Środowisko
El Niño utrudnia Puszczy Amazońskiej pracę na rzecz klimatu
Roślinność wyłapuje ponad jedną czwartą emitowanego przez nas dwutlenku węgla. W ten sposób hamuje – do spółki z oceanami – tempo globalnego ocieplenia. Szczególną funkcję pełni w tym bilansie największy ziemski las. Dlatego wyniki badań, które publikuje dziś „Nature Climat Change”, trzeba potraktować jak sygnał ostrzegawczy.
Andrzej Hołdys
4 września 2023
Środowisko
Z Teksasu i Oklahomy do Tennessee i Kentucky. Tworzy się nowa Aleja Tornad
Przemieszczenie się tej trasy na wschód jest czymś więcej niż ciekawostką meteorologiczną. To zmiana o poważnych konsekwencjach.
Mark Fischetti
1 września 2023
Scientific American z dnia 1 września 2023
Nowa Aleja Tornad
Środowisko
Milion zasuszonych roślin i grzybów z 8 milionów. Tak działa Royal Botanic Gardens Kew
Każdy okaz dostarcza kluczowych informacji o tym, co rosło w konkretnym miejscu w określonym czasie. Informacje te pozwalają monitorować rozmieszczenie roślin na danym obszarze, pomagając zrozumieć, jak zmienia się klimat naszej planety i jak powinniśmy się do tych zmian adaptować, żeby zapewnić bezpieczeństwo żywnościowe przyszłym pokoleniom.
Elżbieta Wieteska
1 września 2023
Scientific American z dnia 1 września 2023
Wielka inwentaryzacja
Środowisko
Planeta źle znosi marnowanie żywności
Około jedna trzecia gazów cieplarnianych emitowanych przez człowieka ma swoje źródło w systemie produkcji i konsumpcji żywności, ale do tej pory nie policzono dokładanie, jaki jest w tym udział utraconych lub wyrzuconych produktów spożywczych. Tym razem naukowcy prześledzili cały cykl życiowy wybranych produktów, aby sprawdzić, jaka emisja gazów cieplarnianych towarzyszy ich uprawie, transportowi i dystrybucji.
Deepa Padmanaban
1 września 2023
Scientific American z dnia 1 września 2023
Żadnych resztek!
Środowisko
Płonące pola pod Włochami niepokoją badaczy
Naukowcy opublikowali w „Nature Communications” wyniki badań poświęconych najniebezpieczniejszemu, zdaniem wielu ekspertów, wulkanowi europejskiemu.
Andrzej Hołdys
1 września 2023
Scientific American z dnia 1 września 2023
Wybuchowe Włochy
Środowisko
Wyjście na ląd
Jakim zwierzętom wodnym się to udało? Czy wiemy już wszystko o ich ewolucji?
Radosław Kożuszek
1 września 2023
Scientific American z dnia 1 września 2023
Wyjście na ląd
Środowisko
Roślinne przeprowadzki, czyli w wodzie żyje się łatwiej
Chociaż zasiedlenie lądów przez rośliny było wielkim sukcesem ewolucyjnym, część z nich powróciła do środowiska wodnego. Zyskały nie tylko możliwość przemieszczania się, ale także korzystania z tego, co daje woda.
Mariola Rabska
1 września 2023
Scientific American z dnia 1 września 2023
Rośliny na fali
Środowisko
Pustynne zwierzę z Arktyki
Historia wielbłądów, nie tylko ta najnowsza, zaskakuje. Zwierzęta symbolizujące spalone słońcem pustynie zamieszkiwały kiedyś Arktykę. Są niezwykle odporne na odwodnienie. Ich mleko robi teraz karierę, a futro i skóra inspirują technologów.
Ewa Nieckuła
1 września 2023
Scientific American z dnia 1 września 2023
Pustynne zwierzę z Arktyki
Reklama
Środowisko
Wieloryby: Islandia już nie zabija, ale inne zagrożenia nie zniknęły
Czy płetwale różnych gatunków, humbaki, wale szare, wale grenlandzkie, walenie południowe, japońskie i biskajskie oraz kaszaloty (jedyne zębowce w tym towarzystwie) mają szansę odbudować swoją populację? Eksperci powątpiewają.
Andrzej Hołdys
1 września 2023
Scientific American z dnia 1 września 2023
Wieloryby powracają, ale nie wszystkie
Środowisko
Jak ćmy udowadniają swoją męskość?
Na trop nietypowego zjawiska wpadli badacze z North Carolina State University (USA), przyglądając się zwyczajom godowym ciem uznawanych za szkodniki roślin.
Katarzyna Kornicka-Garbowska
1 września 2023
Wiedza i Życie z dnia 1 września 2023
Owadzie feromony
Środowisko
Ogromny pradawny wieloryb
Czy było to najcięższe zwierzę w historii Ziemi?
(WŚ)
1 września 2023
Wiedza i Życie z dnia 1 września 2023
Ogromny pradawny wieloryb
Środowisko
Wieczna zmarzlina zniknie w ciągu wieku, czyli powrót do pliocenu
3 mln lat temu, gdy poziom gazów cieplarnianych był podobny do dzisiejszego, wieczna zmarzlina miała dziesięć razy mniejszą powierzchnię niż dziś – ustalili badacze. Ich zdaniem dalszy wzrost temperatur spowoduje powtórkę tej sytuacji.
Andrzej Hołdys
29 sierpnia 2023
Środowisko
Chroniąc różnorodność ziemniaka, ratujemy ludzi
W ziemniakach z Andów naukowcy odkryli białko chroniące przed chorobą, która kiedyś zdziesiątkowała uprawy tej rośliny i doprowadziła do Wielkiego Głodu w Irlandii.
Wojciech Mikołuszko
25 sierpnia 2023
Środowisko
Nie hamują, a przyspieszają zmiany klimatyczne. Offsety węglowe nie działają
Instrument finansowy, który miał zredukować emisje gazów cieplarnianych poprzez sadzenie lub ochronę lasów tropikalnych, może się przyczyniać do nasilenia globalnego ocieplenia – alarmują naukowcy w „Science”.
Andrzej Hołdys
24 sierpnia 2023
Środowisko
Co człowiek zniszczył, teraz chce naprawić. Czy zdąży przed potopem?
Poziom mórz idzie w górę. Poziom gruntu – w dół. Setki milionów mieszkańców wybrzeży wkrótce staną przed wyborem: wycofać się w głąb lądu czy zabarykadować na brzegu.
Andrzej Hołdys
23 sierpnia 2023
Środowisko
Metanożerne bakterie pomogą zatrzymać globalne ocieplenie
Nawet 240 mln ton metanu nie przedostanie się do atmosfery do 2050 r., jeśli bakterie Methylotuvimicrobium buryatense 5GB1C spełnią pokładane w nich nadzieje.
Wojciech Mikołuszko
22 sierpnia 2023
Reklama
Środowisko
Niska temperatura wzmaga apetyt
I wiadomo już dlaczego. Odkryto włącznik żerowania – grupę neuronów stojącą na straży bilansu energetycznego.
Marta Alicja Trzeciak
21 sierpnia 2023
Środowisko
Pulsar radzi: Tępcie obce nawłocie! Koście, tnijcie, kopcie, rwijcie
To te żółte, wysokie kwiaty rosnące w całej Polsce wzdłuż dróg, w ogrodach, na skarpach rowów melioracyjnych, skrajach łąk, na tzw. nieużytkach i działkach budowlanych czekających na rozpoczęcie inwestycji.
Jędrzej Winiecki
19 sierpnia 2023
Środowisko
Uśmiech eskulapa. Żeby przetrwać, ten niezwykły wąż potrzebuje opieki
Jest najrzadszym przedstawicielem rodzimych gadów – ma tylko kilka siedlisk w południowo-wschodniej Polsce. Ostatnio jego liczebność nieco wzrosła, ale bez dalszej pomocy ludzi ma niewielkie szanse na przetrwanie.
Krzysztof Potaczała
18 sierpnia 2023
Środowisko
Liczebność rzecznych bezkręgowców odbiła się od dna
To dobra wiadomość, ale jest też gorsza. Wzrost ich liczebności nastąpił ćwierć wieku temu, po czym się zatrzymał.
Piotr Panek
18 sierpnia 2023
Środowisko
Znikają lodowce, ale powstają azyle
Niezależnie od tego, który z tych wariantów ewolucji klimatu okaże się bliższy rzeczywistości, tereny ogołocone z lodu mogą stać się refugiami dla zagrożonych wyginięciem gatunków.
Andrzej Hołdys
17 sierpnia 2023
Środowisko
Łatwopalne trawy podbijają Hawaje
Tragiczny w skutkach pożar roślinności na wyspie Maui zwrócił uwagę na jeden z głównych czynników, które odpowiadają za atak żywiołu. Są nim dramatyczne zmiany w szacie roślinnej.
Andrzej Hołdys
16 sierpnia 2023
Środowisko
Odlot narodowy. Bociany zaskakują ornitologów
Bociany zebrały się do jesiennej wędrówki nawet kilkanaście dni wcześniej, niż chce wieloletnia średnia. Zamiast po połowie sierpnia zaczęły znikać już pod koniec lipca.
Jędrzej Winiecki
15 sierpnia 2023
Środowisko
Żonglujące protonami białka rządzą planetą
Enzymy przydatne w procesach trawienia i wytrawiania mają niebagatelne znaczenie dla obiegu tlenu i dwutlenku węgla na planecie. Odpowiadają za co najmniej jeden wielki przełom w jej dziejach.
Piotr Panek
15 sierpnia 2023
Reklama
Środowisko
Róbmy miłość, a nie wojnę – oto hasło małp hipisek
Samce muriki nie muszą ze sobą walczyć, by „zdobyć” samicę. Wystarczy, że mają wysoce zróżnicowane geny.
Marta Alicja Trzeciak
11 sierpnia 2023
Środowisko
Znamy najbliższego krewniaka naszych wewnątrzkomórkowych elektrowni
Żyją w morzu, lubią jod i noszą w sobie pamięć o jednym z najważniejszych wydarzeń w dziejach ewolucji życia na Ziemi. Mowa o dotychczas mało znanych bakteriach Iodidimonas.
Wojciech Mikołuszko
10 sierpnia 2023
Środowisko
Chrońmy i morze, i ląd, a uratujemy rafy
Niezwykle bogate w życie ekosystemy morskie cierpią dziś z powodu ocieplenia klimatu. Amerykański badacz James Gove podpowiada, jak im pomóc.
Wojciech Mikołuszko
9 sierpnia 2023
Środowisko
Plastik w morzach i oceanach: jest lepiej, ale nadal bardzo źle
Tysiące obserwacji przeanalizowali holenderscy naukowcy, by stwierdzić, że po oceanach dryfuje dziesięć razy więcej odpadów, niż sądziliśmy. Wskazali także głównego winnego.
Andrzej Hołdys
7 sierpnia 2023
Książki
Łódką po Łodzi i jeszcze dalej. Recenzja książki: Maciej Robert, „Rzeki, których nie ma”
„Bezrzeczność się po prostu nie opłaca w żadnym aspekcie” – stwierdza autor. Dziś niebezpiecznie się do niej zbliżamy. Ta książka nie jest jednak epitafium dla rzek. Jest dla nich hołdem.
Katarzyna Czarnecka
3 sierpnia 2023
Środowisko
Globalne ocieplenie rozmrozi „podróżników w czasie”
Symulacja wykonana przez międzynarodowy zespół badaczy pokazuje, konsekwencje dla ekosystemu mogą być katastrofalne.
Marta Alicja Trzeciak
3 sierpnia 2023
Środowisko
Katalog mózgów
Każdy chciałby zajrzeć do głowy muszki owocówki. Proste mózgi tych owadów są nieocenionym obiektem badawczym dla neuronaukowców zajmujących się przetwarzaniem informacji i zarządzaniem zadaniami, a nowa, bezprecedensowo szczegółowa mapa połączeń mózgowych Drosophila melanogaster teraz to ułatwia.
Jordan Kinard
1 sierpnia 2023
Scientific American z dnia 1 sierpnia 2023
Katalog mózgów
Środowisko
Ślady stóp na zielonym piasku, czyli dlaczego plaże mają różne kolory
Oceany i morza są żywiołem wiecznie ruchliwym, podczas gdy lądy tworzą stabilny, sztywny fundament skalny. W efekcie brzegi to jeden z najbardziej zmiennych i dynamicznych krajobrazów na globie. A jest tych brzegów sporo na Ziemi.
Andrzej Hołdys
1 sierpnia 2023
Scientific American z dnia 1 sierpnia 2023
Planeta plaż
Reklama
Środowisko
Sprawiedliwy podział emisji
Niektóre kraje mają zbyt duży udział w globalnym budżecie CO2
Andrea Thompson
1 sierpnia 2023
Scientific American z dnia 1 sierpnia 2023
Sprawiedliwy podział emisji
Środowisko
Owady: ich inteligencja, nasze problemy etyczne
Potrafią liczyć, rozumieć pojęcia podobieństwa i różnicy, uczyć się złożonych zadań, a także mieć rozeznanie co do wymiarów swojego ciała, co u ludzi wiąże się ze świadomością. To przynosi fascynujące pytania o źródła złożonych procesów poznawczych.
Lars Chittka
1 sierpnia 2023
Scientific American z dnia 1 sierpnia 2023
Życie wewnętrzne owadów
Środowisko
Zabójcze upały. Czego możemy się nauczyć od Amerykanów?
Ekstremalne upały zabijają w USA więcej osób niż łącznie huragany, tornada i powodzie.
Terri Adams-Fuller
1 sierpnia 2023
Scientific American z dnia 1 sierpnia 2023
Nie tylko dyskomfort
Środowisko
Woda spod wody to ratunek dla regionów zagrożonych suszą
Rybacy z Florydy w XIX w. od czasu do czasu informowali o natknięciu się na „bąble” słodkiej wody. Przypuszczali, że uciekały one ze szczelin spod dna morskiego (ponieważ słodka woda jest lżejsza od słonej, wypływa na powierzchnię morza). Czasami tej wody było tyle, że ludzie mogli jej się napić. Dziś tym tematem zajmują się naukowcy.
Rob L. Evans
1 sierpnia 2023
Scientific American z dnia 1 sierpnia 2023
Słodka woda spod morza
Środowisko
Wolność skrzeczy, czyli jak papugi zostają mieszczuchami
Ich zdolność do przetrwania w przekształconym przez nas środowisku uświadamia, jak niezwykłe są to ptaki i dlaczego trzeba ja chronić w ich naturalnych ekosystemach, zarazem mając baczenie na potencjalne negatywne konsekwencje związane ze wzrostem populacji papug introdukowanych
Ryan F. Mandelbaum
1 sierpnia 2023
Scientific American z dnia 1 sierpnia 2023
Inwazja papug
Środowisko
Płomienie jak zombie
Nieoczekiwana przyczyna podziemnych pożarów
Rachel Berkowitz
1 sierpnia 2023
Scientific American z dnia 1 sierpnia 2023
Płomienie jak zombie
Środowisko
Ewolucyjne piruety
Jak naczelne bawią się rzeczywistością
Shayla Love
1 sierpnia 2023
Scientific American z dnia 1 sierpnia 2023
Ewolucyjne piruety
Środowisko
Pachnie zwycięstwem, czyli jak murówki zwyczajne oceniają rywali
W świecie zaciekłej rywalizacji pozyskanie informacji o przeciwniku to kwestia życia i śmierci. Pewna pospolita jaszczurka zwana murówką zwyczajną opracowała niezwykle sprytną taktykę.
Saugat Bolakhe
1 sierpnia 2023
Scientific American z dnia 1 sierpnia 2023
Pachnie jak zwycięstwo
Reklama
Środowisko
Jedzenie owadów otworzyło wczesnym ssakom wrota do kulinarnego skarbca
Przed z górą 220 mln lat, kiedy dinozaury zaczynały dopiero stawiać pierwsze kroki, ssaki ewoluowały z grupy małych, podobnych do łasic gadów zwanych cynodontami. Jak pokazują nowe badania, nie można wykluczyć, że ich późniejsze sukcesy ewolucyjne były związane z narzuconą im wtedy przez wymogi środowiska owadzią dietą.
Riley Black
1 sierpnia 2023
Scientific American z dnia 1 sierpnia 2023
Chrupiąc insekty
Środowisko
Witajcie w kurniku. O niezwyczajnym życiu zwyczajnych ptaków
Nasza relacja z kurami zaczęła kształtować się pomiędzy 1650 a 1250 r. p.n.e. w Tajlandii. Według naukowców miejscowe uprawy zbóż – prosa i ryżu – odegrały kluczową rolę w ich udomowieniu. Dzikie ptactwo, wabione łatwo dostępnym pokarmem, zbliżało się do ludzkich domostw, aż w końcu zagościło w nich na stałe.
Katarzyna Kornicka-Garbowska
1 sierpnia 2023
Wiedza i Życie z dnia 1 sierpnia 2023
Witajcie w kurniku
Środowisko
Wielka rola małych organizmów, czyli dzięki komu gleba jest magazynem węgla
Tworzenie się materii organicznej w glebie jest wynikiem nieustannej aktywności jej mieszkańców. Rola tych różnych grup staje się coraz jaśniejsza, ale naukowcy wciąż walczą o połączenie cegiełek wiedzy w bardziej ogólny obraz.
Justyna Jońca
1 sierpnia 2023
Wiedza i Życie z dnia 1 sierpnia 2023
Wielka rola małych mieszkańców ziemi
Środowisko
Hunga Tonga: pyły, gazy i chmura, jakiej jeszcze nie było
Była to najpotężniejsza burza, jaką kiedykolwiek zarejestrowano na Ziemi. Trwała przez wiele godzin, a w fazie największej intensywności pojawiało się w niej ponad 2600 piorunów na minutę.
Andrzej Hołdys
1 sierpnia 2023
Wiedza i Życie z dnia 1 sierpnia 2023
Wulkan gromowładny
Środowisko
Jednokomórkowce wprawiły w ruch kontynenty
Mogło się to zdarzyć 2,7– 2,5 mln lat temu, chociaż zdaniem części ekspertów stało się to nawet 0,5 mld lat wcześniej. Dlaczego płyty litosfery zaczęły wędrować?
Andrzej Hołdys
1 sierpnia 2023
Wiedza i Życie z dnia 1 sierpnia 2023
Bakterie wprawiły w ruch kontynenty
Środowisko
Dno oceanów dla górników
Od lipca tego roku państwa do spółki z firmami mogą się ubiegać o licencje na wydobycie minerałów z głębin oceanicznych.
(HOLD)
1 sierpnia 2023
Wiedza i Życie z dnia 1 sierpnia 2023
Dno oceanów dla górników
Środowisko
Pacyfik gorący i pełen tlenu
W miocenie tropikalne oceany, mimo wysokich temperatur, były dobrze natlenione.
(HOLD)
1 sierpnia 2023
Wiedza i Życie z dnia 1 sierpnia 2023
Pacyfik gorący i pełen tlenu
Środowisko
Beata Messyasz: W polskich jeziorach jest mikroplastik. Na szczęście, niewiele
– Nawet w zbiornikach położonych daleko od osiedli ludzkich, niewykorzystywanych rekreacyjnie, znajdują się włókna z ubrań i fragmenty opakowań – mówi hydrobiolożka prof. Beata Messyasz z Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu, współautorka pracy w „Nature”.
Wojciech Mikołuszko
30 lipca 2023
Reklama
Środowisko
Król jest ślepy. Co jeszcze dolega bieszczadzkim żubrom
Zaczyna im być ciasno. Wyrządzają szkody, ale przede wszystkim coraz częściej chorują. W dzikim środowisku tych zwierząt nie da się leczyć – trzeba je zabijać.
Krzysztof Potaczała
27 lipca 2023
Środowisko
Gra o tlen: podziemne mikroorganizmy lepsze niż amazońskie lasy
Żyjące głęboko pod powierzchnią drobnoustroje produkują tyle niezbędnego im pierwiastka, że mogą „dokarmiać” nim swoich sąsiadów.
Marta Alicja Trzeciak
27 lipca 2023
Środowisko
Powolna i ospała? Szybka i gwałtowna? Jaka była kambryjska eksplozja życia?
Cyrkony to minerały bardzo odporne na zniszczenie. Ich badanie przyniosło ciekawe konkluzje.
Andrzej Hołdys
26 lipca 2023
Środowisko
Niewinni truciciele, czyli komu i dlaczego szkodzą glony
Sezon kąpieliskowy to także czas doniesień medialnych o toksycznych zakwitach wód powodowanych przez sinice. Nie tylko one są jednak ich sprawcami.
Piotr Panek
21 lipca 2023
Środowisko
Skały przyspieszają dwie godziny przed wstrząsem
Naukowcy przeanalizowali – na podstawie danych GPS – pozycję ok. 3 tys. punktów geodezyjnych położonych w bezpośredniej bliskości ok. 100 silnych trzęsień ziemi. I odkryli rzecz intrygującą.
Andrzej Hołdys
20 lipca 2023
Środowisko
Dobrze mieć matkę po menopauzie. Przynajmniej dla samców orek
Widoczne na skórze tych waleni blizny to niemal wyłącznie skutek pogryzień przez inne orki. Niektóre osobniki mają ich mniej niż inne. Naukowcy sprawdzili dlaczego.
Wojciech Mikołuszko
20 lipca 2023
Środowisko
Rzekomy pomór drobiu w Polsce. Dziś nie ma powodu do paniki
Jak na razie potwierdzono tylko jedno ognisko tej choroby – w gospodarstwie w powiecie białostockim. Główny Lekarz Weterynarii poinformował, że wprowadzono wszystkie niezbędne środki kontroli.
Marta Alicja Trzeciak
20 lipca 2023
Środowisko
Psitakozaury miały powody, żeby bać się prassaka wielkości oposa
Nowa publikacja rzuca nowe światło na paleontologiczne odkrycia Polaka i Niemca sprzed kilku dekad.
Marta Alicja Trzeciak
18 lipca 2023
Reklama
Środowisko
Owocówki zawsze chcą więcej. I wiedzą, ile to jest
Umiejętności matematyczne muszek sprawdzili francuscy uczeni. Wskazali także, które komórki nerwowe są za nie odpowiedzialne.
Marta Alicja Trzeciak
18 lipca 2023
Środowisko
Roboty szpiegują morskie zwierzęta
Przez kamery umieszczone w oczach robota otrzymywaliśmy wgląd w to, co zwierzęta mogą myśleć. Mogliśmy poczuć ich osobowość, charakter – opowiadają twórcy serialu przyrodniczego BBC „Szpiedzy w oceanie”.
Wojciech Mikołuszko
15 lipca 2023
Środowisko
Ocean Arktyczny: ślepa uliczka pełna plastiku
– Za zaśmiecenie Arktyki odpowiadają regiony, które produkują najwięcej odpadów, a także globalne ocieplenie – mówi prof. Seung-Kyu Kim z Incheon National University w Korei Południowej.
Wojciech Mikołuszko
14 lipca 2023
Środowisko
Kraje rozwinięte niszczą lasy. Tyle że nie swoje
Zachód chroni swój drzewostan, ale wiele surowców importuje z tropików. To odbija się bardzo negatywnie na tamtejszych ekosystemach.
Marta Alicja Trzeciak
13 lipca 2023
Środowisko
Wszyscy jesteśmy jedną cierpiącą rodziną
Skazujemy na egzystencjalny ból zwierzęta przeróżnych gatunków. Jakim uniwersalnym narzędziem zważyć go i porównać?
Marta Alicja Trzeciak
12 lipca 2023
Podkast
Podkast 62. Małgorzata Grzegorzewska: U Szekspira raniąc Naturę, człowiek ranił świat
Jaką rolę w swoich dramatach wielki Anglik wyznaczał przyrodzie? Czy był „zielony” w dzisiejszym, czy tylko sobie współczesnym sensie? I ile jeszcze zniesie interpretacyjnych nadużyć? Rozmowa z prof. Małgorzatą Grzegorzewską, anglistką i szekspirolożką z Artes Liberales UW, autorką książek, m.in. „Scena we krwi”, „Kamienny ołtarz”, „Światłocienie”.
Karol Jałochowski
11 lipca 2023
Środowisko
Antropocen rozpoczął się od wielkich wybuchów
Międzynarodowa Komisja Stratygrafii wybrała miejsce najlepiej ilustrujące moment, w którym działalność człowieka stała się dominującym czynnikiem wpływającym na planetę. W ten sposób ustaliła również, kiedy rozpoczęła się nowa epoka geologiczna.
Agnieszka Krzemińska
11 lipca 2023
Środowisko
Życia nie da się powstrzymać, czyli przypadek komórki „minimalnej”
Jedni naukowcy pozbawili bakterię 45 proc. genów. Drudzy zadali pytanie, czy to wpłynie na jej ewolucję. Po obserwacji 2 tys. pokoleń właśnie ogłosili odpowiedź.
Wojciech Mikołuszko
11 lipca 2023
Reklama
Środowisko
Zagadkowy cykl geologiczny rządzi ewolucją życia w oceanach
Naukowcy przeanalizowali osady geologiczne w kilkudziesięciu miejscach na globie. Potwierdzili rewolucyjną tezę geofizyka Johna Tuzo Wilsona. Jedno związane z nią pytanie wciąż jednak pozostaje bez odpowiedzi.
Andrzej Hołdys
11 lipca 2023
Środowisko
Makaki uprawiające seks jednopłciowy też mają potomstwo
Jeden z argumentów wspierających tezę, że kopulacja z przedstawicielami tej samej płci miałaby być zachowaniem patologicznym, zbili właśnie naukowcy w „Nature Ecology and Evolution”.
Marta Alicja Trzeciak
10 lipca 2023
Środowisko
I sprawiedliwość dla wszystkich, czyli bez zmiany społecznej nie unikniemy katastrofy klimatycznej
Naukowcy spróbowali ustalić, jakie są granice Ziemi, ile i jakich zmian może jeszcze wytrzymać biofizyczny system planety. Tak powstała globalna teoria sprawiedliwości.
Edwin Bendyk
6 lipca 2023
Środowisko
Piętnasty ośmiotysięcznik w średniowieczu nagle zmalał. Czy górom grozi to dziś?
Naukowcy znaleźli ślady gigantycznego osuwiska skalnego, które pod koniec XII w. powstało w Himalajach.
Andrzej Hołdys
6 lipca 2023
Środowisko
Ocean Arktyczny: sprzątacz, którego przytłaczają śmieci
Mikroplastik kryje się w niezidentyfikowanych rezerwuarach – podejrzewali naukowcy z Korei Południowej. Mieli rację. I nie jest to dobra wiadomość.
Wojciech Mikołuszko
5 lipca 2023
Środowisko
Zakwity złotej algi: Mało optymistyczne wnioski z bardzo udanych eksperymentów
Dopóki nie przerwie się dopływu zanieczyszczeń, nawet udana rekultywacja będzie nietrwała. Tak wynika z raportu przygotowanego w związki z katastrofą ekologiczną Odry.
Piotr Panek
5 lipca 2023
Środowisko
Aby zbadać zdrowie stada delfinów, trzeba zmierzyć grzbiety
Informacje na temat zwierząt wolnożyjących najlepiej zbierać w sposób jak najmniej inwazyjny. Na przykład za pomocą drona.
Marta Alicja Trzeciak
4 lipca 2023
Środowisko
Zanieczyszczenie mórz? Pomóc mogą omułki jadalne
W wodzie morskiej unoszą się miliardy maleńkich cząstek plastiku, które zatykają rybom jelita, uszkadzają tkanki organizmów morskich i powodują spadek liczebności całych ich populacji. Dlatego naukowcy zastanawiają się, jak usunąć takie zanieczyszczenia.
Olga Orzyłowska-Śliwińska
1 lipca 2023
Wiedza i Życie z dnia 1 lipca 2023
Żywe biofiltry
Reklama
Środowisko
Raz na 26 s Ziemia wysyła sygnał sejsmiczny. Skąd on pochodzi?
Zagadkowy rytm odkrył na początku lat 60. XX w. Jack Olivier, geolog z Columbia University w Nowym Jorku. Dotychczas nie ustalono jego źródła.
Andrzej Hołdys
1 lipca 2023
Wiedza i Życie z dnia 1 lipca 2023
Tajemniczy puls Ziemi
Środowisko
Energia elektryczna nie służy pszczołom
Badacze z Universidad de Talca (Chile) postanowili sprawdzić, co dzieje się z owadami przebywającymi w pobliżu stalowych wież o wysokości 20 m, służących do podtrzymywania napowietrznych linii wysokiego napięcia.
Katarzyna Kornicka-Garbowska
1 lipca 2023
Wiedza i Życie z dnia 1 lipca 2023
Prąd i pszczoły
Środowisko
Gdzie można upchać mnóstwo dwutlenku węgla
Antropogeniczna emisja CO2 jest ogromna. Naukowcy nie od dziś myślą, jak sobie z nią radzić. Teraz w poszukiwaniu inspiracji zajrzeli pod wodę.
Andrzej Hołdys
1 lipca 2023
Wiedza i Życie z dnia 1 lipca 2023
Magazyny na dnie oceanów
Środowisko
Egzotyka w domu
Flesz.
Olga Orzyłowska-Śliwińska
1 lipca 2023
Wiedza i Życie z dnia 1 lipca 2023
Egzotyka w domu
Środowisko
Zagadki żywych klejnotów, czyli po co owadom jaskrawe kolory
Kiedyś pięknego czerwcowego dnia jechałem rowerem przez Las Kabacki w Warszawie. W pewnej chwili mój wzrok przyciągnął zielonozłoty połyskujący przedmiot leżący na ścieżce. Znalezisko okazało się niesamowite, ale i w pewnym stopniu makabryczne. Był to leżący na grzbiecie, pozbawiony nóg korpus kwietnicy okazałej!
Marek W. Kozłowski
1 lipca 2023
Wiedza i Życie z dnia 1 lipca 2023
Zagadki żywych klejnotów
Środowisko
Gniazda we wnętrzu Ziemi
Nie wszystkie ptaki budują gniazda na drzewach, w dziuplach czy na ziemi. Są też takie gatunki, które jaja składają w ciemnych jaskiniach, głębokich jamach, a nawet pod ziemią, w króliczych norach.
Radosław Kożuszek
1 lipca 2023
Wiedza i Życie z dnia 1 lipca 2023
Gniazda we wnętrzu Ziemi
Środowisko
Sztormy: będzie mniej, ale groźniejszych?
Z jednej strony słyszymy o nasilaniu się ekstremalnych zjawisk pogodowych i ich rosnącej mocy, z drugiej, że wszechocean staje się coraz bardziej płaski. Sprzeczność występuje tu co najwyżej na pierwszy rzut oka.
Przemysław Ziemacki
1 lipca 2023
Wiedza i Życie z dnia 1 lipca 2023
Sztorm
Środowisko
Co myśli wargatek sanitarnik widząc swoje zdjęcie
Ryba zwana także też czyścicielem założyła biznes w rafach koralowych, gdzie zajmuje się uwalnianiem od pasożytów znacznie większych od niego i wiecznie głodnych ryb. To niebezpieczne zajęcie wymagające doskonałych umiejętności społecznych.
Allison Parshall
1 lipca 2023
Scientific American z dnia 1 lipca 2023
Rybi Photoshop
Reklama
Środowisko
Groźne mikroplastiki
Nowe ustalenia badawcze pomagają satelitom śledzić coraz większe zanieczyszczenie oceanów
Lauren J. Young
1 lipca 2023
Scientific American z dnia 1 lipca 2023
Groźne mikroplastiki
Środowisko
Jasność widzę, jasność. Dlaczego gasną gwiazdy?
Zanieczyszczenie światłem mierzono z kosmosu, lecz satelity na orbicie nie rejestrują światła w taki sam sposób, jak ludzkie oko, zatem mogą nie dawać wyników odpowiadających temu, co widzimy z powierzchni Ziemi. Gdy ludzie patrzą na niebo, jaka jest zmiana jego jasności, którą postrzegają w miarę upływu czasu?
Phil Plait
1 lipca 2023
Scientific American z dnia 1 lipca 2023
Zanieczyszczony nieboskłon
Środowisko
Ulewy, śnieżyce, huragany – ile energii zyskały za sprawą zmiany klimatu?
Naukowcy potrafią to już oszacować niemal w czasie rzeczywistym dzięki tzw. metodom atrybucyjnym. Niestety przygotowywanie analiz jest coraz bardziej stresujące.
Lois Parshley
1 lipca 2023
Scientific American z dnia 1 lipca 2023
Ulewy, śnieżyce, huragany – ile energii zyskały za sprawą zmiany klimatu?
Środowisko
Szczupłe i pulchne lorisy zostały rozdzielone
Wielkookie, nadrzewne lorisy – drobne ssaki wydzielające podczas gwałtownych walk o terytorium cuchnący nieświeżym mięsem jad – należą do najdziwniejszych naczelnych na Ziemi. Od teraz wiemy o nich nieco więcej.
Rachel Nuwer
1 lipca 2023
Scientific American z dnia 1 lipca 2023
Rozdział lorisów
Środowisko
Po demolce dziura w wodzie? Brzmi absurdalnie, ale jest możliwe
Osobliwa sytuacja na Oceanie Indyjskim wynika z tego, co zaczęło się ponad 100 mln lat temu – dowodzą naukowcy.
Andrzej Hołdys
30 czerwca 2023
Środowisko
Europejska gorączka. Nasz kontynent ociepla się najszybciej na Ziemi
Rekordowo ciepły rok, topniejące lodowce, pożary setek tysięcy hektarów lasów – to przejawy szerszego zjawiska. Nowy raport Światowej Organizacji Meteorologicznej jest bezlitosny.
Andrzej Hołdys
29 czerwca 2023
Środowisko
Nerwy bez przerwy, czyli żebropławy robią bałagan w ewolucji
Żebropławy wywracają wizję początków wszystkich zwierząt, w tym ludzi. Ta mało znana grupa morskich stworzeń każe też zrewidować wiedzę o rozwoju układu nerwowego.
Wojciech Mikołuszko
28 czerwca 2023
Środowisko
Jan Mencwel: Stoimy u progu kryzysu wodnego, bo wciąż tkwimy w micie „polskich bagien i mokradeł”
Mądra władza mogłaby uratować rzeki i jeziora, zatrzymać suszę, sadzić deszcz. Kłopot w tym, że mentalnie jesteśmy nawet nie w PRL, ale w dwudziestoleciu międzywojennym – mówi Jan Mencwel, współzałożyciel stowarzyszenia Miasto Jest Nasze, autor książki „Hydrozagadka. Kto zabiera polską wodę i jak ją odzyskać”.
Jędrzej Winiecki
27 czerwca 2023
Reklama
Środowisko
Zabawa w Boga, czyli komu może pomóc geoinżynieria
A jeśli nieznośny do życia klimat to tylko kwestia czasu? Zaczyna się międzynarodowy wyścig po techno-zbawienie.
Patrycja Sasnal
22 czerwca 2023
Środowisko
Wielorybom szkodzi hałas. Ludzie bez kłopotu mogą go zmniejszyć
Rzadko się zdarza, by rozwiązanie skomplikowanego problemu było tanie i proste. A tak może się stać, jeśli przemysł posłucha nauki.
Wojciech Mikołuszko
22 czerwca 2023
Środowisko
Masturbacja zwiodła badaczy na manowce
Przełomowe na pierwszy rzut oka wyniki badań ujawniają nie tyle naturę frapującego zjawiska onanizmu, co niefrasobliwość prowadzących je uczonych.
Marta Alicja Trzeciak
20 czerwca 2023
Środowisko
Empidonkom gorąco w San Diego. Radzą sobie z upałem przy pomocy „kuzynów”
W XIX w. te ptaki nie krzyżowały się z odmiennymi przedstawicielami swojego gatunku. Później jednak przyszło globalne ocieplenie.
Marta Alicja Trzeciak
19 czerwca 2023
Środowisko
Międzykontynentalne wędrówki lisów? Niestety, nie dla zdrowia
Wcześniejsze badania wskazywały, że dorosłe lisy polarne nie są raczej wektorami chorób odzwierzęcych ze względu na małą, jak sądzono, mobilność. Była to jednak pomyłka.
Rebecca Dzombak
16 czerwca 2023
Scientific American z dnia 16 czerwca 2023
Arktyczne trekkingi lisów
Środowisko
Ile fotonów jest potrzebnych do uruchomienia fotosyntezy?
Połączenie technik optyki kwantowej i biologii molekularnej pozwoliło uczonym z Berkeley przeprowadzić pomysłowe i bardzo precyzyjne pomiary.
Marta Alicja Trzeciak
14 czerwca 2023
Środowisko
Patrzenie na śmierć odbiera chęć do życia
U muszek owocówek zidentyfikowano neurologiczny „opornik”, który może zapobiegać przedwczesnej śmierci tych owadów.
Marta Alicja Trzeciak
14 czerwca 2023
Podkast
Podkast 59. Piotr Panek: Nie ma takiego słowa „chwast”
O roślinach niepokornych, Oxfordzie bez trawnika oraz człowieku psującym i naprawiającym przyrodę mówi Piotr Panek, biolog środowiskowy, autor pulsara.
Katarzyna Czarnecka
9 czerwca 2023
Reklama
Środowisko
Po zniszczeniu zapory na Zbiorniku Kachowskim ucierpi przyroda. Jak bardzo?
Dziesiątki gatunków ryb w czasie tarła, niezliczone bezkręgowce, ptaki, połacie muraw i lasów, Morze Czarne. Akt ekorerroryzmu z 6 czerwca wpłynie zauważalnie na ekosystem całej zlewni Dniepru.
Piotr Panek
9 czerwca 2023
Środowisko
Konrad Bloch miał rację co do przodków cholesterolu i jego pobratymców
Udało się potwierdzić tezę, że związki, które dziś są jedynie półproduktami szlaków biochemicznych, kiedyś pełniły kluczowe funkcje. I nie tylko tę.
Marta Alicja Trzeciak
8 czerwca 2023
Środowisko
Grzyby za ochronę odwdzięczą się w walce o przyszłość ludzi
Mykoryza to stały związek, z którego oba organizmy czerpią korzyści. Okazuje się, że jest on pozytywny także dla trzeciego bytu: człowieka.
Andrzej Hołdys
7 czerwca 2023
Środowisko
Prawdziwa miejska dżungla, czyli dlaczego trzeba lubić rośliny dzikie
Pierwsza przyroda to relikty ekosystemów naturalnych. Druga jest użytkowana. Trzecia – miejska. Jest też czwarta, która powstaje spontanicznie. Wszystkie – ale tylko razem – są niedocenianym bogactwem bioróżnorodności.
Piotr Panek
7 czerwca 2023
« poprzednia
1
...
7
8
9
...
23
następna »
Reklama
Reklama