Zazwyczaj to Ocean Spokojny decyduje o tym, czy Australię nawiedzą latem ulewy, czy też rozgrzeją ekstremalne fale gorąca. Okazuje się, że może też być na odwrót.

W serii eksperymentów odtworzono warunki panujące głęboko w skorupie ziemskiej. Wiemy już, jakim minerałom nie zawdzięczamy swojego istnienia.

Alfa-amanityna to jedna z najgroźniejszych toksyn spożywczych. Do tej pory brakowało na nią odtrutki. Obiecujące wydaje się odkrycie badaczy z Chin.

Jest ich dwukrotnie więcej niż sugerowały wcześniejsze pomiary. A to jeszcze nie koniec.

Mocz góralków, lepki i gęsty jak melasa, szybko twardnieje na powietrzu; zanim to nastąpi, przyklejają się doń ziarna pyłków i drobinki sadzy, pozwalając badaczom ustalić, kiedy rosły określone gatunki roślin i kiedy szalały pożary. A także, na podstawie zachowanych w skale izotopów, ocenić natężenie opadów i panującą dawniej temperaturę.

Tytułowe pytanie intrygowało od lat Larsa Chittkę, profesora biologii z Queen Mary University of London, autora wydanej w 2022 r. książki „Umysł pszczoły” („The Mind of a Bee”). Niedawno wraz ze swym zespołem (do którego należy Amelia Kowalewska, absolwentka Uniwersytetu Gdańskiego) wymyślił i przeprowadził proste i pomysłowe doświadczenie, którego rezultat zdaje się wskazywać na możliwość pozytywnej odpowiedzi.

Gdy nadchodzi pora ucztowania, humbaki kierują się ku najdalszym krańcom Ziemi. Mają plan. Nie jest skomplikowany: długo jeść. Korzyściami mogą – jak się okazuje – podzielić się z zagrożonymi gatunkami.

Boczniaki ostrygowate używane są w kuchniach całego świata, lecz nie wchodzą w skład menu głodnych robaków – gdyż te smaczne grzyby same je zabijają i pożerają na potęgę. Teraz naukowcy wreszcie dowiedzieli się, jak to robią.

Przez miliardy lat świat materii ożywionej milczał, a jedyne dźwięki, jakie rozlegały się na naszej planecie, były szumem fal i wiatru. Potem pojawiły się głosy zwierząt. Skamieliny pomagają nam śledzić historię tego procesu.

Badanie rekonstrukcji organów u innych gatunków być może ułatwi naukowcom zrozumienie, w jaki sposób ciało ludzkie samo się naprawia i leczy.

Sięgają po nie detektywi, geofizycy, geolodzy, archeologowie i oczywiście także biolodzy. Te drobiny – z pozoru delikatne – w rzeczywistości są niemal niezniszczalne.

Pięć wielkich erupcji w późnym średniowieczu doprowadziło do spadku temperatur na Ziemi.

Pod względem efektywności zapylania pszczoły nie mogą się równać z ćmami.

Udało się zarejestrować ultradźwięki emitowane przez rośliny w sytuacjach zagrożenia, a następnie obniżyć ich częstotliwość tak, by ludzie mogli posłuchać, co ma do powiedzenia flora naszego świata.

Dwa gatunki występujące w tropikalnych lasach Papui-Nowej Gwinei wydzielają silną toksynę.

Podczas największego w dziejach Ziemi spadku temperatur życie przetrwało w oceanicznych oazach.

Gwałtowny rozwój genomiki skutkuje przyrostem danych, które trudno ogarnąć wspólnym spojrzeniem. Badacze ssaków stworzyli więc Zoonomię, konsorcjum naukowe, które złagodzi skutki tej klęski urodzaju. Są pierwsze wyniki.

Od półtora miesiąca wierzchnie warstwy oceanów są o wiele cieplejsze od normy – informują satelity. Naukowcy nie potrafią podać przyczyny.

Kurom czy świniom wystarczy kilka pokoleń życia bez kontaktu z człowiekiem, by powrócić do prakorzeni. A zwierzętom domowym?

Halothiobacillus neapolitanus wykorzystuje zalety fotosyntezy lepiej od roślin. Strukturę, dzięki której to robi, udało się przenieść do tytoniu.

Bieda zaborów uczyniła ze środkowej Wisły oazę dzikości. Dziś zagrażają jej ministrowie, turyści, lisy i gatunki inwazyjne. Bez pomocy utraci swój unikatowy na skalę europejską charakter – twierdzą Monika i Dariusz Bukacińscy, którzy od prawie 40 lat badają i chronią tamtejsze ptaki.

Naukowcy dokonali zaskakującego odkrycia wykorzystując tunel aerodynamiczny do przebadania migrującego stada ptaków śpiewających.

Niektóre fragmenty układu nerwowego organizmów z typu Ctenophora zbudowane są z neuronów połączonych ze sobą w wielokomórkowy twór zwany syncytium. Jego zlane podjednostki komunikują się ze sobą inaczej niż u pozostałych zwierząt.

Kiedyś w końcu wyginiemy jako gatunek. A razem z nami nasze psy, koty, krowy, kurczaki, szczury i pchły. Ale coś zostanie. Co? Ha, dobre pytanie.

Intrygujące rozwiązanie zaproponował Eli Yablonovitch, fizyk z University of California w Berkeley. Czy rzeczywiście Ziemię można ochłodzić w tak prosty sposób?

Im cieplejsza Ziemia, tym popularniejsza idea szybkiego schładzania planety, którą niedawno naukowcy uważali za szaleństwo.

Tak uważają naukowcy, którzy zrekonstruowali zmiany kształtu linii brzegowej wyspy w ciągu ostatniego tysiąca lat.

Drobiazgowe opisy zaćmień Księżyca pomagają lepiej odtworzyć chronologię okresów wzmożonej aktywności wulkanicznej na Ziemi.

Komórki jajowe Anoplolepis gracilipes mogą być „naprawdę” zapłodnione i dawać królowe lub robotnice albo „prawie” zapłodnione i zapoczątkowywać samców.

Jeśli stężenie dwutlenku węgla w atmosferze nadal będzie rosło, wydajność jednej z dwóch głównych pomp tłoczących tlen w głębiny może spaść o ok. 40 proc.

Małże słodkowodne mają interesujący sposób na to, by ich potomstwo w komfortowych warunkach dożyło dorosłości.

Ponad pół kilometra na dobę – w takim tempie cofał się olbrzymi lądolód skandynawski, który wcześniej przez dziesiątki tysięcy lat zajmował pół Europy. To była prawdziwa rzeź lodu – mówią autorzy badań opublikowanych w „Nature”.

Kwitnące jeżyny są częściej odwiedzane przez dziennych zapylaczy. Sprawniejsza i wydajniejsza praca jest jednak wykonywana nocą.

Z zimowego odrętwienia budzą się właśnie traszki – drobne, nieco zapomniane, ale fascynujące płazy. Ruszają w stronę wody, by wziąć udział w niezwykłym spektaklu.

Pod koniec prekambryjskiego glacjału niektóre obszary oceanu pozostawały rozmarznięte. W tych rejonach prawdopodobnie mogły funkcjonować organizmy fotosyntetyzujące.

W ciągu zaledwie dwóch dekad ptaki znalazły sobie nowe letnie kwatery w miejscu odległym o 1000 km od poprzedniego.

Pokryte przyssawkami ramiona ośmiornicy mogą działać tak, jakby każde z nich zawierało częściowo niezależny minimózg. Każde ramię zbiera informacje sensoryczne, które kierują jego poruszaniem się – a także poruszaniem innymi ramionami – bez konsultowania się z obszarami zasadniczego mózgu.

Niezwykła strategia obronna samców os

Głęboko sięgające korzenie Archaeopteris absorbowały z zalegających niżej skał cenne pierwiastki, takie jak fosfor, a potem, rozkładając się, przyczyniały się do powstawania bogatej w minerały gleby. Od czasu do czasu wielkie masy tych gleb spływały do jezior i mórz, gdzie ta nagła dostawa życiodajnego fosforu wywoływała zabójcze zakwity glonowe prowadzące do usuwania tlenu z wody.

Nowe badanie uzmysławia potencjalnie ogromne konsekwencje małych zmian ewolucyjnych. Trudno sobie wyobrazić, jak wyglądałaby planeta i żyjące na niej gatunki bez odpornych na suszę roślinnych rurek.

„Worki powietrzne” powstały w trakcie ewolucji wielokrotnie

Gospodarka o obiegu zamkniętym tworzywami sztucznymi będzie wymagała skoordynowanych wysiłków w zakresie zwiększenia recyklingu, bardziej przemyślanego projektowania i planowania, przejścia na zasoby odnawialne i zaprzestania produkcji przedmiotów jednorazowego użytku

Prawdziwa transformacja „plastikowej” gospodarki nastąpi wtedy, gdy zaczniemy produkować mniej tworzyw sztucznych.

Choć często deprecjonowany jako niewystarczający, proces ten pozostaje kluczem do szybkiego przejścia do gospodarki o obiegu zamkniętym – przekonuje Sarah King.

Nie ma szybkich i łatwych rozwiązań trwającego obecnie globalnego kryzysu związanego z odpadami elektronicznymi, lecz połączenie rozwiązań technicznych i politycznych może przyczynić się do ograniczenia szkód.

Aby zatrzymać katastrofę, trzeba pilnie naprawić cykle krążenia wody w przyrodzie, które nasza cywilizacja poważnie zaburzyła.

Rośnie liczba rafinerii przetwarzających biomasę w energię. Trzeba jednak bacznie obserwować, czy rośliny energetyczne rzeczywiście przyczyniają się do zwiększenia zawartości węgla w glebie.

Powinniśmy zrobić coś więcej, niż tylko ograniczać szkody, i przejść od redukowania zużycia materiałów, emisji, ilości odpadów do projektowania budynków oczyszczających powietrze i zwiększających poziom bioróżnorodności.

Z pomocą chemii można przetworzyć celulozę wydobytą z wyrzuconej odzieży na nowe włókna tekstylne.

Pierwszy raz dostrzegłam związki między samicami zwierząt w 2021 roku, kiedy badałam Cookie – starą lwicę z ogrodu zoologicznego w Los Angeles. Po operacji serce lwa bije w sposób bardzo przypominający serce człowieka po takim samym zabiegu. Czyste stuk-puk, stuk-puk, przenoszone przez stetoskop, który przycisnęłam do wielkiej, pokrytej futrem piersi Cookie, było uspokajające. Oznaczało, że nie doszło do nawrotu niebezpiecznego gromadzenia się płynu, który usunęliśmy z worka otaczającego jej serce.

Został odnaleziony w ramach obywatelskiego projektu.

Huang He wiele razy próbowano ujarzmić, mimo to wciąż była niebezpieczna. W świetle najnowszych badań, opublikowanych w lutym w „Science Advances”, należałoby raczej napisać, że zabijała właśnie dlatego, że chciano ją okiełznać.

Ich fundamentem jest podobne spojrzenie na świat.

Ucieczka deszczu i ekspansja pustyń zmusiły naszych przodków do stworzenia pierwszych wielkich cywilizacji starożytności. Kto by pomyślał, że odpowiada za to chybotliwa oś Ziemi.

Ogień jest z jednej strony niszczycielski, z drugiej życiodajny. Od zarania dziejów pożary istotnie kształtowały środowisko lądowe na Ziemi.

Spiżarnie to miejsca czasowego składania pokarmu. Pozwalają one zwierzętom uzupełnić zasoby energetyczne w czasie głodu, a także dozować pokarm w okresie jego nadmiaru.

Na półkuli północnej jest znacznie więcej lądów niż na południowej. A one odbijają średnio znacznie większą część promieniowania słonecznego, które na nie pada, aniżeli oceany.

„Nawet w ciszy pojawiają się dźwięki, które niosą ze sobą informacje” – mówi Lilach Hadany, biolożka ewolucyjna z Tel Aviv University. To jedna z głównych autorek badań, których wyniki opublikowało „Cell”.

Próbki DNA, które owady przynoszą do ula, mogą w przyszłości posłużyć do diagnozowania stanu zdrowia aglomeracji.

Rapaza viridis połyka glony, ale potrafi ich efektywnie strawić. Za to przejmuje ich chloroplasty.

Wodne ślimaki potrafią zatrzymać w pamięci wiele okoliczności i szczegółów naraz.

Przybysze z innych stron może i jedzą owoce, ale już ich nasiona roznoszą inaczej. Nie mogą więc odpowiednio pomóc roślinom w rozrodzie.

Do tej pory uważano, że H2O dotarła na nasz glob dzięki planetoidom powstałym za linią śniegu. Wydaje się, że ta hipoteza właśnie upadła.

Paradoksalne i tragiczne napięcie między wiedzą o kryzysie klimatycznym a niechęcią do podjęcia właściwych działań, stało się nieznośnym elementem rzeczywistości.

U owadów zidentyfikowano receptor Alka. Osobniki, u których go „wyłączono”, zjadały produkty, które były dla nich niebezpieczne.

Kolory Bombina variegata wyraźnie wskazują, że jest to płaz toksyczny. Jego naturalni wrogowie – zaskrońce – nie zawsze jednak dają się odstraszyć.

W powietrzu pojawił się chlor, który stanowi zagrożenie dla warstwy chroniącej nas przed nadmiernymi dawkami promieniowania ultrafioletowego.

Połowa gazów cieplarnianych emitowanych przez globalny system żywnościowy pochodzi z produktów, które tracimy.

Obserwacje bawiących się naczelnych miały pomóc naukowcom zrozumieć, dlaczego ludzie lubią się odurzać. Nie udało się.

Permski owad o nazwie Tillyardembia był zapewne zainteresowany pyłkiem jako pokarmem. Wygląda jednak na to, że robił z nim coś więcej.

Znaczenie miały tu także bogate w żelazo okruchy mineralne – stwierdzili naukowcy z University of Leeds.

Ponad prawdziwymi rzekami płyną rzeki atmosferyczne, czyli miliony ton pary wodnej. Naukowcy odkryli ich znaczenie dla naszych przodków.

Układ nerwowy muszek sprawnie integruje doznania zmysłowe, dzieli zadania między półkule mózgowe i poświęca wiele uwagi procesom uczenia się.

Uprzywilejowana kasta mrówek infiltruje gniazda i skłania robotnice do uległości oraz opieki.

Naukowcy uzyskali pierwszy mocny dowód, że wiedza rozprzestrzenia się „kulturowo” w koloniach owadów społecznych.

Ryby ciernikowate zachowują się inaczej, kiedy są same i gdy przebywają w grupie. Supresja indywidualnych cech pozwala osiągnąć korzyść zarówno grupową, jak i osobistą.

W Somalii, gdzie ludzie balansują na krawędzi przetrwania, wzrost średniej temperatury o 1°C doprowadził do załamania się produkcji rolniczej.

W kulturze anglosaskiej te notatki z podpatrywania ptaków ustawia się na półce z arcydziełami. A gdyby autor pożył dłużej, miałby szansę stać się ważną postacią coraz bardziej opierzonego ruchu ochrony przyrody.

Sposób na to, żeby drzewa efektywniej wychwytywały dwutlenek węgla, zaproponowała biotechnologiczna firma Living Carbon. Do połowy przyszłego roku planuje zasadzić nawet 5 mln sadzonek.

Gatunki, które nie interesowały się swoim potomstwem, nie miały szans stać się „inteligentne”.

Naukowcy znaleźli je w trakcie badań potoków, jezior, rzek i stawów oraz fontann od Zakopanego po Mikołajki.

Propatagium – struktura, bez której współczesne ptaki nie byłyby w stanie latać – pojawiła się u ich dawnych raczej uziemnionych przodków.

Niczym surferzy śmigający po wielkich falach oceanicznych lub odważni meteorolodzy, ptaki z Morza Japońskiego celowo kierują się ku potężnym (i niebezpiecznym) cyklonom tropikalnym.

Wielka kula żelaza w środku Ziemi przestała w końcu wirować szybciej niż reszta globu?

Grzyb paraliżuje swoje ofiary związkiem zaliczanym do ketonów, który służy mu także do komunikacji.

W centralnej części Indii odnaleziono w jednym miejscu kolonię lęgową tytanozaurów.

Więź łącząca ludzi z ewolucyjnymi krewnymi nie wygasła.

Czy można żywić te zwierzęta tylko pokarmem pochodzenia roślinnego? Kiedy powinny jeść więcej? Co właściwie jest w karmie dla zwierząt? Jakie znaczenie ma jej rodzaj dla środowiska?

Niektóre gatunki mają przerośnięte pewne części ciała. Jak do tego dochodzi i do czego się przydaje?

Delikwent o imieniu Kali, palczak z Duke Lemur Center, ma – jak twierdzą naukowcy – wątpliwy zaszczyt zostania pierwszym przedstawicielem swojego gatunku, którego kamera przyłapała na tej dość obrzydliwej czynności.

Poza opabinią póżnokambryjskie wymierania przeżyło też parę innych kambryjskich osobliwości, choć wciąż nie wiemy, jak im się to udało i dlaczego później wymarły.

W mediach coraz częściej pojawiają się informacje o ekstremalnych zjawiskach pogodowych. Przywykamy do silniejszych huraganów, tornad czy wirów polarnych, ale skrajności atmosferyczne mogą stać się jeszcze bardziej dziwaczne – tak jak nadawane im nazwy.

Inwazyjne pytony birmańskie pełzające w regionie Everglades na Florydzie zjadają prawie wszystko, co wpadnie im w paszczę – a jest tego dużo. Wraz ze wzrostem liczby węży gwałtownie spada populacja małych ssaków, ale większe zwierzęta też nie są bezpieczne. Zauważono pytony połykające w całości aligatory i jelenie wirginijskie. Jak węże z paszczą szerokości kilku cali mogą pożreć coś tak wielkiego?

Dobierając słowa i przykłady w taki sposób, aby odnosiły się do ludzkich priorytetów, można zbudować poparcie dla proklimatycznych rozwiązań.

Gdyby wszystkie żyjące dziś organizmy nagle zakończyły życie, tylko około 1% z nich miałby szanse pozostać w stanie kopalnym i nie dotyczy to miękkich tkanek, które zachowują się znacznie rzadziej. Tymczasem to one dostarczają kluczowych informacji na temat biologii i ewolucji. Dlaczego udaje się czasem znaleźć skamieniałe jelita, ale nigdy nie odkryto kopalnych nerek?

Zagadka pozostawała nierozwiązana od 2015 roku, kiedy to prawie 10% pozornie zdrowego lasu namorzynowego wzdłuż wybrzeża Zatoki Carpentaria w północnej Australii nagle obumarło.

U Eukaryota, czyli organizmów, których komórki posiadają jądra komórkowe DNA wraz z wyspecjalizowanymi białkami zwanymi histonami tworzy chromatynę i. U bakterii tak się nie dzieje. Ten dogmat właśnie upada.

W toku ewolucji teropody mogły spowalniać i przyspieszać tempo wzrostu albo wydłużać i skracać czas jego trwania.

Przeprosiny są kosztowne. Muszą więc mieć duże znaczenie ewolucyjne. I to nie tylko dla ludzi.