Mutacje związane z rdzawym kolorem włosów pochodzą z zachodniej Eurazji i mogły dotrzeć do Mongolii w epoce brązu wraz z pasterzami kultury Afanasjewo i Khemtseg. Później jednak zniknęły. Dlaczego? 

To może tłumaczyć, dlaczego u części osób trudności nasilają się dopiero z wiekiem i częściej współwystępują z innymi problemami psychicznymi.

Na stanowisku Gadachrili w Gruzji archeolodzy odnaleźli jeden z najstarszych znanych warsztatów metalurgicznych Kaukazu. Dokonane tam odkrycia pokazują, że zamiast rewolucji, odbywało się powolne dojrzewanie do nowej ery.

Człowiek potrafi rozróżnić nawet miliard zapachów. Co sprawia, że część z nich odbieramy jako przyjemne, a część uważamy za smród?

Od ponad wieku coraz dłużej żyjemy, kolejne pokolenia są coraz wyższe. Tyle że dynamika tych zmian bardzo w ostatnim czasie zwolniła. Czy już dotarliśmy do górnej granicy naszych możliwości biologicznych?

Wystartował konkurs „Bezpieczna Uczelnia” – wspólna odpowiedzialność za budowę kampusów wolnych od mobbingu.

Uśmiechy i grymasy nie służą wyłącznie przekazywaniu emocji.

Gdy dziecko zmaga się z poważnym problemem zdrowotnym, nasza umiejętność odnalezienia się w nowych waunkach może okazać się kluczem do szczęścia całej rodziny.

Pochodzi od denisowian, ale przekazali go nam neandertalczycy. Dzięki niemu nasi przodkowie łatwiej podbili Amerykę.

Przez tysiące lat Bieszczady znajdowały się na skraju zamieszkanego świata, a ci, którzy je w końcu uznali za swój dom, zostali z nich wygnani.

Na to, że droga od Homo erectus do nas nie była taka prosta, wskazywała już chińska czaszka Homo longi z Harbinu. Sceptyków nie brakowało, ale teraz dostali drugi, mocniejszy dowód.

Co sprawia, że kopulacja kończy się wytryskiem? To zależy, kogo zapytać: szczura, mysz czy człowieka.

Nieznośnie wysoka temperatura jest na naszym kontynencie najbardziej zabójczą z wszystkich klęsk żywiołowych – przestrzegają naukowcy.

Wyjątkowy „pakunek z epoki lodowcowej” znaleźli archeolodzy w Milovicach na południu Moraw. Jest o ok. 25 tys. lat starszy niż dotychczas zachowany najlepiej na lodowcu przy mumii Człowieka z lodu.

Przybywa tych, którzy uważają, że pora rozstać się z wojennym reżimem godzinowym. Są wśród nich autorzy badań opublikowanych w najnowszym „PNAS”.

Datowane na od 12 do 4 tys. lat celowo zmumifikowane ciała spoczywały w południowych Chin i Azji Południowo-Wschodniej. A to tereny, gdzie powietrze jest ciężkie od monsunowej wilgoci.

PGE wspiera najbardziej znane polskie instytucje kulturalne, a równocześnie pomaga nowym inicjatywom i nie zapomina o działalności edukacyjnej wśród dzieci i młodzieży.

Miliony kości zwierząt w śmietniskach z końca epoki brązu dowodzą, że pomimo kryzysu była to „era wielkich uczt”. Badacze pytają: czy była to rozrywka, czy ofiara dla bogów?

Do takiego wniosku doszli naukowcy badający Izraelczyków po ataku Hamasu z 2023 r. Przy okazji odkryli, że smartwatche potrafią wychwycić wczesne sygnały zespołu stresu pourazowego.

Do 16 września trwa nabór do FameLab Poland 2025 – krajowej edycji największego na świecie konkursu komunikacji naukowej. Organizatorem wydarzenia jest Uniwersytet Śląski, realizujący inicjatywę w ramach Konsorcjum Akademickiego – Katowice Miasto Nauki.

Hunacti przetrwało ledwie kilkanaście lat – opuszczono je ok. 1572 r. Jego dzieje mówią jednak bardzo dużo o strategiach rdzennych ludów Mezoameryki w obliczu hiszpańskiej dominacji – o oporze, sile wspólnoty i o cenie, jaką płacono za trwanie przy własnych bogach.

Wirus przenosi się m.in. poprzez kontakt z wydzieliną pęcherzykową i śliną w trakcie pocałunku bądź korzystania z tych samych naczyń. Po wniknięciu do komórki trafia do najważniejszej jej części, czyli jądra komórkowego, gdzie magazynowany jest materiał genetyczny.

Przeciętne ludzkie oko potrafi rozróżnić nawet do 10 mln odcieni – od najczystszej szarości po laserową zieleń. Teraz naukowcy twierdzą, że udało im się wyjść poza ten znany zakres i wkroczyć w nowy świat barw.

Wyruszmy w niezwykle barwną podróż przez dzieje ludzkiej komunikacji i dzielenia się wiedzą.

Podczas prostych zadań, które wymagają minimalnej uwagi, błądzenie myślami może w rzeczywistości pomagać w nauce wzorców probabilistycznych, dzięki którym wykonujemy zadania skuteczniej.

Naukowcy odkrywają zapach egipskich mumii.

Rząd Danii korzysta z pracy poszukiwaczy amatorów do odkopywania artefaktów ukrytych na polach uprawnych. Ich znaleziska piszą na nowo historię kraju.

Dzieci często stykają się z nim już w przedszkolu. Rozmowy na ten temat nie są łatwe, ale konieczne.

Nie musisz być dyplomowanym uczonym, by dokonać odkrycia. Citizen science pozwala amatorom rejestrować obserwacje i wspierać naukę – od monitorowania ptaków po dokumentowanie mikroplastiku w wodzie.

Najnowsze badania pokazują, jak trudne jest wszczepienie całkowicie zmyślonych wydarzeń do ludzkiej pamięci.

Aby stanąć pewnie na tylnych kończynach, musieliśmy najpierw wygiąć, skrócić i poszerzyć kość biodrową. Naukowcy odtworzyli dzieje tej kluczowej modyfikacji.

Najgorsze samopoczucie psychiczne przypadało kiedyś na wiek średni. Wzorzec ten stał się jednak nieaktualny.

Gdy dźwięk ulubionej piosenki wywoła łzy wzruszenia lub radości, pamiętajmy, że nie jest to doświadczenie uniwersalne.

Osoby urodzone między 1939 a 2000 r. mogą nie doczekać setki, nawet w najbogatszych państwach świata.

W cieplejszym klimacie wielu z nas będzie się szybciej starzało – doszli do wniosku naukowcy po przeprowadzeniu badań epidemiologicznych na Tajwanie.

VR, ankiety i symulacje mogą pomóc przewidzieć, jak ludzie zareagują na technologie, które dopiero raczkują w laboratoriach – to idea „science fiction science”.

Nowatorskie badanie fMRI ujawnia, że nasz sposób postrzegania świata zależy od zaledwie paru powtarzalnych wzorców aktywności mózgu, które kształtują styl interpretacji rzeczywistości.

Fragmenty DNA odziedziczone po denisowianach i neandertalczykach odegrały kluczową rolę w adaptacji pierwszych ludzi w Amerykach.

Badacze uznają znaleziska z Alzacji za jeden z najstarszych przykładów w Europie, gdy przemoc stała się elementem politycznego spektaklu, budowania wspólnoty i manifestacji siły.

Odsłonięty właśnie przypadkowo mezolityczny pochówek z Kujaw, unikatowy w swojej formie i stanie zachowania, otwiera nowe pytania o emocje, wierzenia i rytuały społeczności sprzed 8 tysięcy lat.

Czym się różni służba dla nauki od służby w wywiadzie? Niektórzy przyrodnicy łączyli te zajęcia. Nie tylko w XIX-wiecznej Rosji.

Jak alkohol i kiszonki namieszały w naszej ewolucji biologicznej, kulturowo-społecznej, a nawet duchowej.

Popularne seriale true crime stworzyły wyidealizowany obraz kryminalistyki. W rzeczywistości testy genetyczne nie zawsze przesądzają o winie.

Archiwa państwa Inków mogły powstawać siłami ludzi z pospólstwa, pomimo że kronikarze hiszpańscy opisali je jako wyłączną domenę wyżej urodzonych.

Homo, australopiteki, parantropy – wszyscy żyli w jednej epoce, rywalizując o zasoby. Afryka 2,6 mln lat temu była tyglem ewolucyjnym.

Nowa, pięknie ilustrowana książka Śmieji pisana jest z „wewnątrz” emocji dyskusji polityczno-społecznych, które toczymy jako zdezelowana wspólnota narodowa wokół paradygmatów męskości.

Archeolodzy odkryli dowody dwóch fal osadnictwa po wybuchu Wezuwiusza. Ludzie wrócili do ruin i żyli w nich przez cztery stulecia.

Ponad dwa i pół miliona lat temu, na półwyspie Homa w południowo-zachodniej Kenii, nasi dalecy krewni nie zadowalali się byle jakim kamieniem. Choć w okolicy nie brakowało skał, wybierali twardy, ale kruchy, łatwy do odłupywania kamień, który sprowadzali z odległości ponad 10 km. Najnowsze badania zespołu kierowanego przez Emmę Finestone z Cleveland Museum of Natural History, opublikowane w Science Advances, przesuwają najstarszy dowód na transport surowców o imponujące 600 tys. lat wstecz.

Stres związany z Covid-19 wpłynął na relacje romantyczne w nieoczekiwany sposób.

Ludzka pamięć bywa zawodna, ale jeśli jej nie zakłócać – może być nieocenionym sprzymierzeńcem sprawiedliwości.

Potrafiły dotrzeć na Sulawesi już milion lat temu. Były bardziej mobilne, przedsiębiorcze i odporne na trudności, niż sądziliśmy.

Choć rozsiane po Dolnym Śląsku podobozy Gross-Rosen były miejscem cierpienia tysięcy więźniów z całej Europy, większość nie doczekała się ani badań, ani upamiętnień.

Spór na temat tego obiektu toczy się od dekad. Nie jest jednowymiarowy. Miesza się w nim kwestia datowania, technologii powstania obrazu, ikonografii i stylu przedstawienia oraz potrzeba wielu wierzących, by był on czymś więcej niż symbolem. Kolejnym głosem w dyskusji są badania brazylijskiego grafika i antropologa cyfrowego Cicero Moraesa.

Niektóre z nich zupełnie wyszły z użycia. Inne uważaliśmy za zbędne, a jednak są potrzebne.

Dobrych opowiadaczy wyróżnia silne poczucie sensu życia i stosowanie szerszej perspektywy.

Okazuje się, że percepcja nie wymaga języka.

Eksplozja turystyki ma swój początek w Hollywood, ale jej skutki odczuwa dziś nawet biegun północny.

Sto lat po procesie Johna Scopesa ideolodzy religijni nadal próbują zastąpić oparte na dowodach programy nauczania mitami, ze szkodą dla poziomu wykształcenia społeczeństwa.

W Afryce albinosów morduje się dla zysku. Nakręcana od lat spirala przesądów sprowadza na ludzi z bielactwem ogromne niebezpieczeństwo.

Okazuje się, że mężczyznom bardziej zależy na romantycznych relacjach niż kobietom.

W miarę jak dzieci dorastają, ich rozumienie nauki i bycia naukowcem się zmienia. Słowa używane przez dorosłych są krytyczne dla podtrzymania chęci dokonywania odkryć przez najmłodszych.

Dywagacje na temat osadu z naczynia znalezionego w Paestum naukowcy snuli przez 30 lat. Dopiero teraz, dzięki nowoczesnym metodom analitycznym, udało się precyzyjnie określić, czym w istocie jest.

UWAGA: badacze stanowczo podkreślają, że wyniki ich analizy tysięcy postów z forów internetowych nie oznaczają, iż osoby ze zdiagnozowanymi zaburzeniami są bardziej skłonne do stosowania mowy nienawiści.

Każde zadanie wykonywane wielokrotnie z czasem staje się nużące. To naturalna reakcja – chodzi o zjawisko adaptacji neuronalnej: powtarzalne bodźce wywołują coraz słabsze reakcje. Dlaczego więc gracze potrafią godzinami angażować się w pozornie monotonne czynności?

Słynny Człowiek z lodu był wśród współczesnych sobie obcym. Wykazała to analiza DNA 47 osób zamieszkujących Alpy Wschodnie od mezolitu po epokę brązu.

Tuż po wstaniu z łóżka niemal każdy czuje się tak, jakby „przewody” w jego ciele nie były jeszcze prawidłowo podłączone: ruchy są mało precyzyjne, mowa niewyraźna, wzrok słabo wyostrzony. Dlaczego? Odpowiedź znaleźliśmy w „Current Biology”.

W niektórych rodzinach na świat przychodzi więcej dziewcząt, w innych – chłopców. Dlaczego? Odpowiedzieć spróbowali badacze z Harvard T.H. Chan School of Public Health.

Autycy czują się przebodźcowani komunikatami niewerbalnymi wysyłanymi przez swoich rozmówców. Istnieją jednak sposoby, by ich dyskomfort złagodzić.

Historyczne traumy mogą być dziedziczone przez kolejne pokolenia. Dowodzi tego m.in. badanie na temat sytuacji ekonomicznej w Republice Weimarskiej.

Cztery szkielety młodych samic złożone w fundamentach domów, zapewne po to, by przynieść im płodność i pomyślność znaleźli archeolodzy pracujący na stanowisku Tell eṣ-Ṣâfi, czyli starożytnym Gat w dzisiejszym Izraelu. Co z nich wyczytali?

Co w pamięci dzieje się z historią, którą człowiek przeczytał? Takie pytanie badawcze zadali sobie naukowcy z Institute for Advanced Study w Princeton, Emory University i Weizmann Institute of Science.

Są nowe dowody w sprawie, o którą uczeni spierają się od lat. Dostarczyli je uczeni Karolinska Intitutet w pracy, która właśnie ukazała się w „Science”.

Po ponad 40 latach od pierwszych prób wyekstrahowania DNA ze starożytnych egipskich mumii, nauka wreszcie dopięła swego. Między innymi dzięki temu, że zmarły nie został zabalsamowany.

Do tej pory uważano, że tego typu działania były domeną późniejszych przedstawicieli rodzaju Homo, żyjących ok. 28 tys. lat temu. Nowe dane przesuwają tę granicę o niemal 100 tys. lat.

Zaskakującą rewizję jednej z najważniejszych przemian w dziejach ludzkości – przejścia od łowiecko-zbierackiego stylu życia do gospodarki rolno-pasterskiej w tym regionie świata przynoszą nowe badania.