitz
1 stycznia 2023
Scientific American z dnia 1 stycznia 2023
Nowa era astronomii
Kosmos
Styczeń. Wieczór pełen planet
Na Nowy Rok przybywa dnia na barani skok. Nie oznacza to oczywiście jakiegoś ogromnego wydłużenia, ale jednak – już 1 stycznia dzień jest dłuższy od najkrótszego w roku o 6 min, a ta różnica stale się zwiększa.
Weronika Śliwa
1 stycznia 2023
Wiedza i Życie z dnia 1 stycznia 2023
Styczeń. Wieczór pełen planet
Kosmos
Jakie kosmiczne obserwacje rozpoczną się w 2023 r.
Wraz z początkiem stycznia warto zaplanować kibicowanie misjom kosmicznym, które rozpoczną prace już w tym roku. A będzie ich całkiem sporo – kalendarz startowy jest bardzo wypełniony. Na co więc czekamy?
Weronika Śliwa
1 stycznia 2023
Wiedza i Życie z dnia 1 stycznia 2023
Noworoczne prognozy
Kosmos
Gdy w galaktykach wieje
Galaktyki są strukturami bardzo skomplikowanymi. I choć trwają wiele miliardów lat, to podlegają procesom ewolucyjnym i po prostu się starzeją. Nasza Droga Mleczna również.
Przemek Berg
1 stycznia 2023
Wiedza i Życie z dnia 1 stycznia 2023
Gdy w galaktykach wieje
Kosmos
Biedne stare serce Drogi Mlecznej odnalezione
Sonda Gaia zidentyfikowała starożytne olbrzymy, czyli gwiazdy, które powstały w bardzo wczesnym okresie formowania się naszej Galaktyki.
Przemek Berg
30 grudnia 2022
Kosmos
Szanse życia rosną. Meteoryt odsłania dzieje magnetyzmu Marsa
Czerwona Planeta podobnie jak Ziemia generowała pole magnetyczne. Dzięki kamieniowi o nazwie ALH84001 poznajemy szczegóły tego procesu. Coraz bardziej uprawniona jest myśl, że Mars sprzyjał życiu.
Andrzej Hołdys
28 grudnia 2022
Kosmos
„Diabeł pyłowy” z Marsa pierwszy raz dał się usłyszeć
Dzięki nagranym dźwiękom ustalono jego rozmiary, na nawet liczbę ziarnek pyłu uderzających w łazika Perseverance.
Marcin Rotkiewicz
13 grudnia 2022
Kosmos
Od Apollo do Artemis – pytania o sens misji załogowych
Pół wieku temu ludzie po raz ostatni wylądowali na Srebrnym Globie. Za trzy lata Amerykanie chcą tam lecieć ponownie. Co to właściwie da ludzkości?
Marcin Rotkiewicz
6 grudnia 2022
Kosmos
Grudzień. Niebo przełomu roku
Nadchodzi zima. W tym roku rozpocznie się 21 grudnia o 22:48. Od tej pory dzień powoli zacznie się robić coraz dłuższy.
Weronika Śliwa
1 grudnia 2022
Wiedza i Życie z dnia 1 grudnia 2022
Grudzień. Niebo przełomu roku
Kosmos
Mars w opozycji
Ósmego grudnia Czerwona Planeta znajdzie się nie tylko w opozycji do Słońca, ale też za księżycową tarczą.
Weronika Śliwa
1 grudnia 2022
Wiedza i Życie z dnia 1 grudnia 2022
Mars w opozycji
Kosmos
Docieramy już do kosmicznych obiektów ekstremalnie dalekich, ciemnych lub samotnych
Soczewkowanie i mikrosoczewkowanie grawitacyjne rozwijają się coraz bardziej i odkrywamy dzięki nim coraz więcej obiektów kosmicznych. W stosowaniu tych metod od lat mistrzami są polscy badacze.
Przemek Berg
1 grudnia 2022
Wiedza i Życie z dnia 1 grudnia 2022
Zobaczyć niewidzialne
Kosmos
Tajemnice Marsa
Coraz więcej poszlak wskazuje, że na Czerwonej Planecie istniał kiedyś prawdziwy ocean.
(WŚ)
1 grudnia 2022
Wiedza i Życie z dnia 1 grudnia 2022
Tajemnice Marsa
Kosmos
Dwutlenek węgla z elektrowni Bełchatów widać z kosmosu
Ilość emisji gazów cieplarnianych z polskiego giganta namierzały satelita i OCO-3 umieszczony na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej. Wkrótce będzie to norma.
Andrzej Hołdys
1 grudnia 2022
Wiedza i Życie z dnia 1 grudnia 2022
OCO patrzy na Bełchatów
Kosmos
Sławosz Uznański dołącza do elitarnego grona astronautów
Do korpusu rezerwowych astronautów Europejskiej Agencji Kosmicznej (ESA) został wybrany polski naukowiec, dr Sławosz Uznański. Jeśli zostanie skierowany do uczestnictwa w którejś z misji ESA, stanie się drugim – po Mirosławie Hermaszewskim – Polakiem w kosmosie.
sw/pulsar
23 listopada 2022
Kosmos
Josef Aschbacher: Europa jest przygotowana na wyprawy w kosmos
Czy w dłuższej perspektywie Europa powinna wysyłać ludzi na Księżyc? Pod względem technicznym bylibyśmy w stanie to zrobić – mówi dr Josef Aschbacher, dyrektor generalny Europejskiej Agencji Kosmicznej, której Polska jest członkiem od 10 lat.
Paweł Ziemnicki
18 listopada 2022
Podkast
Podkast 34. Anna Łosiak: Nie idźcie w stronę światła
Czy można uniknąć zderzenia z asteroidą? A jeśli nie, jakie będą skutki tego wydarzenia? Czy ziemianie mają już jakiś planetarny plan obrony przed intruzami z Układu Słonecznego? Odpowiada geolożka planetarna dr Anna Łosiak z Instytutu Nauk Geologicznych PAN we Wrocławiu, która bada rozsiane po całej planecie małe kratery uderzeniowe. Analizuje też powierzchnię Czerwonej planety (na razie zdalnie), przygotowuje protokoły badawcze i współorganizuje Międzynarodowe zawody łazików marsjańskich.
pulsar
17 listopada 2022
Kosmos
Charlie Blackwell-Thompson wysłała w kosmos Artemis I
Dziś wystartowała najpotężniejsza rakieta, jaką kiedykolwiek zbudowano. Zielone światło do jej odpalenia dała kobieta. Jako pierwsza w historii NASA.
Marcin Rotkiewicz
16 listopada 2022
Kosmos
Wieloświat: kiedyś spekulacja, dziś hipoteza oparta na podbudowie matematycznej
„Osobiście wolałbym wyprowadzić wartości stałych fizycznych w oparciu o jakąś głębszą strukturę matematyczną, ale póki jej nie znamy, warto uściślić ograniczenia nakładane przez zasadę antropiczną. Jeśli takiej struktury znaleźć się nie uda, a antropiczne ograniczenia stałych okażą się bardzo silne, będzie to powód, by poważnie potraktować koncepcję zespołu światów, nawet gdyby miało się to komuś nie spodobać” – mówił Brandon Carter w 1973 r. Czy koncepcja wieloświata wciąż jest spekulacją?
Michał Różyczka
16 listopada 2022
Kosmos
Chiny zakończyły montaż swojej stacji orbitalnej
Państwo Środka stało się właśnie jednym z najpoważniejszych graczy w kosmicznym wyścigu. Teraz na celowniku ma Księżyc i Marsa.
Marcin Rotkiewicz
14 listopada 2022
Kosmos
Głębszy wgląd w kosmos
Pierwsze zdjęcia z Kosmicznego Teleskopu Jamesa Webba (James Webb Space Telescope; JWST), który po żmudnym procesie konstruowania został wystrzelony w grudniu ubiegłego roku, ujawniają nowe oblicze kosmosu, odsłaniając przepiękne, nigdy wcześniej niewidziane szczegóły. Dzięki misji JWST znacznie rozszerzymy wiedzę na różne tematy, począwszy od tego, jak ewoluują galaktyki, po skład atmosfer egzoplanet.
Fionna M. D. Samuels
1 listopada 2022
Scientific American z dnia 1 listopada 2022
Głębszy wgląd w kosmos
Kosmos
Listopad. Gwiazdy z Lwa
Zima coraz bliżej. Wskazuje na to nie tylko pogoda, ale bardzo już długie noce. Na początku miesiąca noc trwa od 16:07 do 6:31, a pod koniec – od 15:28 do 7:21. Maleje również maksymalna wysokość Słońca nad horyzontem od 23,3° do 16,1°. Długie noce dostarczają nam wielu okazji do obserwacji rozgwieżdżonego nieba.
Weronika Śliwa
1 listopada 2022
Wiedza i Życie z dnia 1 listopada 2022
Listopad. Gwiazdy z Lwa
Kosmos
W mgławicy Tarantula znaleziono niewidzialną czarną dziurę
W układzie podwójnym w sąsiedniej galaktyce młoda masywna gwiazda o masie 25 Słońc ma niewidocznego towarzysza o masie co najmniej 9 Słońc. Czym on jest?
Weronika Śliwa
1 listopada 2022
Wiedza i Życie z dnia 1 listopada 2022
Uśpiona czarna dziura
Kosmos
Neutronowa czarna wdowa, czyli kogo i dlaczego pożera rekordowy pulsar
Układ podwójny, złożony z PSR J0952–0607 i jego towarzyszki, zwykłej gwiazdy, został odkryty już w 2017 r., ale dopiero teraz udało się dokładnie wyznaczyć masę pulsara, która okazała się rekordowa dla tego typu obiektów: to 2,35 masy Słońca.
Przemek Berg
1 listopada 2022
Wiedza i Życie z dnia 1 listopada 2022
Neutronowa czarna wdowa
Kosmos
Kosmiczna archeologia
Badania ruchu gwiazd w Drodze Mlecznej pozwoliły na odtworzenie fragmentu jej burzliwej przeszłości.
(WŚ)
1 listopada 2022
Wiedza i Życie z dnia 1 listopada 2022
Kosmiczna archeologia
Kosmos
Księżyc był bombardowany w tym samym czasie, co Ziemia
Na trop tej intrygującej zbieżności zdarzeń wpadli naukowcy z Curtin University w Perth (Australia), gdy przeanalizowali próbki skał księżycowych przywiezionych w grudniu 2020 r. przez chińską sondę Chang’e 5.
Andrzej Hołdys
1 listopada 2022
Wiedza i Życie z dnia 1 listopada 2022
Srebrny Glob też dostawał łomot
Kosmos
Rosną szanse na odnalezienie śladów życia na Marsie
Organizmy podobne do bakterii mogły przetrwać pod powierzchnią Czerwonej planety miliony lat.
Marcin Rotkiewicz
29 października 2022
Kosmos
Łupnięcie meteorytu pozwoliło na zerknięcie w skorupę Marsa
Dzięki analizie powierzchniowych fal sejsmicznych geofizycy dowiedzieli się więcej na temat budowy Czerwonej Planety. Kiedy będzie następna na to szansa – nie wiadomo.
Andrzej Hołdys
27 października 2022
Kosmos
Wtorek, samo południe: odkrywanie przez zaćmiewanie
Już jutro, 25 października 2022 r., czeka nas częściowe zaćmienie Słońca. Tego rodzaju zjawiska to nie tylko okazja do podziwiania wspaniałego kosmicznego mechanizmu, ale też szansa na naukowe badania.
Weronika Śliwa
24 października 2022
Kosmos
Rozwikłanie zagadki
Rywalizujące zespoły badaczy osiągnęły przełom w wyjaśnieniu jednej z największych tajemnic fizyki
George Musser
1 października 2022
Scientific American z dnia 1 października 2022
Rozwikłanie zagadki
Kosmos
Nasza czarna dziura. Wiemy już, czym nie jest
Pierwsze zdjęcie giganta rezydującego w centrum Drogi Mlecznej otwiera nowe możliwości zrozumienia natury tych obiektów.
Seth Fletcher
1 października 2022
Scientific American z dnia 1 października 2022
Portret czarnej dziury
Kosmos
Kosmologia kwantowa. To nie jest kraj dla słabych ludzi
Niedawne przełomy w fizyce czarnych dziur wymagały zrozumienia reżimu, w którym mechanika kwantowa i grawitacja są równie ważne. Mogą nam pomóc w uzyskaniu odpowiedzi na najważniejsze pytania kosmologii kwantowej.
Edgar Shaghoulian
1 października 2022
Scientific American z dnia 1 października 2022
Opowieść o dwóch horyzontach
Kosmos
O czym zapomniał Stephen Hawking? Mechanikę kwantową i fizykę czarnych dziur łączyć trzeba śmielej
Aby wyjaśnić zasadnicze paradoksy gnębiące współczesną fizykę nie wystarczy stosować mechanikę kwantową wyłącznie do materii obecnej w czarnych dziurach. Trzeba jeszcze potraktować kwantowo otaczającą je czasoprzestrzeń.
Ahmed Almheiri
1 października 2022
Scientific American z dnia 1 października 2022
Czarne dziury, tunele czasoprzestrzenne i splątanie
Kosmos
Rozwiązanie paradoksu czarnych dziur
Wielu ludziom czarne dziury kojarzą się z mrokiem, który może nas pochłonąć. dla niektórych naukowców są one zagadką mogącą „pochłonąć” fizykę. Stanowią dziwny pomost między mechaniką kwantową a ogólną teorią względności, obnażając głębokie niedociągnięcia naszego pojmowania natury. Jednakże postęp w teorii i obserwacjach, z jakim mieliśmy niedawno do czynienia, pomaga rzucić światło na te tajemnicze obiekty. Ma to głębokie implikacje – nie tylko dla zrozumienia fenomenu czarnych dziur.
Clara Moskowitz
1 października 2022
Scientific American z dnia 1 października 2022
Rozwiązanie paradoksu czarnych dziur
Kosmos
Październik. Zmiana czasu na sen
Pomimo trwających od lat działań, mających zatrzymać regularne zmiany czasu na letni lub zimowy, wiosną i jesienią nadal przestawiamy pory pobudki.
Weronika Śliwa
1 października 2022
Wiedza i Życie z dnia 1 października 2022
Październik. Zmiana czasu na sen
Kosmos
Na Księżyc!
Srebrny Glob przeżywa drugą astronautyczną młodość.
Weronika Śliwa
1 października 2022
Wiedza i Życie z dnia 1 października 2022
Na Księżyc!
Kosmos
Zdobywanie Marsa
Czy z marsjańskiego dwutlenku węgla można wyprodukować tlen? Jaki charakter mają tamtejsze zorze polarne? Trzeba to wiedzieć, żeby dobrze się przygotować do eksploracji Czerwonej Planety.
(WŚ)
1 października 2022
Wiedza i Życie z dnia 1 października 2022
Zdobywanie Marsa
Kosmos
Strzałą w skałę, czyli testujemy metody obrony planetarnej
W powierzchnię Dimorphosa, niewielkiego księżyca planetoidy Didymos, w sposób kontrolowany uderzył ziemski impaktor. Jakie cele stawia przed sobą poświęcona temu misja DART? Czego dowiemy się już dziś, a czego dopiero za parę lat?
Weronika Śliwa
26 września 2022
Kosmos
Księżycowy ping-pong, czyli radioamatorzy odbijają sygnały od ciał niebieskich
Nieco na uboczu, w starym kontenerze, korzystając częściowo ze sprzętu z demobilu, grupa entuzjastów nadaje nowe znaczenie pojęciu łączności satelitarnej.
Przemysław Ziemacki
22 września 2022
Kosmos
Zakołysaliśmy czarną dziurą, a ona to przetrwała
Fizycy rozwikłali jedną z najważniejszych nierozwiązanych zagadek matematycznej teorii względności. Niektóry widzą w tym kamień milowy w jej rozwoju.
Jerzy Kowalski-Glikman
17 września 2022
Kosmos
W kosmosie szukamy zjawisk egzotycznych, ale i tych nam bliskich
O istnieniu planet pozasłonecznych wiemy od lat. Mamy na to obserwacyjne dowody. Dlaczego więc zdjęcie, które Teleskop Webba wykonał ciału niebieskiemu o nazwie HIP 65426 b ma przełomową wartość?
Weronika Śliwa
9 września 2022
Kosmos
Zmarł Frank Drake, najsłynniejszy poszukiwacz kosmitów
Amerykańskiemu radioastronomowi zawdzięczamy m.in. słynny wzór na liczbę cywilizacji pozaziemskich oraz program SETI. Nie doczekał spełnienia się swojego największego marzenia.
Marcin Rotkiewicz
6 września 2022
Kosmos
„Marsjanie” wrócą na Ziemię, bo wyprodukują sobie tlen
Zestaw niewielkich urządzeń umieszczony na pokładzie łazika Preseverance wytwarza 6 g tlenu na godzinę. Większe mogą produkować takie ilości tego składnika paliwa rakietowego, że podróż powrotna załogi marsjańskich misji będzie możliwa.
Marcin Rotkiewicz
1 września 2022
Opinie
Loty na Księżyc: kto chce zaspokoić naukową ciekawość, a kto ma nadzieję na wielkie zyski
Trwa rywalizacja komercyjnych firm o możliwość lądowania na powierzchni Księżyca. Czy wiąże się ona na rozwój nowej gospodarki kosmicznej? I co na to naukowcy?
Rebecca Boyle
1 września 2022
Scientific American z dnia 1 września 2022
Nowy wyścig na Księżyc
Kosmos
Wrzesień. Zasłonięty Uran
Weronika Śliwa
1 września 2022
Wiedza i Życie z dnia 1 września 2022
Wrzesień. Zasłonięty Uran
Kosmos
Galaktyka Andromedy
Do jednego z najdalszych obiektów widocznych gołym okiem doprowadzi nas na niebie Kasjopeja.
Weronika Śliwa
1 września 2022
Wiedza i Życie z dnia 1 września 2022
Galaktyka Andromedy
Kosmos
Promieniowanie kosmiczne tworzy, ale i zabija
Jest efektem burzliwych zjawisk we wszechświecie. Na Ziemi jesteśmy przed nim chronieni. Dalej jest gorzej. Intensywność promieniowania stawia pod znakiem zapytania bezpieczeństwo załóg długotrwałych i dalekich misji kosmicznych.
Przemek Berg
1 września 2022
Wiedza i Życie z dnia 1 września 2022
Promieniowanie z głębi kosmosu
Kosmos
Artemis I, czyli Amerykanie wracają na Księżyc
Start misji Artemis I będzie pierwszym krokiem do ponownego lądowania ludzi na Srebrnym Globie. A następnie do wyprawy na Marsa. Co wiemy o tym przedsięwzięciu?
Marcin Rotkiewicz
29 sierpnia 2022
Kosmos
Rośliny mogą rosnąć na marsjańskim gruncie
Załogowa wyprawa na Czerwoną Planetę będzie musiała zapewnić sobie świeżą żywność. Naukowcy znaleźli sposób, jak może to zrobić.
Marcin Rotkiewicz
18 sierpnia 2022
Kosmos
Inflacja jest zabójcza dla gospodarki, ale była życiodajna dla wszechświata
Teoria Wielkiego Wybuchu jest poprawiana, udoskonalana i nieustannie zestawiana z nowymi danymi. Astronomowie fastrygują do niej różne koncepcje mające poszerzyć zakres stosowalności. Jedną z nich jest kosmiczna inflacja, do której być może doszło w zaraniu dziejów.
Michał Różyczka
16 sierpnia 2022
Kosmos
Voyagery: misja aż do zniknięcia Słońca
Najbardziej oddalone od Ziemi statki kosmiczne wkraczają w nowe środowisko – przestrzeń międzygwiazdową. Za kolejne 16 700 lat pierwsy minie naszą najbliższą sąsiednią gwiazdę, Proximę Centauri. 3600 lat później uczyni to drugi. Będą krążyć po Galaktyce przez miliony lat.
Tim Folger
1 sierpnia 2022
Scientific American z dnia 1 sierpnia 2022
Voyagery w drodze do gwiazd
Kosmos
Niezłe widoki (na badania)
Nowy satelita rejestruje najdrobniejsze szczegóły na powierzchni Ziemi, począwszy od stanu gleby, poprzez rozwój roślin, a skończywszy na rozrastaniu się miast
Megan I. Gannon
1 sierpnia 2022
Scientific American z dnia 1 sierpnia 2022
Niezłe widoki (na badania)
Kosmos
Sierpień. Miesiąc spadających gwiazd
Weronika Śliwa
1 sierpnia 2022
Wiedza i Życie z dnia 1 sierpnia 2022
Sierpień. Miesiąc spadających gwiazd
Kosmos
Białe karły jaśnieją jako zombie
Badacze uważają, że niekompletnie eksplodujący obiekt staje się taki dzięki rozdęciu.
Weronika Śliwa
1 sierpnia 2022
Wiedza i Życie z dnia 1 sierpnia 2022
Ocalona gwiazda
Kosmos
Niezwykłe początki Układu Słonecznego
Opowiadają o tym pierwsze wyniki badań materiału z planetoidy Ryugu.
(WŚ)
1 sierpnia 2022
Wiedza i Życie z dnia 1 sierpnia 2022
Niezwykłe początki Układu Słonecznego
Kosmos
Ciekły teleskop szykuje się do pracy
Czterometrowe lustro teleskopu to gruba na 3,5 mm warstewka rtęci. W trakcie obserwacji zobaczy pas nieba prawie tak szeroki jak Księżyc w pełni.
Weronika Śliwa
1 sierpnia 2022
Wiedza i Życie z dnia 1 sierpnia 2022
Płynny teleskop
Kosmos
Pylące supernowe
Jak się okazuje, za produkcję międzygwiezdnego pyłu odpowiadają kosmiczne eksplozje.
(WŚ)
1 sierpnia 2022
Wiedza i Życie z dnia 1 sierpnia 2022
Pylące supernowe
Kosmos
Nowe teleskopy znajdą wadę Modelu Standardowego
Debata dotycząca pomiarów kluczowych parametrów kosmologicznych będzie miała wpływ na następną dekadę astrofizyki.
Anil Ananthaswamy
1 sierpnia 2022
Scientific American z dnia 1 sierpnia 2022
Kosmiczny konflikt
Kosmos
Życiodajna kula we wnętrzu Ziemi to nowy nabytek
Przez 4 mld lat we wnętrzu Ziemi nie było stałego jądra wewnętrznego. Narodziło się ono dopiero w przededniu paleozoicznej eksplozji życia – twierdzą autorzy nowych badań.
Andrzej Hołdys
28 lipca 2022
Kosmos
Bennu. Asteroida bardziej płynna niż stała
Niewiele brakowało, by sonda kosmiczna OSIRIS-REx wysłana po próbki na asteroidę Bennu została przez nią pochłonięta.
Przemek Berg
19 lipca 2022
Kosmos
Tańczące galaktyki, umierające gwiazdy, planety przyjazne życiu – Webb przesyła pierwsze obrazy
NASA odsłania właśnie pierwsze, spektakularne obrazy prastarego Wszechświata zebrane przez aparaturę teleskopu kosmicznego Webba. Jak na nie patrzeć? Co przedstawiają? Jakie mają znaczenie dla nauki? Opowiada o tym dla pulsara Łukasz Tychoniec, astrofizyk z Europejskiego Obserwatorium Południowego (ESO) w Garching w Niemczech.
Łukasz Tychoniec
12 lipca 2022
Kosmos
Rakiety latają, ale też spadają, głównie na południu
Mamy 10 proc. szans, że w ciągu dekady fragmenty pojazdów kosmicznych zabiją kogoś na Ziemi. Można tego uniknąć, ale to kosztuje.
Marcin Rotkiewicz
12 lipca 2022
Kosmos
James Webb: jest pierwsze zdjęcie wczesnego wszechświata
Jest pierwszy obraz wczesnego Wszechświata wykonany w podczerwieni w ciągu jednego dnia pracy James Webb Space Telescope.
pulsar
12 lipca 2022
Kosmos
Rzodkiewnikowi nie najgorzej w księżycowej glebie
W próbkach zwietrzeliny, którą przywieźli na Ziemię astronauci z misji Apollo 11, Apollo 12 i Apollo 17, umieszczono nasiona bliskiego krewnego kalafiora i kapusty.
Andrzej Hołdys
1 lipca 2022
Wiedza i Życie z dnia 1 lipca 2022
Żyzny księżyc
Kosmos
Galaktyki z samolotu
Teleskop obserwował kosmos w podczerwieni z wysokości 14 km nad Ziemią.
(WŚ)
1 lipca 2022
Wiedza i Życie z dnia 1 lipca 2022
Galaktyki z samolotu
Kosmos
Niewidzialni władcy galaktyk
Nowe obserwacje odległych gwiezdnych wysp pokazują, że ewolucją takich obiektów rządzą supermasywne czarne dziury rezydujące w ich centrum.
(WŚ)
1 lipca 2022
Wiedza i Życie z dnia 1 lipca 2022
Niewidzialni władcy galaktyk
Kosmos
Teleskop horyzontu zdarzeń
Aby wykonać zdjęcie czarnej dziury z centrum naszej galaktyki, wykorzystano połączone siły kilkunastu teleskopów.
Weronika Śliwa
1 lipca 2022
Wiedza i Życie z dnia 1 lipca 2022
Teleskop horyzontu zdarzeń
Kosmos
Szybkie błyski radiowe: eksplozje ekscytujących możliwości
Przykuły uwagę naukowców dopiero dwadzieścia lat po ich odkryciu. Wciąż niewiele o nich wiadomo. Jest już jednak cel, do którego można je wykorzystać: opracowanie mapy materii w całym Wszechświecie.
Adam Mann
1 lipca 2022
Scientific American z dnia 1 lipca 2022
Intrygujące kosmiczne wybuchy
« poprzednia
1
...
4
5
6
...
11
następna »
Reklama
Reklama
Reklama
Reklama
Reklama